Jökull


Jökull - 01.12.1978, Blaðsíða 55

Jökull - 01.12.1978, Blaðsíða 55
Rock Glaciers in Esjufjöll Nunatak Area, South-East Iceland N. EYLES, Department of Geology, University of Newcastle upon Tyne In South-east Iceland heavily debris laden glaciers, such as the termini of Öræfajökull’s southern outlet glaciers, can be related to easi- ly weathered volcanic bedrock. Another related manifestation of high rates of debris production are rock glacier tongues observed in August 1977 at Skálabjörg ridge, in Esju- fjöll, 25 km upglacier of the terminus of Breidamerkurjökull (64°15’N; 16°30’W; Fig. 1). These rock glacier lobes retain an ice-core, appear to be active and have developed in an area with a present mean annual temperature of +1°C. This is the first report of rock glaciers in southern Iceland. Previous reports of rock glaciers indicate their rarity in maritime areas; their formation at Esjufjöll is therefore of general climatic interest and may reflect the more severe continental climatic conditions that prevailed during the Neoglacial (c. 1150—1900 AD) climatic deterioration. Esjufjöll nunatak area (20 km2) consists of parallel bedrock ridges up to 11 km long, trending northwest-southeast in the ablation zone of Breidamerkurjökull (Fig. 1). The ridges project up to 450 m above the ice sur- face culminating in the firn-covered peak of Snæhetta (1700 m). The nunatak ridges of Esjufjöll were first mapped in 1904 (Danish General Staff map; Blad 87; 1:50 000 Esju- fjöll) when they extended over 6 km2 and were visited by Koch and Wegener in 1912 in their journey south across Vatnajökull. A map made by Durham University Exploration Society in 1951 serves to indicate the broad extent of deglaciation since the turn of the century. Sigbjarnarson (1970) has estimated that' the ice surface in the area has fallen at least 70 m since 1904. Skálabjörg ridge is asymmetric in cross profile, westerly facing slopes contrast with steeper slopes and frost-riven cliffs of the east facingslopes side of which Steinthórsfell (1190 m) is the most prominent. On the western slopes a mosaic of sparsely vegetated nivation hollows, solifluxion lobes, terraces and dry valley systems only occupied during spring snow melt, contrast with unvegetated scree slopes and snow patches on the east side of the ridge where large protaius ramparts, indicat- ing the free fall of debris onto snow, are com- mon. Fig. 2 and 1961 aerial photography show rock glacier tongues on the eastern side of Skálabjörg ridge below the imposing and ex- tremely active backwall of Steinthórsfell. The site lies 150 m above the surface of the Esju- dalur tributary of Breidamerkurjökull. Three well-defined arcuate lobes termining at 875 m extend downslope from a large snow patch though the debris lobes are separated from the latter by a complex belt of snowbank ice-cored debris ridges and mounds — similar mounds separate the tongues. The largest tongue is 50 m wide (Fig. 3) and is composed of super- imposed, ice-cored arcuate ridges of scree debris such that a steeply-dipping crenulate long profile is exhibited typical of rockglaciers reported elsewhere (Corte 1976). Ridge height is 1.5—2 m above the surface of the rock glacier which in turn lies up to 9 m above the surrounding surface. The frontal ridge is steep JÖKULL 28. ÁR 53
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.