Skólavarðan - 01.04.2001, Blaðsíða 12

Pist i l l , f rétt
16
Þessi málsháttur er mjög viðeigandi fyrir það sem mig langar að hafa nokkur orð
um. Menntun landsmanna er stöðugt að aukast og símenntun hefur aldrei verið
jafnmikilvæg og nú.
Formleg menntun er nauðsynlegur grunnur en sá tími er liðinn að hún dugi ein
og sér til að tryggja árangur fyrirtækja og þar með landsins til lengri tíma litið. Segja
má að sú menntun sem fólk öðlast á framhalds- og háskólastigi tryggi því fleiri
möguleika, en til að verða samkeppnisfær í atvinnulífinu þarf að nýta alla þá mennt-
un sem að gagni getur komið til að viðhalda þekkingu og hæfni.
Mörg íslensk fyrirtæki hafa séð hag sinn í því að bjóða starfsmönnum sínum
margvíslega fræðslu. Í raun má segja að það sé nauðsynlegur þáttur í starfsemi fyrir-
tækja ef þau ætla að vera samkeppnisfær. Fræðslufyrirtæki, þ.m.t. skólar, hafa einnig
séð viss tækifæri á þessu sviði og hefur framboð fræðslu sjaldan verið eins fjölbreytt
og nú er.
Það sem enn skortir er formlegt nám
fyrir einstaklinga með mikla starfs-
reynslu sem hafa í mesta lagi lokið
framhaldsskólastigi. Þeir sem hafa
áhuga á því að bæta við sig menntun á
háskólastigi hafa ekki um margt að velja
enda fæstir tilbúnir að venda sínu kvæði í
kross og hætta að vinna til að setjast á
skólabekk. Hins vegar er þessi hópur alltaf
að stækka og nú er svo komið að fræðslu-
fyrirtæki landsins þurfa að finna leiðir til
að svara þessari eftirspurn. Ýmiskonar
námskeið eru góð og gild svo langt sem
þau ná en formlegra nám veitir einstak-
lingum og fyrirtækjum mun öflugri undir-
stöðu, sérstaklega þegar litið er til lengri
tíma. Ég hef aðallega tvennt í huga í þessu
sambandi; annars vegar vilja og áhuga
eldri nemenda og hins vegar þá reynslu
sem þetta fólk hefur aflað sér og getur
tengt námi sínu.
Ýmsir nýir möguleikar eru nú í boði
eins og fjar-, net- og hlutanám svo eitt-
hvað sé nefnt. Þessar leiðir kalla oft á
meiri sjálfsaga af hálfu nemenda en þeir
sem eldri eru búa einmitt oft frekar yfir
honum en þeir yngri. Enginn vill þurfa að
upplifa það að menntun hans og hæfni úr-
eldist. Í nútímasamfélagi eru tæknibreyt-
ingar svo örar að menn þurfa að hafa sig
alla við til að fylgjast með. Því er mikill
hagur fyrir fyrirtæki að hafa yfir hæfu
starfsfólki að ráða og það tekst ekki nema
unnið sé skipulega að símenntun starfs-
manna. Það eitt og sér er hins vegar ekki
nóg og því þarf menntakerfi landsins að
koma til móts við þarfir allra landsmanna,
hvort sem þeir eru ungir eða aldnir.
Guðrún Ragnarsdóttir
Höfundur er forstöðumaður gæðastjórn-
unar hjá Íslandsbanka-FBA, formaður
Gæðastjórnunarfélags Íslands og móðir
nemanda á leikskólastigi.
Enginn er of gamall
gott að læraGesta
skr i
f
Fleiri nemendur stunda nú nám í einkaskólum í Danmörku en dæmi eru um
áður. Á sama tíma sýna niðurstöður skoðanakönnunar sem gerð var fyrir
danska blaðið Aktuelt að Danir hafa mun meiri trú á einkaskólum en opin-
berum skólum (folkeskolen). 41% af rúmlega 1000 sem spurðir voru segja að
einkaskólar fullnægi þeim kröfum sem þeir gera til skóla, en aðeins 21% telja
að almennir grunnskólar geri það.
Formaður foreldrasamtakanna Skole & Samfund segir niðurstöðurnar vera
í samræmi við ríkjandi tíðaranda. „Það er tímanna tákn að einkarekin þjón-
usta sé álitin betri en opinber þjónusta, ekki síst ef greiða þarf fyrir hana.
Margir virðast tengja þjónustu sem þeir greiða fyrir við meiri gæði“ segir
Thomas Damkjær Pedersen, formaður samtakanna.
„Svo virðist sem margir foreldrar séu þeirrar skoðunar að þeir geti gert
meiri kröfur til einkaskóla vegna þess að þeir greiða fyrir skólavistina. Þeir
geti haft áhrif á rekstur skólans og hvað börnum er kennt og margir telja að
auðveldara sé að koma málum fram í einkaskólum en opinberum skólum,“
segir Cecil Christensen, formaður samtakanna Dansk Friskoleforening. Hann
hefur eftir mörgum foreldrum nemenda í almennum skólum að kennarar ráði
þar of miklu miðað við foreldra og erfitt sé að ná eyrum þeirra.
Else Købstrup, formaður barna- og menningarnefndar sveitarfélaga
(Kommunernes Landsforening), telur hins vegar að einkaskólar hafi enga
kosti fram yfir almenna skóla. „Ef foreldrar barna í almennum grunnskólum
eru spurðir hvort þeir séu ánægðir með skólann segja 85% já. Þetta finnst
mér benda til þess að einkaskólar hafi ekki upp á neitt meira að bjóða en al-
mennir grunnskólar nema hugsanlega betri ímynd.“
Martin Justesen, formaður landssamtaka grunnskólanema (Folkeskoleel-
evernes Landsorganisation), er sammála þessu. „Vandamál grunnskólans er
að hann er fastur í neikvæðri umræðu. Hann losnar ekki út úr henni nema
honum takist að bæta ímynd sína. Grunnskólinn þarf einfaldlega að auglýsa
sig sjálfur þannig að nemendur og foreldrar sjái svart á hvítu hvað hann hef-
ur upp á að bjóða,“ segir hann.
Marianne Stentebjerg, formaður menntamálanefndar Róttæka flokksins,
segir að ef til vill sé leið út úr þessum vanda að setja til dæmis lágmarkskröf-
ur um framboð á tölvum, skólabókum o.s.frv.: „En það eru alltaf verstu skól-
arnir sem fjallað er um í fjölmiðlum. Þess vegna væri hægt að bæta ímynd
grunnskólans verulega með því að bæta verstu skólana.“
(Lauslega þýtt úr Aktuelt).
Danir hafa meiri trú á
einkaskólum en „folkeskolen“