Morgunblaðið - 23.03.2016, Blaðsíða 29

MINNINGAR 29
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 23. MARS 2016
hugmyndaflugi og óheftri sköp-
unargleði. Við eigum nokkra
kaffibolla eftir hana sem bókstaf-
lega iða af lífi.
Amma átti auðvelt með að
heilla fólk, var opin og fram-
hleypin og hugsaði stundum upp-
hátt. Ég held að hún hafi átt
ljómandi gott samband við hvern
einasta af sínum afkomendum.
Hún hafði sérstakan áhuga á
skapandi fólki en var einnig næm
á sálarlíf barna, líklega vegna
þess að hún átti ekki alveg átaka-
lausa æsku sjálf.
Ég man ekki eftir henni öðru-
vísi en brosandi og það var auð-
velt að fá hana til að hlæja. Hún
var með dásamlegan dillandi
hlátur, sem Kristján bróðir minn
líkti einhverju sinni við skopp-
arabolta: Hann byrjaði hægt og
hvellt en varð svo jafnt og þétt
hraðari á meðan hann fjaraði út.
Ég er ótrúlega þakklátur fyrir
að hafa átt þig að, elsku amma,
og mun varðveita minninguna
um þig í hjarta mínu. Þakka þér
fyrir allar samræðurnar sem við
áttum um listina, lífið og barna-
uppeldið. Mér þykir óendanlega
vænt um að þú hafir mætt á tón-
leikana mína í Blikktrommunni í
vetur, níutíu og fjögurra ára
gömul innan um hipstera bæjar-
ins. Það sem þú hafðir að segja
við mig eftir tónleikana og einnig
eftir útskriftartónleikana mína
er sennilega besta og mikilvæg-
asta gagnrýni sem ég hef nokk-
urn tímann fengið.
Ég hefði ekki getað beðið um
betri hinstu minningu en þá sem
þú gafst okkur sunnudagskvöld-
ið áður en þú fórst, þar sem þú
situr með Þórarin Skúla, 18 mán-
aða son minn, í fanginu og hjálp-
ar honum að spila Gamla Nóa á
píanóið: Fyrsta píanókennslu-
stundin hans. Hinsta þín.
Ég mun minnast þín sem
hjartahlýrrar ömmu, frábærs
listamanns og umfram allt góðs
vinar. Far í friði.
Úlfur Eldjárn.
Þegar við hugsum til ömmu
okkar munum við minnast henn-
ar með afa í Brekkugerði. Að
koma heim til þeirra var eins og
að stíga inn í ævintýraveröld í
minningu okkar systranna. Í
Brekkó voru fjölmörg dularfull
herbergi, skápar sem hægt var
að skríða inn í og jafnvel á milli
herbergja, pínulítil smáhljóðfæri
sem amma safnaði, konunglegt
hásæti í stofunni, myndir og mál-
verk ömmu sem fylltu alla veggi,
skúffa inni í eldhúsi sem var full
af leikföngum, risastór flygill
sem amma skildi aldrei eftir
lengi óhreyfðan, lítið bast-sófa-
sett í okkar stærð, myndskreytt
postulín sem amma málaði, jóla-
kaka sem amma bakaði, lítil
postulínsskál fyllt Mackintosh-
molum sem virtist búa yfir þeim
töframætti að tæmast aldrei,
risastór garður með rólum, rifs-
berjatrjám, jarðaberjaplöntum,
hvalabeinum og fuglahúsi og var
þar fjöldinn allur af blómum sem
alltaf mátti tína.
Við munum alltaf muna eftir
því hversu hlý og góð hún amma
var. Hún var alltaf til í að rifja
upp gamla og breytta tíma og
segja okkur endalausar sögur
frá því í gamla daga. Hún bjó yfir
hæfileikum á mörgum sviðum
sem hún miðlaði óspart til af-
komenda sinna. Hún kom okkur
systrunum af stað í píanónámi
eins og flestum afkomendum,
kenndi okkur að hekla og í
Brekkó voru alltaf til litir og blöð
fyrir okkur að teikna á og hvatti
amma okkur áfram og var alltaf
jafn hrifin af tilraunum okkar.
Hún var alltaf full áhuga að sjá,
hlusta og rýna í það sem við vor-
um að gera og segja okkur til,
hvort sem það tengdist tónlist,
myndlist eða einhverju öðru.
Okkur þykir ólýsanlega vænt
um þann tíma sem við fengum
með ömmu okkar og vitum með
vissu að hún mun ávallt lifa
áfram í öllum afkomendum
hennar, listaverkum og öllu því
sem hún kenndi þeim sem voru
svo heppnir að fá að kynnast
Önnu Sigríði Björnsdóttur.
Helena Rut og Hildur
Lára Sveinsdætur.
Þegar ég var fimm ára gamall
hófst ferill minn sem tónlistar-
maður þegar ég byrjaði að fara í
píanótíma til ömmu í Brekkó.
Þessir tímar eru mjög sterkir í
minningunni. Amma passaði vel
upp á að láta mig hafa krefjandi
verkefni en líka að blanda leik
inn í kennsluna. Einn af þeim var
„kall og svar“. Hann fór þannig
fram að við amma „töluðum sam-
an“ í gegnum píanóið. Hún byrj-
aði á að spila eitthvert rugl með
flötum lófum á neðstu nóturnar
og ég átti svo að svara um hæl á
efstu nótunum. Þannig gátum
við „spjallað“ saman á píanóinu.
