Glóðafeykir - 01.12.1969, Blaðsíða 34

34
GLÓÐAFEYKIR
— \'ar ekki góður efnahagur á Hnjúki?
— O-jú. Pabbi bjó stórbúi á þeirra tíma mælikvarða. Sauði átti
liann því nær eins marga og ær. Hann var ekkert hrifinn af því að
fá mikið af oimbrarlömtnim á vorin. Sauðarefnin voru verðmæt-
o
ari. Þá var Coghill gamli á ferð með sín sauðakaup fyrir enska mark-
aðinn. Boroaði 18 millkrónur fyrir tvævetra sauð. Það var ekkert
smáræði. Sauðasalan var geysimikið liapp fyrir íslenzka bændur og
fyi ir sauðina fengu þeir þá einu peninga, sem þeir höfðu handa á
milli. Pabbi hafði þann sið að fara að hvsa um mitt suinar þær
gamalær, sem liann ætlaði að lóga að haustinu. Hélt því fram. að
þær yrðu þá miklu vænni.
Alltaf var nógur matur á Hnjúki og oft gefinn rnatur fra heimil-
inu seinni part vetrar og á vorin. þegar sums staðar annars staðar
tók að sneiðast um björg. Þó að matur væri aldrei numinn við nögl,
þá höfðu þó jólin sína sérstöðu livað það snerti. Var þá venjulega
farið í fjós með fyrra rnóti og svo skammtað þegar komið var úr
fjósinu. Voru þá matföng borin inn í trogi og pabbi skipti þeim
milli heimilisfólksins. Hann hafði alltaf liönd í bagga með skönimt-
uninni á hátíðum. Miðdegisverðurinn var borðaður í rökkrinu,
lieitir sperðlar og laufabrauð eins og liver \ildi. Seinna kom svo
döndull. Þú veizt nú sjálfsagt ekkert livað það var. En döndlarnir
voru búnir til á svipaðan hátt og lundabaggar. Þeir voru hengdir
upp í eldhús og reyktir. Þá kom sauðarmagáll, liálfur magáll á
mann. Bringukollur kom og í hlut livers og eins, stór rifjabiti. laufa-
kökur og sláttarkökur og smjörstykki. Síðar um kvötdið kom svo
sætt kaffi með brauði, jólakökum, kleinum og lummum, en ekki
man ég til þess að verið væri með þessar sætu kökur og tertur. Þannig
var nú matseðillinn á aðfangadagskvöld. A jóladag var þetta svipað
nema þá voru skammtaðir leggir og hryggjarliðir. pottbrauð og rúg-
brauð. A gamlársdag var liálfur skammtur á móti nýársskammtin-
um. Og á nýársdag voru æviulega baunir og kjöt. Nú og svo fékk
liver sitt tólgarkerti. Auð\ itað torguðum við minnstu af þessu yfir
hátíðarnar, en gripum í það okkur til bragðbætis næstu daga.
Húslestrar voru lesnir á hverju kvöldi allan veturinn og raunar
alla lielga daga ársins, nema þá ef farið var í kirkju. Helzt mátti ekki
vinna meðan á lestri stóð, nema livað stúlkur liéldu stundum á
prjónum, og alls ekkert mátti gera á meðan textinn var lesinn. Pabbi
las ævinlega sjálfur. Ekki var trútt um að okkur krökkunum fynd-
ust stundum óþarflega langir lestrarnir úr Vídalínspostillu og Helga-
postillu. Á langaföstu voru svo passíusálmarnir lesnir. Mamma lét