Dagblaðið Vísir - DV - 21.11.2007, Blaðsíða 9

DV Fréttir
MIÐVIKUDAGUR 21. NÓVEMBER 2007 9
DV
FRÉTTIR
Hatursglæpum
fjölgar
Yfir sjö þúsund og sjö
hundruð hatursglæpir voru
framdir í Bandaríkjunum á
síðasta ári, samkvæmt árlegri
skýrslu frá alríkislögreglunni,
FBI. Samkvæmt stoftiuninni
er þar um að ræða sjö prósent
fjölgun ffá síðasta ári. í helmingi
tilvika var kynþáttur ástæða
árásanna, en um m'tján prósent
fómarlambanna urðu fyrir
árásum vegna trúarbragða.
Það vekur furðu að mikill
munur var merkjanlegur miili
norðurríkjanna og suðurríkjanna.
Tilkynnt var um mun færri
hatursglæpi í suðurríkjunum
þrátt fyrir sögu kynþáttahaturs á
þeim slóðum, en réttindasamtök
blökkumanna segja að tölumar
gefi ekld rétta mynd, því ekki sé
tilkynnt um fjölda glæpa.
Biskup biðst
afsökunar
Afsökunarbeiðni sem
einn æðsti biskup Spánar
bar fram á ráðstefnu í gær á
sér ekkert fordæmi. Ricardo
Blázquez, biskup í Bilbaó,
baðst afsökunar á þætti
rómversk-kaþólsku kirkjunnar
íborgarastyrjöldinni sem
geisaði á Spáni 1936-1939.
Hann sagði að, þó eflaust bæri
að þakka fyrir margt sem gert
var, væri annað sem kallaði á
fyrirgefningu. Afsökunarbeiðni
Blázquez virtist koma mörgum
starfsfélögum hans í opna
skjöldu, enda hefur kirkjan
hingað til gert meira í því að
útmála sig sem fómarlamb en
geranda í átökunum. Ekki er
langt síðan páfi tók í blessaðra
tölu lderka sem vom hliðhollir
einræðisherranum Francisco
Franco sem stóð uppi
sem sigurvegari að lokinni
borgarastyijöldinni.
Milljón manns
á vergangi
Að sögn Sameinuðu
þjóðanna er um ein milljón
Sómala á vergangi. Inni í
þeirri tölu em sextíu prósent
íbúa höfuðborgarinnar,
Mogadishu, sem hafa flúið
heimili sín. Það sem af er ári
hafa um sex hundruð þúsund
manns flúið höfuðborgina,
þar af tvö hundruð þúsund
undanfarnar tvær vikur.
Ástæða fólksflóttans er átök
íslamskra uppreisnarmanna og
stjórnarhersins, sem hófust af
nýjum krafti nýverið. Ofbeldið
í Sómalíu tók kipp í kjölfar
þess að her landsins bolaði
íslamstrúarmönnum ffá völdum
með aðstoð eþíopíska hersins í
lok síðasta árs.
Sendifulltrúi Suður-Afr-
íku hjá Sameinuðu þjóðunum,
Dumisani Kumalo, sagði að
ástandið væri afar sorglegt og að
mikilvægt væri að Sameinuðu
þjóðunum tækist að finna leið
til úrbóta.
Uppgjafahermenn
Hermenn sem þjónað hafa
í (rak mótmæla stríðinu.
Fyrr á þessu ári var aðbúnaður á
hersjúkrahúsum í Bandaríkjunum
harðlega gagnrýndur. Nýleg könnun leiddi
í ljós aðra óhugnanlega hlið á stríðsrekstri
Bandaríkjanna. Árið 2005 féllu fleiri
uppgjafahermenn fyrir eigin hendi en
fallið hafa í átökum í írak síðan innrásin
var gerð árið 2003.
KOLBEINN ÞORSTEINSSON
blaðamadur skrifar: kolbeirn@dv.is
Fleiribandarískiruppgjafahermenn
láta lífið fyrir eigin hendi en falla í
átökumiírak.Aðminnstakosti6.256
bandarískir uppgjafahermenn
sviptu sig lífi í Bandaríkjunum árið
2005, eða að meðaltali sautján her-
menn dag hvern. Taldar eru líkur á
því að fyrrverandi hermaður svipti
sig lífi séu tvisvar sinnum rneiri en
hjá öðrum borgurum.
