Jökull


Jökull - 01.12.1978, Síða 20

Jökull - 01.12.1978, Síða 20
The Deglaciation of the Area North and Northeast of Hofsjökull, Central Iceland INGIBJÖRG KALDAL National Energy Authority, Reykjavík, Iceland ABSTRACT The recession of the Weichselian ice sheet in the area to the north and northeast of the Hofsjökull ice cap in Central Iceland is described. First the retreat was towards soulheast but later turned more to the south and southwest east of Hofsjökull. The recession was interrupted by eight stillslands or readvances, which are marked by end moraines and proglacial sandur-plains. Generally the end moraines run per- pendicular to the present margin of Hofsjökull. This indicates that the Hofsjökull mountain area became ice free at an earlier stage. When the glacier margin was at the northernmost end moraine, the Raudhólar moraine, a great jökul- hlaup took place, caused by a subglacial eruption. A huge. ice-contact sandur-plain was formed in this jökulhlaup. Most of the fluvioglacial deposits in the area were laid down by rivers from the retreating Lateglacial ice sheet. Rivers from the present Hofsjökull deposit material only nearest to the glacier. Since meltwater supply from the present ice cap has never been as great as after 1920, most of these recent deposits were formed in the present century. The possible Búdi (Younger Dryas) age of the oldest end moraine is discussed. INTRODUCTION The area dealt with in this paper is situated to the north and northeast of the Hofsjökull ice cap in Central Iceland (Fig. 1). A relatively flat plateau rises from an approximately 600 m elevation above sea level at the edge of the deep and narrow Skagafjördur valleys in the north, and reaches 800—900 m in the south, where the area is bounded by Hofsjökull. The topography is characterized by low relief. However some mountains, especially at the northern margin of Hofsjökull, rise 150—250 m above the surroundings. The vegetation in the area is sparse, concentrated along lakes and rivers, with wide completely barren areas in between. The bedrock of the area is mostly covered by glacial and fluvioglacial deposits. There- fore, boundaries between the formations are not always clear. The bedrock belongs to the early Pleistocene Gray Basalt Formation and the young Pleistocene Móberg Formation, the basalts being inter- or supraglacial and the móberg subglacial (Kjartansson 1965). Most of the mountains to the north of Hofsjökull were formed in subglacial eruptions on north-south trending fissures, probably in late Weichselian time. To the east of Hofsjökull the direction of the fissures is northeast-southwest. One table- mountain, Miklafell, was formed in the northeast corner of Hofsjökull. The volcanism has continued into Holocene time, and three small Postglacial lavas were formed at the northern margin of Hofsjökull (Kjartansson 1965). Their exact age is unknown. THE DIRECTION OF GLACIER MOVEMENT Glacial striae, fluted surfaces and end mo- raines show the direction of glacial movement in the area to the north and northeast of Hofsjökull (Fig. 1). Glacial striae are common on lava expo- sures in the area, except in the southernmost 18 JÖKULL 28. ÁR
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116

x

Jökull

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.