Stjórnartíðindi fyrir Ísland: C-deild - 01.12.1892, Side 74

72
fyrirakipað fast reikningsform fyrir sjóði þessa, sein gjört er að skyldu að fylgja (sbr.
Stjtíð. 1892 B. bls. 257), og munu sjerprentuð exemplör af reikningsformi þessu, sem því
miður nokkrar prentvillur hafa skotizt inn í við prentuuina í B-deild Stjórnartíðindanna,
verða send öllum sparisjóðum til afnota þegar þeir semja reikninga sína.
Um hina einstöku liði í skýrslunum hjer að framan skal þess getið, er hjer segir:
Stofnunardagur sjóðauna er sá dagur almennt talinn, er sjóðirnir hafa tekið til
starfa, þó eru einstaka undantekningar frá þessari reglu. Sparisjóðirnir í Beykjavík,
Hafnarfirði og Sauðárkrók svo og Söfnunarsjóðurinn eru t. d. taldir stofnaðir þá daga, er
lög þairra hafa verið samþykkt og undirskrifuð af stofnendum, þó að þeir fyrst nokkru
seinna hafi byrjað að taka við innlögum. Með tilliti til sparisjóða Arnarnesshrepps og
Rosmhvalanesshrepps vantar bæði upylýsingar um stofnunardag og eins um hvenær þeir
hafa tekið til starfa, nema hvað þess er getið um hinn fyrnefnda sjóð, að hann hafi verið
stofnaður »1884, nokkru eptir vorhreppaskilaþing« og að því er hinn síðarnefnda sjóð
snertir sjest, að hann hefir tekið til starfa einhvern tíma á árinu 1890. Við þessa sjóði
er því aðeins settur sá dagur, er þeim hafa verið veitt hlunnindi samkvæmt tilsk. 5. jan-
úar 1S74. Sparisjóður Kinnunga er eins og áður er tekið fram talinn stofuaður árið 1889,
en starfsemi hans er fyrst kunn árið 1891.
Allstaðar þar, sem tvær dagsetningar eru, merkir síðari dagsetningin (sú sem er á
milli sviga) þann dag, er hlutaðeigandi sjóði hafa verið veitt ofannefnd hlunnindi. |>ó
er þess að geta með tilliti til Söfnunarsjóðsins, að þar er átt við dagsetninguna á lögum
þeim, er gefin hafa verið út um sjóð þennan sjerstaklega.
Beikningstímabil sjóðanna eru talsvert mismunandi. Hjá fiestum sjóðunum er reikn-
ingstfmabilið reyndar almanaksárið, eins og bezt fer á. Aptur eru nokkrir sjóðir, sem
hafa réikning8tímabilið að eins 6 mánuði, t. d. sparisjóðirnir í Hafnarfirði og á Isafirði
og binda reikningsskii sín við t. d. 11. júní og 11. desbr., hina almennu vaxtagjald-
daga 1 Danmörku. Hjá þessum sjóðum hafa tvö reikningságrip verið dregin saman í
eitt í skýrslunum hjer að framan. Aptur eru aðrir sjóðir, svo sem sparisjóðirnir á
Sauðárkrók og á Akureyri, sem láta reikningsárið ná yfir heilt ár, sem þó eigi fellur
saman við almanaksárið. Byrirsögn skýrslnanrra hjer að framan er þvr eigi með öllu ná-
kvæm, en öðruvísi varð eigi farið að, enda var það sjálfsagt að ganga út frá því reikn-
ingstímabili sem er langaimennast, og flestir sjóðirnir hafa.
Bmtufóturinn (hjer er vitanlega átt við þá vexti, er sjóðirnir gefa af innlögum) er
talsvert mismunandi. Hæsta vexti gefa, eins og eðlilegt er, að jafnaði þeir sjóðir, er
lengst hafa staðið. Að sjálfsögðu fara vextir af innlögum einnig nokkuð eptir því, hve
háa útlánsvexti hlutaðeigandi sjóður tekur. þannig er því t. d. varið, að sparisjóðsdeild
landsbankans gefur að eius 3J- °/° í vexti af innlögum. Vextir af útlánum úr landsbank-
anum eru sem sje að eins 4J °/°, en flestir sparisjóðir taka eigi minna en 5 af huudraði
utn árið í vexti af lánum, sutnir jafuvel meira.
Söfnunarsjóðurinn gefur 4 °/° í vexti um árið af því fje, er stendur allt árið, en að
eins 3J °/o í dagvexti.
Eigi er það ómögulegt, að vextir af innlögum kunni nú hjá einstaka sparisjóði að
vera lítið eitt breyttir frá því, sem talið er í skýrslunum hjer að framan, þó að eigi hafi
um það komið tilkynning til landshöfðingja og upplýsingar um það eigi hafi fengi2*' >
þanníg sjest á fylgiskjali við einn ársreikning sparisjóðsins í Arnarneshreppi, að sjóðurinQ
hefur gefið 4“/> í vexti, en samkvæmt lögum sjóðsins er rentan 3°/«, og hefur engin 1
kynning komið um, að þeim ákvæðum hafi verið breytt.