Síðan innrásin var gerð í Irak árið
2003 hafa um þrjú þúsund og m'u
hundruðhermennfaíliðþaríátökum
og eruþað um það bil 2,4 á dag. Fjöldi
sjálfsvíga bandan'skra fyrrverandi
hermanna hefur vakið þá spumingu
hvort Bandaríkin gh'mi við „faraldur
andlegra veikinda" sem oft tengist
síðbúinni streitu. Sjálfsmorðstíðni
hjá bandarísku þjóðinni er 8,9 á
hveija hundrað þúsund íbúa, en
á meðal uppgjafahermanna er
talan mun hærri. Meðal þeirra
frömdu 18,7 af hverjum hundrað
þúsund sjálfsmorð. Sú tala hækkaði
í 22,9 ef eingöngu var horft til
uppgjafahermanna á aldrinum 20
til 24 ára og er það hátt í fjórfaldur
fjöldi sama aldurshóps sem ekki
hefur gegnt herþjónustu. Þessar
tölur eru byggðar á könnun sem
bandaríska sjónvarpsstöðin CBS
stóð fyrir. í henni var borinn saman
fjöldi sjálfsmorða meðal bæði upp-
gjafahermanna og óbreyttra borgara
í fimmtíu fylkjum frá árinu 1995.
Enginn samur eftir
þátttöku í stríði
Paul Rieckhoff er fyrrverandi
landgönguhði ogeinn afstofnendum
samtaka uppgjafahermanna frá
Afganistan og Irak. Hann sagði að
þó ekki ættí fyrir öllum að liggja að
snúa sár heim ffá vígvelhnum, væri
enginn samur eftir. Þetta staðfestir
Kim Bowman, en Tim, sonur
hennar, sneri heim frá Bagdad árið
2005. „Þegar hann sneri heim var
ekkert líf í augum hans. Ekkert ljós
var að finna þar," sagði hún. Tim
svipti sig lífi átta mánuðum eftir
heimkomuna, tuttugu og þriggja ára
að aldri. Faðir Tims, Mike Bowman,
telur ekki loku fyrir það skotið að
herinn vilji sveipa vandamálið hulu.
„Enginn vill birta opinberar tölur.
Þeir vilja ekki að raunverulegur
fjöldi sjálfsvíga verði opinber," sagði
hann.
Stríði lýkurekki við
heimkomu
Nýleg bandarísk könnun leiddi
í ljós að tuttugu og fimm prósent
heimilislausra í Bandaríkjunum
eru uppgjafahermenn. Þeir eru
þó ekki nema um ellefú prósent
þjóðarinnar og nú þegar er farið
Tim Bowman, til hægri, í frak
Svipti sig lífi átta mánuðum eftir
heimkomuna.
að bera á ungum hermönnum,
sem lokið hafa herskyldu í írak
eða Afganistan, í skýlum og
súpueldhúsum.
fljósiþessaðþauátökstandaenn
yfir er ljóst að ekíö eru öll kurl komin
til grafar. Það var ekki fyrr en áratug
eftir að Víetnam-stríðinu lauk sem
uppgjafahermenn fóru að skjóta
upp kollinum meðal heimilislausra.
Nú þegar er vitað um eitt þúsund og
fimm hundruð uppgjafahermenn
frá írak og Afganistan sem fylla
þann flokk. Þessar upplýsingar eru
komnar frá samtökum sem vilja
binda enda á húsnæðisvandamál
í Bandaríkjunum og eru byggðar
á tölum frá samtökum uppgjafa-
hermanna. Samkvæmt gögn-
um frá 2005 eru hátt í eitt hundr-
að níutíu og fimm þúsund
heimilislausra í Bandaríkjunum
uppgjafahermenn. Daniel Akaka,
formaður þingnefndar sem sér um
málefni uppgjafahermanna, sagði
að aðgerða væri þörf. „Hjá allt of
mörgum hermönnum bindurheim -
koman ekki enda á átökin," sagði
Akaka.
