Skólavarðan - 01.03.2001, Blaðsíða 3

4
Leiðar i
Efni
Greinar
Allir vilja, færri fá 6
Viðtal við Hilmar Ingólfsson um stöðuna í orlofs-
málum.
Leikræn tjáning 8
Þrír kennarar sem allir hafa reynslu af leiklist sem
kennslutæki fjalla um möguleika hennar og sam-
þættingu við annað skólastarf.
Skerpir tónlistin skilninginn? 12
Sigríður Teitsdóttir segir frá eigin rannsóknum og
annarra á tengslum tónlistarnáms og námsgengis.
Atkvæðagreiðsla um aðild FÍL að KÍ 14
Dagana 2. - 4. apríl fer fram allsherjaratkvæða-
greiðsla meðal félaga í Kennarasambandi Íslands
um aðild Félags íslenskra leikskólakennara að sam-
bandinu.
Kjarasamningur grunnskólans 18
er mörgum umræðuefni um þessar mundir. Eiríkur
Brynjólfsson og Guðrún Ebba Ólafsdóttir skiptast á
skoðunum.
Vaxandi þörf fyrir námsráðgjöf 21
Kynning á Félagi náms- og starfsráðgjafa.
Skóli í samfélagi fjölmenningar 22
Í þessari seinni grein er rætt við nemendur og
kennara um eigin reynslu af sambúð og samvinnu
fólks af mörgum þjóðernum.
Breytingar á kennaramenntun 25
Hjördís Þorgeirsdóttir flytur okkur fréttir af starfi
Skólamálaráðs.
Túlkun kjarasamnings grunnskólans 27
Nokkur styrr hefur staðið um hugsanlega ólíka túlk-
un SÍ og FG.
Fastir liðir
Formannspistill 3
Guðrún Ebba Ólafsdóttir skrifar.
Umræðan 5
Á að byrja fyrr að kenna börnum erlend tungumál?
Auður Torfadóttir og Valgerður Eiríksdóttir hafa
skoðun á því.
Skólalíf í landinu 11
Námsgögn og Vefanesti 15
Heimsóknin 16
Menntaskólinn í Kópavogi er í raun þrír skólar í ein-
um eins og Helgi E. Helgason komst að raun um
þegar hann leit þar við.
Fréttir og smáefni 20, 26, 24, 29
Náttúrufræðiráðstefna í Bretlandi (20),
Árbæjarsafn (24) o.fl.
Skóladagar 20
Myndasaga Skólavörðunnar.
Gestaskrif 24
Guðbjörg Björnsdóttir formaður Barnaheilla sækir
okkur heim.
Kjaramál 26, 29
Hannes Þorsteinsson og Sigrún Grendal (26), Elna
Katrín Jónsdóttir (29).
Smáauglýsingar og tilkynningar 28
Smiðshöggið 30
Jón Guðmundsson fjallar um tónlistarskóla sem
öflugar menningarstofnanir.
Ritstjóri: Kristín Elfa Guðnadóttir
Ábyrgðarmaður: Helgi E. Helgason
Ritstjórn: Auður Árný Stefánsdóttir, Ása H. Ragnarsdóttir,
Eiríkur Jónsson, Helgi E. Helgason, Kristín Elfa Guðnadóttir,
Kristín Stefánsdóttir, Magnús Ingvason, Sigurrós Erlingsdóttir
Hönnun: Penta ehf.
Ljósmyndun: Jón Svavarsson
Teikningar: Ingi
Auglýsingar: Öflun ehf.
Prentun: Prentsmiðjan Grafík ehf.
Forsíðumynd: ljósmyndir - Jón Svavarsson, hönnun - Penta ehf.
Eenie, Meenie, Miney Moe
Catch a nigger by the toe
If he hollers let him go
Eenie Meenie Miney Moe
Þessari gömlu vísu, sem notuð
var eins og úllen dúllen doff, var
síðar breytt og í stað orðsins
nigger kom tiger. Orðið nigger
var ekki niðrandi í upphafi. Það
merkti „maður frá svæðinu í
kringum ána Níger“ og var
hlutlaust orð, án gildismats. Það
fékk ekki merkingu kynþáttafor-
dóma fyrr en síðar. Til þess að gildishlaða orð þurfa skoðanir að koma
til. Hommi, kelling, hálfviti, öll þessi orð hafa verið notuð á niðrandi
hátt um margt fólk, ekki bara þá hópa sem má heimfæra þau upp á í
bókstaflegum skilningi. En þetta eru jafnframt orð sem hófu göngu sína
lítt gildishlaðin. Orðið hommi hefur reyndar sótt í sig veðrið sem já-
kvætt orð með réttindabaráttu homma og litríkri menningu sem mörg-
um sem ekki eru hommar finnst aðlaðandi. Og orðið hálfviti er að
hverfa úr tungunni. En fordómar lifa sem aldrei fyrr. Nú eru það nigg-
arar. Negrarnir, skáeygða pakkið og tæjurnar, eins og konur af asísku
bergi eru æ oftar kallaðar á Íslandi, hvort sem þær eru frá Tælandi, Fil-
ippseyjum, Kína eða jafnvel annarri álfu eins og afrísk kona fékk að
reyna.
Við erum öll fordómafull, hvert og eitt okkar. Óþægileg staðreynd en
sönn. Til þess að losna við fordóma er fyrsta skrefið að horfast í augu
við þá. Fordómar eru ekki það sama og kynþáttahyggja. Hugsun er ekki
það sama og athöfn en hún getur verið fyrsta skrefið í átt að röngum
verknaði ef ekki er að gætt. Í þessu tölublaði Skólavörðunnar er meðal
efnis seinni grein af tveim um fjölmenningarlega kennslu. Í viðtölum
við nemendur úr hópi nýbúa og ísfirskan kennara sem hefur tekið þátt í
uppbyggingu fjölmenningarlegrar kennslu í sinni heimabyggð kemur
fram að ekkert þeirra hefur orðið vart við kynþáttafordóma svo nokkru
nemi. Hins vegar er ekki ástæða til að fagna of fljótt, þá gleymist að vera
á varðbergi og bregðast við í tíma. Reynsla annarra landa sýnir okkur að
kynþáttahyggja gerir vart við sig fyrr en síðar og við þurfum ekki að
leita út fyrir landsteinana, sögur af slíku eru þegar farnar að heyrast og
berast í okkar litla fagra landi.
Í ritstjórnarstefnu blaðsins, sem birt var í 1. tölublaði, kemur fram að
því sé ætlað að vera lifandi, öflugur og lýðræðislegur miðill félagsmanna
Kennarasambandsins. Í kjölfar kjarasamninga spinnast gjarnan heitar
umræður. Í blaðinu að þessu sinni sér þessa stað í grein Eiríks Brynjólfs-
sonar og svari Guðrúnar Ebbu Ólafsdóttur sem og í skoðanaskiptum
Skólastjórafélags Íslands og Félags grunnskólakennara um túlkun kjara-
samnings grunnskóla. Félagsmenn eru sem fyrr hvattir til að láta í sér
heyra og taka þátt í umræðum á síðum blaðsins.
Kristín Elfa Guðnadóttir