Fréttablaðið - 29.09.2016, Blaðsíða 18
Frá degi til dags
Útgáfufélag: 365 miðlar ehf. Stjórnarformaður: Ingibjörg Stefanía Pálmadóttir forStjóri: Sævar Freyr Þráinsson Útgefandi og aðalritStjóri: Kristín Þorsteinsdóttir kristin@frettabladid.is
aðStoðarritStjórar: Andri Ólafsson andri@frettabladid.is, Hrund Þórsdóttir hrund@stod2.is, Kolbeinn Tumi Daðason kolbeinntumi@365.is. Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri.
Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSn 1670-3871
fréttaBlaðið Skaftahlíð 24, 105 reykjavík Sími: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is ÞróunarStjóri: Tinni Sveinsson tinni@365.is helgarBlað: Kristjana Björg Guðbrandsdóttir kristjanabjorg@frettabladid.is menning: Magnús Guðmundsson
magnus@frettabladid.is lífið: Sara McMahon sara@frettabladid.is ljóSmyndir: Vilhelm Gunnarsson villi@365.is framleiðSluStjóri: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is ÚtlitShönnun: Silja Ástþórsdóttir siljaa@frettabladid.is
Halldór
Þorbjörn
Þórðarson
thorbjorn@frettabladid.is
Súlnasalur - Hótel Sögu
6. október 2016 kl. 19:00
Húsið opnar kl. 18:30
Hver miði er einnig happdrættismiði
Miðasala á skrifstofu Samhjálpar
Miðaverð kr. 7500
Sími 561 1000
Hlíðarsmári 14 • 201 Kópavogur • Sími 561 1000 • www.samhjalp.is
Það er árangursrík aðferð til að svæfa mann hratt að ræða við hann um muninn á einkarekstri og einkavæðingu í heilbrigðis-kerfinu. Það er hins vegar mjög kynþokka-fullt umræðuefni út frá mælikvörðum pólitískrar rökræðu.
Nú er svo komið að Kristján Þór Júlíusson heilbrigðis-
ráðherra er að innleiða breytingar á rekstrarfyrir-
komulagi heilsugæslunnar sem hafa staðið lengi fyrir
dyrum. Opnaðar verða þrjár nýjar heilsugæslustöðvar
sem reknar verða af fyrirtækjum í einkaeigu og þær
breytingar verða gerðar á fjármögnun heilsugæslunnar
að fjármagn mun fylgja hverjum sjúklingi með það fyrir
augum að auka rekstrarskilvirkni og hagkvæmni.
Fram kemur í skýrslu McKinsey & Company um
íslenska heilbrigðiskerfið sem kom út fyrr í þessum
mánuði að fjöldi heimilislækna á Íslandi sé svipaður og
annars staðar á Norðurlöndunum. Hins vegar er biðtími
eftir heimilislækni mun lengri hér en í Svíþjóð svo dæmi
sé tekið. Þetta er vísbending um að eitthvað sé að kerf-
inu og þess vegna er innleiðing nýrrar stefnu að sænskri
fyrirmynd jákvæð stefnubreyting. Vandamálið við
hina nýju stefnu er að heilbrigðisráðherrann hefur ekki
tamið sér nægilega mikla heimtufrekju. Af virðingu við
sinn gamla mótherja á landsfundi Sjálfstæðisflokksins,
Bjarna Benediktsson, hefur gamli togaraskipstjórinn
ákveðið að vera þægur og góður og nýta það fjármagn
sem þegar er í kerfinu til að fjármagna stöðvarnar
fremur en að fara að fordæmi Svíanna sem hann lítur
svo upp til og auka útgjöld til heilsugæslunnar samhliða
breytingum á rekstrarfyrirkomulaginu.
Ásetningur heilbrigðisráðherra er góður og leiðin
að markmiðinu er góð. Það er hins vegar dýrt að reka
góða heilsugæslu og menn gera það ekki með hangandi
hendi. Breytingar á rekstrarfyrirkomulagi heilsu-
gæslunnar í þágu skilvirkni bera þess merki að kreista
eigi afköst úr kerfi sem er illa fjármagnað fyrir. Ófeigur
Tryggvi Þorgeirsson, fagstjóri lækninga hjá heilsugæsl-
unni í Grafarvogi, er ekki maður sem hleypur í fjölmiðla
af því að það er skemmtilegt sport. „Ég get nefnt sem
dæmi að í Gautaborg, þaðan sem þetta kerfi er tekið
og staðfært hér, þar settu menn inn í kerfið töluverða
aukapeninga, aukafjármögnun upp á allt að 37 prósent
til þess að búa til nýtt og öflugra kerfi,“ sagði Ófeigur
í fréttum Stöðvar 2 um breytingarnar. Heilbrigðis-
ráðherrann vill verða sænskur en ætlar samt að vera
íslenskur áfram.
Í Vopnin kvödd eftir Hemingway bryður aðalsögu-
hetjan Hinrik kaffibaunir áður en hann gengur á fund
ástkonunnar Katrínar Barkley því hann vill hressa
sig við og eyða þeim hughrifum að hann hafi setið að
sumbli. Viðleitni stjórnvalda til að laga heilbrigðiskerfið
minnir á tilraunir af þessu tagi. Þær hrökkva ákaflega
skammt. Maður getur logið að sjálfum sér og öðrum
og fengið sér kaffi. Það haggar því hins vegar ekki að
timburmennskan er staðreynd. Það má taka upp nýtt
rekstrarfyrirkomulag heilsugæslunnar. Það breytir því
ekki að undir niðri er kerfi sem er sárþjáð af fjárskorti og
sinnuleysi þeirra sem bera ábyrgð á fjármögnun þess.