Víðar pottur brotinn
Málefni uppgjafahermanna
í Bandaríkjunum eru viðkvæmt
vandamál fýrir ríkisstjórn Bush, því
hann hefur státað af stuðningi við
hermenn þjóðarinnar og sótt stuðn-
ing tíl þeirra. Snemma á þessu ári
kom fram í dagsljósið að það er víða
pottur brotínn í málefnum þeirra.
Þá kom upp hneykslismál vegna
aðbúnaðar slasaðra hermanna á
Walter Reed-hersjúkrahúsinu þar
sem aðstæður voru sagðar afar
slæmar. George W. Bush, forseti
Bandaríkjanna, sagði þá að hann
væri miður sín vegna ffegna af þeim
afleita aðbúnaði. „Hermenn okkar
eiga skildar þakkir þjóðarinnar, og
þeir eiga skilda bestu umönnun
sem við getum útvegað," sagði hann.
Aðbúnaðurinn var svo slæmur
að hermenn þurftu að dvelja í
herbergjum þar sem voru bæði
rottur og kaldcalakkar og völund-
arhús skrifræðis olli því að margir
sjúklingar, sumir hverjir með heila-
skaða, ráfuðu um gangana í ráð-
leysi. f kjölfarið var yfirmaður her-
sjúkrahússins rekinn.
Enn er mótmælt í Pakistan þó Musharraf slaki á klónni:
Þúsundum fanga sleppt
Yfir þijú þúsund manns sem
hnepptir voru í varðhald vegna neyð-
arlaganna í Pakistan hefur verið
sleppt úr haldi. Innanríkisráðuneytið
sendi ffá sér yfirlýsingu þess efriis
í gær og þykir það benda tíl þess
að Pervez Musharraf forseti hafi
ákveðið að slaka aðeins á þeim hörðu
aðgerðum sem beitt hefur verið gegn
andstæðingum hans.
Talsmaður innanríkisráðuneytis-
ins, Javed Iqbal Cheema, gaf þó
ekki upp hve margir andstæðingar
Musharrafs sitja enn á bak við lás og
slá, en talið er að þar geti verið um
þúsundir að ræða. Skömmu áður
en ákvörðunin um lausn fanganna
var tekin höfðu dómarar, sem voru
sérstaklega skipaðir af Musharraf,
úrskurðað að endurkjör hans til
forseta hefði verið löglegt. Sá úr-
skurður hefur reitt til reiði marga
af andstæðingum Musharrafs, en
sumir telja að hann geti orðið til þess
að neyðarlögum verði aflétt. Ákveðin
dagsetning fyrir almennar kosningar
var einnig gefin út og fara þær fram
8. janúar.
Flestir þeirra sem endurheimtu
frelsi sitt voru lögffæðingar og
almennir stjórnarandstæðingar.
Margir hátt settir leiðtogar og
nafntogaðir einstaklingar eru enn
í haldi. Meðal þeirra er krikket-
spilarinn Imran Khan og er hann
búinn að vera í hungurverkfalli
síðan í fyrradag í mótmælaskyni við
neyðarlögin. Þrátt fyrir að um þrjú
þúsund manns hafi verið sleppt úr
haldi halda handtökur enn áfram.
Pervez Musharraf fór í gær í
heimsókn til Abdúllah, konungs
Sádi-Arabíu, til að ræða stjómmála-
kreppuna sem ríkir í Pakistan.
Barið á fréttamönnum Ekki sér fyrir endann á mótmælum í Pakistan.
Musharraf sækir Sádi-Arabíu oft Sharif, fyrrverandi forsætisráðherra
heim, enda er Abdúllah konungur Pakistan, en hann hefur verið í útlegð
náinn bandamaður hans. í Sádi- síðan Musharraf kom honum ffá
Arabíu býr einnig einn hatrammasti völdum árið 1999. Að sögn Sharifs em
andstæðingur Musharrafs, Nawaz engin áform uppi hjá þeim að hittast.