Skólavarðan - 01.08.2003, Blaðsíða 24
ÞRÓUNARVERKEFNI
Leikskólanemendur
með einhverfu
Um síðustu áramót var hrint
af stokkunum athyglisverðu
þróunarverkefni í samvinnu
Greiningar- og ráðgjafarstöðvar
ríkisins og Kópavogsbæjar. Mark-
miðið með verkefninu er að
byggja upp þekkingu og reynslu í
leikskólum Kópavogs jafnframt því
að þróa heildstæða þjónustu fyrir
börn með einhverfu og fjölskyldur
þeirra. Þátttakendur í verkefninu
eru börn sem eru fædd árið 1999
eða síðar, eru í leikskóla í Kópavogi
og hafa greinst með röskun á
einhverfurófi.
Verkefnið er skipulagt til þriggja
ára en gert ráð fyrir að þá verði
þjónustulíkan þess fullmótað, kostir
og gallar verða metnir og reynt
verður að svara þeirri spurningu
hvort reynslan af þessu verkefni gefur
vísbendingu um hvernig byggja skuli
upp hágæðaþjónustu fyrir næstu
skólastig. Aðstandendur verkefnisins
gera sér jafnframt vonir um að
vinnubrögð sem þessi verði tekin upp
víðar um land og vilja gjarnan stuðla
að því að svo verði með kynningum.
Verkefnisstjóri fyrir hönd
Kópavogsbæjar er Erla Stefanía
Magnúsdóttir leikskólasérkennari og
fyrir hönd Greiningarstöðvarinnar
Sigrún Hjartardóttir leikskólasérkennari
og einhverfuráðgjafi.
Skólavarðan hafði samband við
Erlu og Sigrúnu og spurði frétta af
verkefninu.
Hvernig kom þetta verkefni til?
„Okkur fannst vanta fjölbreyttari
meðferðar- og kennsluúrræði fyrir
börn með einhverfu í leikskólum heldur
en stóð til boða frá fagsviði einhverfu
og málhamlanna frá Greiningar og
ráðgjafarstöð ríkisins.“ segir Erla,
„og okkur fannst einnig vanta meira
samstarf við Greiningarstöðina.
Hugmyndin að slíku samstarfi var sett
fram á fundi á Greiningarstöðinni
í október 2002 og strax tekið vel í
hana.“
„Markmiðið er að byggja upp
heildstæða þjónustu,“ segir Sigrún,
„við börn með einhverfu og fjölskyldur
þeirra og nýta þverfaglega þekkingu
úr mismunandi þjónustukerfum. Farin
verður sú leið að samþætta betur
KENNSLUAÐFERÐIR
Sú kennsluaðferð sem höfð er að leiðarljósi í þróunarverkefninu byggist
einkum á hugmyndafræði „skipulagðrar kennslu“ (structured teaching
model). Skipulögð kennsla er einn af meginþáttum TEACCH líkansins, hún
er ekki ein nálgun eða meðferð sem slík heldur samnýtir hún fleiri tegundir
kennsluaðferða, s.s. leikíhlutun, músíkþerapíu, snertingu, slökun o.fl.
Mögulegar leiðir verða skoðaðar og engin aðferð útilokuð fyrirfram.
MARKMIÐ
Að byggja upp í sveitarfélaginu þekkingu og færni til að vinna með börnum
með einhverfu í Leikskólum Kópavogs. Að þróa skipulagða kennslu ásamt
leikíhlutun til að vinna með börnum með einhverfu, með eftirfarandi
grundvallaratriði í huga:
• Eins og önnur börn kæra börn með einhverfu best þegar þeim líður vel og
eru að fást við áhugaverð verkefni.
• Byggt verður á áhuga og hæfni barnanna, hvers og eins.
• Eins og önnur börn eiga börn með einhverfu rétt á að öðlast hámarksþroska
miðað við aldur og getu.
• Bera þarf virðingu fyrir hverju einstöku barni.
• Nota skal fjölbreytilegar aðferðir við hæfi hvers og eins barns.
KOSTIR LEIKSKÓLASTARFS OG BARNAHÓPSINS VERÐI NÝTTIR
til dæmis í leikmeðferð. Það er einnig þroskandi fyrir ófötluð börn að
umgangast og eignast vini meðal fatlaðra barna. Barnið fær einnig sína
föstu tíma í sérkennslu daglega, bæði einstaklingskennslu og kennslu í litlum
hópi þar sem áherslan verður lögð á að kenna nýja færni, efla boðskiptin og
félagsleg samskipti við jafnaldrana.
FUNDIR/EFTIRFYLGD – ENDURMAT
Kennslusálfræðilegt mat (PEP-R) verður lagt fyrir hvert barn sem er
þátttakandi í þróunarverkefninu. Markmiðið er að meta stöðu barnsins í
mismunandi þroskaþáttum, félagslegum samskiptum og leik. Áhersla er
lögð á að finna út styrkleika og áhugasvið og hvernig best er að nýta þá
þætti sem grundvöll að einstaklingsnámskrá. Auk þess er hegðun barnsins
í mismunandi aðstæðum metin, hverjir eru helstu veikleikar, hvað hindrar
nám og hvaða tækni þarf að nota til að auka færni til náms jafnframt því að
draga úr áhrifum fötlunarinnar.
Einstaklingsnámskráin verðurkynnt fyrir foreldrum (sem þeir síðan samþykkja
eða koma með sínar óskir til viðbótar). Námskráin verður einnig kynnt fyrir
starfsfólki deildar þar sem barnið er og öllum öðrum aðilum sem að uppeldi
barnsins koma, s.s. stuðningsfjölskyldum. Einnig verður myndbandsupptaka
notuð við ólíkar aðstæður, s.s. í einstaklingskennslu, skipulögðum og frjálsum
leik, til að meta framvindu barnsins. Fundir/ráðgjöf með þjónustuteymi
verða haldnir einu sinni í viku fyrsta mánuðinn, aðra hvora viku næstu tvo
mánuði og síðan á sex vikna fresti eða eftir þörfum. Samskiptabók verður á
milli heimilis og skóla.
24