Stjórnartíðindi fyrir Ísland: C-deild - 01.12.1892, Side 84
82
vextir reiknast frá fyrsta degi næsta mánaðar eptir að innborgun hefur skeð, þó eigi af
minni upphæð en 5 kr.
Sparisjóður Eosmhvalanesshrepps er stofnaður snemma á árinu 1890. Stofnendur
eru 9 og »svara allt að 150 kr. hver fyrir halla þann eða tjón, er sjóðurinn kann að
verða fyrir og hann sjálfur ekki getur staðið straum af«. — Innlög í sjóð þenna þurfa
eigi að vera hærri en 25 aurar í hvert skipti. — Um vexti af innlögum gilda sömu ákvæði
sem hjá sparisjóði Vopnfirðinga.
|>á er sparÍBjóður Húnvatnssýslu, sem er stofnaður 7. febr. 1891. Sjóðurinn er stofn-
aður af 10 mönnum, er hver um sig ábyrgjast 100 kr. til þess að sjóðurinn standi í skil-
um; en þegar varasjóður sjóðsins hefur náð 1000 kr., »má taka ákvörðun um, að stofn-
endur sjeu lausir við ábyrgð þá, sem þeir hafa gefið í fyrstua. — Inulög mega minnst
vera 1 kr. í einu, en vextir byrja þegar 3 kr. eru lagðar í sjóð og teljast frá 1. degi
næsta mánaðar eptir að innborgun hefur átt sjer stað.
Söfnunarsjóðurinn er stofnaður með fundarsamþykkt, dags. 7. nóvbr. 1885 og und-
irskrifaðri af 10 embættismönnum og borgurum úr Reykjavíkurkaupstað og 2 bændum úr
Seltjaruarnesshreppi og var svo ákveðið, að sjóður þessi skyldi vera háður eptirliti lands-
höfðingja og skyldi samþykkis hans leitað á nefnda samþykkt; staðfesti landshöfðingi svo
samþykkt þessa 10. s. m., og þar með var sjóðurinn kominn á fót, þó eigi væri neitt í
hann lagt fyrr en órið 1886. — Með lögum 10. febr. 1888 (Stjtíð. 1888 A, bls. 6—19) hefur
landssjóður tekið að sjer alla ábyrgð á sjóði þessum. — Eins og kunnugt er, er sjóður
þessi mjög frábrugðinn öðrum almennum sparisjóðum, en með því að allt fyrirkomulag
hans er nákvæmlega útlistað í tjeðum lögum, þykir eigi ástæða til að fara frekar út
í það hjer.
Að öðru leyti en því, sem að framan er tekið fram, eru lög og samþykktir allra
sparisjóða hjer á landi mjög svipaðar. — Allir sjóðiruir hafa þau ókvæði í lögum sínum,
að innlög verði eigi útborguð fyrirvaralaust sje um nokkrar verulegar upphæðir að ræða,
t. d. 50—100 kr. eða þaðan af meira. Sumir sjóðirnir ’nafa þau ákvæði, að engin inn-
stæða, hversu lítil sem er, verði útborguð nema hún hafi staðið ákveðinn tíma í sjóðn-
um, t. d. 3 mánuði. Annars er uppsagnarfresturinn hjá sjóðunum töluvert rnismun-
andi.
Um útlán úr sjóðunum gilda almenut þau ákvæði, að starfsfje þeirra skuli gjöra
arðberandi:
a. Með því að kaupa ríkisskuldabrjef eða önnnur skuldabrjef, sem álíta má jafngóð.
b. Með því að lána til einsakra manna gegn: 1. fasteignarveði; 2. sjólfsskuldar-
ábyrgð og 3. handveði.
c. A hvern annan hátt, er stjórn sjóðsins ólítur tryggjandi.
Næstum alstaðar er það ákveðið, að forstjórar sjóðsins eða gjaldkeri megi eigi taka
lán úr sjóðnum eða ábyrgjast lán úr honum; þó hvíla engin önnirr bönd á stjórnendum
sparisjóðsins á Akureyri í þessu efni en þau, að f hlutabrjefaeigenda þurfi að samþykk]a
lántökuna.
Allajafna er það áskilið, að vexti af útlánum skuli greiða fyrirfram, að mÍBnsta
kosti fyrir eitt missiri, og dráttarvextir áskildir, ef eigi er staðið í skilum. Almennustu
útlánsvextir sjóðanna eru 5 af hundraði.
Um endurskoðun á reikningum sjóðanna gilda nokkuð mismunandi ákvæði. Á stöku
stað eiga stofnendur sjóðanna að kjósa á ári hverju 2 menn úr sínum flokki, til að en
urskoða reikningana, en hjá flestum sjóðunum er svo fyrirskipað, að hreppsnefndin í þelt0