Jökull


Jökull - 01.12.1978, Blaðsíða 20

Jökull - 01.12.1978, Blaðsíða 20
The Deglaciation of the Area North and Northeast of Hofsjökull, Central Iceland INGIBJÖRG KALDAL National Energy Authority, Reykjavík, Iceland ABSTRACT The recession of the Weichselian ice sheet in the area to the north and northeast of the Hofsjökull ice cap in Central Iceland is described. First the retreat was towards soulheast but later turned more to the south and southwest east of Hofsjökull. The recession was interrupted by eight stillslands or readvances, which are marked by end moraines and proglacial sandur-plains. Generally the end moraines run per- pendicular to the present margin of Hofsjökull. This indicates that the Hofsjökull mountain area became ice free at an earlier stage. When the glacier margin was at the northernmost end moraine, the Raudhólar moraine, a great jökul- hlaup took place, caused by a subglacial eruption. A huge. ice-contact sandur-plain was formed in this jökulhlaup. Most of the fluvioglacial deposits in the area were laid down by rivers from the retreating Lateglacial ice sheet. Rivers from the present Hofsjökull deposit material only nearest to the glacier. Since meltwater supply from the present ice cap has never been as great as after 1920, most of these recent deposits were formed in the present century. The possible Búdi (Younger Dryas) age of the oldest end moraine is discussed. INTRODUCTION The area dealt with in this paper is situated to the north and northeast of the Hofsjökull ice cap in Central Iceland (Fig. 1). A relatively flat plateau rises from an approximately 600 m elevation above sea level at the edge of the deep and narrow Skagafjördur valleys in the north, and reaches 800—900 m in the south, where the area is bounded by Hofsjökull. The topography is characterized by low relief. However some mountains, especially at the northern margin of Hofsjökull, rise 150—250 m above the surroundings. The vegetation in the area is sparse, concentrated along lakes and rivers, with wide completely barren areas in between. The bedrock of the area is mostly covered by glacial and fluvioglacial deposits. There- fore, boundaries between the formations are not always clear. The bedrock belongs to the early Pleistocene Gray Basalt Formation and the young Pleistocene Móberg Formation, the basalts being inter- or supraglacial and the móberg subglacial (Kjartansson 1965). Most of the mountains to the north of Hofsjökull were formed in subglacial eruptions on north-south trending fissures, probably in late Weichselian time. To the east of Hofsjökull the direction of the fissures is northeast-southwest. One table- mountain, Miklafell, was formed in the northeast corner of Hofsjökull. The volcanism has continued into Holocene time, and three small Postglacial lavas were formed at the northern margin of Hofsjökull (Kjartansson 1965). Their exact age is unknown. THE DIRECTION OF GLACIER MOVEMENT Glacial striae, fluted surfaces and end mo- raines show the direction of glacial movement in the area to the north and northeast of Hofsjökull (Fig. 1). Glacial striae are common on lava expo- sures in the area, except in the southernmost 18 JÖKULL 28. ÁR
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.