Skólavarðan - 01.03.2009, Blaðsíða 7
7
SKÓLAVARÐAN 2.TBL. 9. ÁRG. 2009
KjARAMÁL
Í þetta sinn ætla ég að fjalla almennt um
veikindarétt og helstu atriði sem honum
tengjast, svo sem veikindi starfsmanns,
vottorð, hvernig veikindaréttur endurnýjast
eftir langtímaveikindi og rétt vegna veikinda
barna.
Veikindaréttur miðast við starfsaldur og
verður mest 360 dagar eftir 18 ár í starfi. Í
veikindum greiðast, auk mánaðarlauna, föst
yfirvinna og meðaltal tilfallandi yfirvinnu.
Laun í veikindum eru þó ekki greidd lengur
en ráðningu er ætlað að standa. Ef starfs-
maður flytur sig milli skóla eða sveitarfélaga
flyst veikindaréttur með viðkomandi. Á fyrstu
þremur mánuðum samfelldrar ráðningar
skal þó fyrri þjónustualdur ekki metinn nema
viðkomandi starfsmaður hafi unnið samfellt
hjá fyrri launagreiðendum í tólf mánuði eða
lengur.
Veikindi að hluta
Starfsmaður getur að læknisráði og með
leyfi yfirmanns unnið skert starf, t.d. 50%
starf og 50% veikindi, og er greiðsla veik-
indalauna miðuð við það starfshlutfall
sem vantar á að hann vinni fullt starf. Taki
starfsmaður hins vegar að sér meiri vinnu en
vottorð læknis gerir ráð fyrir er litið svo á að
hann sé vinnufær að stærri hluta en talið var
og taki því veikindalaun að því sem nemur
minni hluta, allt að fullum dagvinnulaunum.
Vottorð
Ef starfsmaður verður óvinnufær vegna
veikinda eða slyss þarf að tilkynna það
yfirmanni þegar í stað sem svo ákveður hvort
læknisvottorðs skuli krafist og hvort það
skuli vera frá trúnaðarlækni hlutaðeigandi
stofnunar. Ef starfsmaður er óvinnufær vegna
veikinda eða slyss um langan tíma, verður
viðkomandi að endurnýja læknisvottorð sitt
eftir nánari ákvörðun yfirmanns en þó ekki
sjaldnar en mánaðarlega. Frá þessu má þó
veita undanþágu eftir tillögu trúnaðarlæknis
ef ljóst er að um lengri veikindafjarvist verði
að ræða.
Yfirmaður getur krafist vottorðs hvenær
sem er, ef þörf þykir á, og skiptir þá ekki máli
hvort um er að ræða skammtíma, eða lang-
tímaveikindi. Starfsmaður þarf aftur á móti
ekki að gefa yfirmanni nákvæma lýsingu á
veikindum sínum þar sem yfirmaður á rétt
á að senda viðkomandi til trúnaðarlæknis
og fá vottorð ef þörf þykir. Rétt er að
benda á að launagreiðandi skal endur-
greiða starfsmanni gjald vegna læknisvott-
orða sem krafist er og einnig gjald vegna
viðtals hjá lækni vegna öflunar vottorðs. Ef
slys verður á vinnustað skal launagreiðandi
einnig greiða öll útgjöld sem starfsmaður
verður fyrir og slysatryggingar almanna-
trygginga bæta ekki. Þetta getur til dæmis
verið kostnaður vegna læknisheimsóknar,
vottorða, sjúkraþjálfunar o.þ.h.
Þegar starfsmaður hefur verið óvinnufær
vegna veikinda eða slysa samfellt í einn
mánuð ber honum að skila svokölluðu starfs-
hæfnisvottorði þegar hann hefur störf á ný.
Starfsmaður má ekki hefja störf án þess að
læknir votti að heilsa hans leyfi og heimilt
er að krefjast vottorðs trúnaðarlæknis. Það
er mjög mikilvægt fyrir starfsmann að skila
inn 100% starfshæfnisvottorði að loknum
veikindum þar sem hann byrjar ekki að
ávinna sér veikindarétt að nýju nema það sé
gert.
Veikindaréttur fullnýttur
Þeir sem fullnýta veikindarétt sinn geta sótt
um sjúkradagpeninga til Sjúkrasjóðs KÍ sem
greiðast í allt að 360 daga vegna veikinda
sjóðfélaga. Ekki eru greidd laun vegna lang-
tímaveikinda maka en Sjúkrasjóður greiðir
þó sjúkradagpeninga vegna sjóðfélaga sem
verða fyrir tekjuskerðingu sem er afleið-
ing alvarlegra langtímaveikinda maka eða
barna, enda hafi veikindin staðið í a.m.k.
þrjá mánuði.
Þegar starfsmaður er leystur frá störfum
vegna heilsubrests, varanlegrar óvinnufærni
eða ef hann hefur tæmt veikindarétt og/
eða haldið starfinu launalaust jafn lengi og
veikindaréttur varði, þá skulu honum greidd
svokölluð lausnarlaun, þ.e. þrenn mán-
aðarlaun. Sama gildir um greiðslu vegna
látins starfsmanns ef hann var í hjúskap,
staðfestri samvist eða skráðri sambúð. Vert
er að minna á að auk lausnarlauna þarf
starfsmaður að fá uppgjör orlofslauna ef um
uppsafnað sumarorlof er einnig að ræða.
Veikindi barna yngri en þrettán ára
Félag framhaldsskólakennara, leikskóla-
kennara, tónlistarskólakennara: Annað for-
eldri barns yngra en þrettán ára á rétt á
að vera frá vinnu í samtals tólf vinnudaga
(96 vinnuskyldustundir m.v. fullt starf) á
hverju almanaksári og endurnýjast sá réttur
um hver áramót. Ekki er nauðsynlegt að
taka þessa daga út í heilum dögum heldur
má taka út hálfa daga eða jafnvel nýta
nokkrar klukkustundir í senn. Félag grunn-
skólakennara: Annað foreldri barns yngra en
þrettán ára á rétt á að vera frá vinnu í sam-
tals tíu vinnudaga (80 vinnuskyldustundir
m.v. fullt starf) á hverju almanaksári.
Uppsögn í veikindum
Veikindaréttur fellur niður við starfslok hvort
heldur starfsmaður segir upp starfi eða
honum er sagt upp störfum. Hafi starfsmanni
borist uppsögn með venjulegum uppsagnar-
fresti en veikist eftir það greiðast laun ekki
lengur en til loka ráðningartímans. Hafi veik-
indi hins vegar borið að áður en til uppsagnar
kemur heldur starfsmaðurinn veikindarétti
sínum þar til hann er vinnufær á ný eða
veikindaréttur tæmdur. Vinnuveitanda er
þar af leiðandi ekki heimilt að skerða veik-
indarétt starfsmanns með uppsögn úr starfi.
Mikilvægt er að leita upplýsinga hjá KÍ ef
starfsmaður íhugar uppsögn vegna veik-
inda svo að réttindum sé ekki fyrirgert með
ótímabærri uppsögn.
Í lokin langar mig að minna ykkur á net-
fangið mitt ingibjorg@ki.is ef þið hafið
frekari spurningar um veikindarétt eða
annað.
Ingibjörg Úlfarsdóttir
Veikindaréttur
Ingibjörg Úlfarsdóttir
launafulltrúi KÍ
Lj
ós
m
yn
d
:
S
te
in
un
n
Jó
na
sd
ót
ti
r