Félagsbréf - 01.03.1963, Side 23

sætt, að þær væru í tengslum við for-
sögualdir og af uppruna sem fornleif-
arnar í lögunum við munnann. Kvað
hann upp úr með, að fundin væru í
Altamira málverk ísaldarmanna. Komu
menn á staðinn handan fjalla í spurn
og eftirgrennslan, en undirtektirnar
urðu tregar, og reyndar mótstæðar,
ef til vill af því, öðru fremur, að mik-
ils metinn franskur fornleifafræðingur,
Cartailhac, þvertók fyrir, að myndir
þessar gætu verið svo fornar. En nú
fóru fundir sem þessir að verða æ
fleiri. Árið 1902 sneri Cartailhac
við blaðinu, samdi hina frægu ritgerð,
sem hann kallaði „Syndarjátning efa-
semdamanns“, og má segja, að þá ljúki
deilunum.
Styrkasta leiðin til að sanna aldur
hinna máluðu og ristu hellamynda og
annarra bergmynda er að tengja þær
við lög. Alloft er það svo í hellunum,
að brot hafa dottið úr myndum og
niður í gólfin, og þar með eru þau
ekki án tengsla, ef svo er um skil-
yrðin, að þau leyfi, að rakið verði í
lögum. Jafnan er málið ekki mjög ein-
falt. Menn hafa málað og höggvið
myndir í sömu hellum um mjög langt
skeið, oft svo skiptir þúsundum ára.
Þar sem svo er, eru bæði margs konar
myndir, sem flokka þarf, og lög eftir
menn í gólfi. Leið hefur opnazt með
hinni alþekktu Carbon 14 aðferð, sem
er mæling á geislavirku kolefnisinni-
haldi fornra leifa til ákvörðunar á
aldri þeirra. Byrjað er að nýta hana
á þessu sviði, þ.e. í rannsókn hinna
myndskrýddu hella frá ísöld, og má
búast hér við gagnlegum upplýsingum.
Varla er komið nógu margt fram til
að auðvelt sé, að byggja frá henni
heildarsýn, er grípi mjög að öllu.
Til þess að hrúa bilið og rekja þró-
unina grípa menn til annarra ráða og
óneitanlega hæpnari. Helzt er það
samanburður myndverka með hliðsjón
af viðfangsefnavali, tækni og stíl.
Leyfa almenn stíleinkenni niðurskipun
á hinum ýmsu verkum með tilliti til
staðfræðilegrar útbreiðslu og listþró-
unar. Á að vera unnt að sjá heildir í
tíma. Sá sem mest hefur látið að sér
kveða í þessu er franskur maður,
Henri Breuil ábóti. Hann hirti árið
1934 mikils háttar yfirlit um þróun
hellaskrúðsins í Frakklandi og á
Norður-Spáni. Hafði hann þá unnið
að athugunum í þrjátíu og tvö ár,
skoðað og dregið upp eftirmyndir af
ótrúlegum fjölda mynda og heimfært
þær undir nokkur þróunarskeið og þau
í hringsveipsbrautum. Er enn mjög
vitnað til kerfis hans. Hann greinir
tvo stóra hringsveipi í hellalist svæðis-
ins. Frá þeim verður skýrt.
3. Nauðsynlegt er að sjá listina í Ijósi
hins daglega lífs veiðilýðsins, sem um
ræðir, við bólstöðvarnar og úti á
veiðilendunum. Vopnin eru nú skæð-
ari en þau, sem Neanderdalskynið átti,
verkfærin hentugri og aðalefnið, tinn-
an, er slegið af fullkomnun í gerðum
þeim, sem fyrir voru og nú aðhæfðust.
Tinna er mjög örðugt smíðaefni. Nú-
FÉLAGSBRÉF 11