Sárþjáð kerfi
Breytingar
á rekstrar-
fyrirkomu-
lagi heilsu-
gæslunnar
í þágu skil-
virkni bera
þess merki að
kreista eigi
afköst úr kerfi
sem er illa
fjármagnað
fyrir.
Brothætt byggð? Hendum bara niður álveri!“ hefur verið byggðastefna (ef byggðastefnu má kalla) allra flokka sem setið hafa í ríkisstjórn
síðustu áratugi (já, líka VG). Þessi stóriðjustefna
hefur engu skilað nema ótal láglaunastörfum og
einsleitu atvinnulífi hringinn í kringum landið.
Hún kostar líka gífurlega fjármuni. Landsvirkjun
skuldsetur sig upp fyrir haus til þess að byggja virkj-
anir sem sjá stóriðjunni fyrir rafmagni langt undir
markaðsverði og ofan á það fá stóriðjufyrirtækin
miklar skattaívilnanir. Svo skila þau sáralitlum
gróða til íslensks samfélags, hvort sem er ríkissjóðs
eða sveitarfélaga. Rökstuðningurinn fyrir þessu er
svo að það sé mikilvægt að byggja upp fjölbreytt
atvinnulíf og að stóriðja sé forsenda allrar uppbygg-
ingar á landsbyggðinni.
Þeir stjórnmálamenn sem tala hvað mest og
hvað hæst um mikilvægi fjölbreytts atvinnulífs
virðast sjálfir almennt ekki botna neitt í merkingu
þessara orða. Þegar þeir tala um fjölbreytt atvinnu-
líf eru þeir yfirleitt að meina að það þurfi að vera
störf bæði í sjávarútvegi og stóriðju í boði. Það er
náttúrlega nauðsynlegt að fólk geti valið á milli og
ef bara annar af þessum kostum væri í boði væri
atvinnulífið augljóslega allt of einsleitt. Þetta er
vægast sagt ofureinföldun og margt sem bendir til
þess að þeir séu hreinlega að nota orðið fjölbreytni
sem einhvers konar fallegt forskeyti, skraut til þess
að breiða yfir stefnuleysi í atvinnuuppbyggingu og
byggðamálum.
Sannleikurinn er sá að þetta er miklu flóknara
og yfirgripsmeira. Uppbygging í tveimur atvinnu-
greinum, hvaða atvinnugreinar sem það eru, getur
ekki talist fjölbreytni. Fjölbreytt atvinnulíf þarfnast
hálaunastarfa, láglaunastarfa, starfa fyrir menntað
fólk, starfa fyrir ómenntað fólk og allt þar á milli.
Fjölbreytt atvinnulíf þarf nýsköpun, listgreinar,
sjávarútveg, landbúnað, verslunarrekstur, hrein-
gerningastafsemi, heilbrigðisstarfsemi og helling
af alls konar öðru. Fjölbreytni er nefnilega fleira en
bara tvennt, fjölbreytni er fullt.
Brothætt byggð?
Uppbygging
í tveimur
atvinnugrein-
um, hvaða
atvinnu-
greinar sem
það eru, getur
ekki talist fjöl-
breytni.
Starri Reynisson
skipar 3. sæti á
lista Bjartrar fram-
tíðar í Reykjavík
norður
Miklu kostað til
Greinilegt er að það er farið
að hitna í kolunum í for-
mannskjörinu í Framsóknar-
flokknum. Stuðningsmenn
Sigmundar Davíðs Gunn-
laugssonar hafa sett tvær vef-
síður í loftið og dreifa hlekk
á þær sem víðast á samfélags-
miðlum. Þetta eru annars
vegar panamaskjolin.is og
islandiallt.is. Stuðningsmenn
Sigurðar Inga splæstu hins
vegar í Capacent-könnun og
það er því ljóst að miklu er
til kostað við að komast í for-
mannsstólinn.
Framsóknarmenn
vilja formanninn
Könnunin sem gerð var fyrir
stuðningsmenn Sigurðar
Inga var forvitnileg. Þar
kom í ljós að meðal kjós-
enda Framsóknarflokksins
er Sigmundur með 4 pró-
sentustiga forskot. Enda
hefur Sigmundur verið að
sækja sitt fylgi í Framsókn-
arflokkinn. Það hljómar
rökrétt. Kjósendur Sjálf-
stæðisflokksins skipta ekki
máli í þessu, eða kjósendur
VG. Það eru kjósendur
Framsóknarflokksins sem
skipta öllu og þar er Sig-
mundur með meira fylgi.
Sigurður Ingi höfðar til
fjöldans en Sigmundur til
flokksmanna. Hvor hefur
kosningarétt um helgina?
benediktboas@frettabladid.is
2 9 . s e p t e m b e r 2 0 1 6 F I m m t U D A G U r18 s k o ð U n ∙ F r É t t A b L A ð I ð
SKOÐUN
2
9
-0
9
-2
0
1
6
0
4
:4
2
F
B
0
6
4
s
_
P
0
4
7
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
3
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
1
8
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
3
1
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
A
B
A
-5
E
0
4
1
A
B
A
-5
C
C
8
1
A
B
A
-5
B
8
C
1
A
B
A
-5
A
5
0
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
2
B
F
B
0
6
4
s
_
2
8
_
9
_
2
0
1
6
C
M
Y
K