Þannig gaf hún mér þá sterku til-
finningu sem ríkir enn í mér í
dag að tónlistin sé leið til að tjá
tilfinningar. Það liggur við að ég
eigi auðveldara með að tjá til-
finningar mínar í tónlist en í orð-
um. En tímarnir voru ekki bara
leikir. Eitt af því fyrsta sem
amma kenndi mér var að spila C
dúr tónstigann. Hún sagði mér
að spila nóturnar og segja upp-
hátt nöfnin þeirra um leið. C, D,
E, F, G. Fleiri nótur gat fimm
ára ég ekki munað í bili. Ég fest-
ist í tónstiganum. Það vantaði
upp á A og H þarna í lokin. En
amma kunni ráð, því þessar sein-
ustu tvær nótur heita nefnilega
Amma og Halldór. C, D, E, F, G,
Amma, Halldór. Mér þykir ein-
staklega vænt um þessa minn-
ingu. Það skiptir nefnilega máli í
lífinu að skilja eitthvað eftir sig,
hvort sem það er í föstu formi
eða í hjörtum annarra. Við sjálf
erum öll endanleg en hugmyndir
okkar og gjörðir geta hins vegar
lifað að eilífu. Þó svo að amma sé
nú farin get ég þó huggað mig við
það að ég og hún höfum þegar
öðlast eilíft líf þökk sé henni, því
á hverju einasta píanói í heim-
inum sitja núna nóturnar Amma
og Halldór hlið við hlið, efst í C
dúr tónstiganum, og munu sitja
þar sem fastast um ókomna tíð.
Takk fyrir allt, amma mín.
Halldór Eldjárn.
Hún amma var lífsglöð og hlý
manneskja. Við vorum góðir vin-
ir og strax á barnsaldri fann ég
til ólýsanlegrar gleði í hvert
skipti sem mér tókst að láta hana
skella upp úr og segja „jiii“.
Flest símtöl okkar hófust á því
að hún sagði með spurnartón
„ööö, Ari minn?“ og fannst henni
sjálfsagt að hlusta á mig endur-
taka þessa setningu og líkja eftir
rödd hennar í gríð og erg, enda
hafði hún mikinn húmor fyrir
sjálfri sér. Oft skemmti ég mér
við að veiða upp úr henni gamlar
málslettur og lærði að kalla lög-
regluþjóna pólití, að það væri alt-
an á sumum húsum og fortó fyrir
utan þau og að teygjutvist hefði
einu sinni verið mikið móðins. Og
að menn settu ekki á sig rakspíra
heldur vellyktandi. Allt þetta
fannst mér stórmerkilegt og
sprenghlægilegt. Samtöl okkar
voru út og suður og spönnuðu
áratugi. Vitneskja mín um
Reykjavík á fyrri hluta 20. aldar
er að miklu leyti frá henni komin
og þökk sé lýsingum hennar
fannst mér sem þessi horfna ver-
öld væri ennþá til og aðgengileg.
Hún mætti ótal sinnum á
skemmtanir þar sem ég kom
fram, til að styðja sinn dreng, og
skilyrðislaus væntumþykja
hennar hefur alltaf verið mér
hvatning til góðra verka. Sein-
ustu daga hef legið yfir gömlum
fjölskyldumyndum og á kvik-
myndafilmu frá 1982 má sjá hana
hjálpa mér að stíga mín fyrstu
skref. Þótt ég væri á seinni árum
stundum farinn að halda við
handlegginn á henni þegar hún
gekk niður tröppur hélt stuðn-
ingur hennar við mig alltaf
áfram. Ég er óendanlega þakk-
látur fyrir að manneskja sem var
sextug þegar ég fæddist skyldi
hafa verið mér samferða í heil 34
ár. Og mest þykir mér vænt um
að dóttir mín skuli hafa náð að
kynnast henni og fá að eiga
svona líka rosalega skemmtilega,
fyndna, hlýja og klára lang-
ömmu.
Ari Eldjárn.
Stofan á Sjafnargötu 11 ljóm-
aði alltaf þegar Anna Sigga kom í
heimsókn. Kannski var það af því
að hún hafði svo óvenju fallegt
bros sem náði alltaf til augnanna
eða vegna þess að í þessu húsi
hafði hún fundið stóru ástina
sína, hann Óla frænda.
Það voru miklir kærleikar
með foreldrum okkar og þeim
hjónum. Móðir okkar og Óli voru
jafnaldrar og alin upp saman að
hluta til. Þau voru miklir vinir og
nánast eins og systkini og þegar
Anna Sigga bættist í hópinn var
henni auðvitað vel fagnað. Það
var alltaf glatt á hjalla þegar Óli
og Anna Sigga voru nálæg.
Blessuð sé minning þeirra.
Við þökkum Önnu Siggu sam-
fylgdina og vináttuna og biðjum
fyrir samúðarkveðjur til barna
hennar og fjölskyldna þeirra.
Edda og
Sjafnargötusystkinin.
Anna Sigríður Björnsdóttir
hélt lengi heimili í bláu húsi í
Brekkugerði í Reykjavík. Eigin-
lega félagsheimili og athvarf fyr-
ir menningaruppeldi unglinga á
svæðinu. Bláa húsið var okkar
Unuhús. Þar voru jafnan há-
fleygar umræður um tilgang lífs-
ins, vísindi, heimspeki, trúmál og
listir. Það var mikill skapandi
andi á heimili Önnu. Flygillinn
var miðdepill hússins og Anna
hjarta þess. Málverk eftir Önnu
prýddu alla veggi og í garðinum
uxu ótuktuð íslensk blóm og jurt-
ir. Ég var svo lánsamur að njóta
þess að vera þar daglegur gestur
um nokkurra ára skeið. Í bláa
húsinu var maður aldrei einn.
Þar kom fólk og fór, svo til allan
sólarhringinn. Mikið var sungið
og spilað á hljóðfæri og þeir sem
ekki gátu það reyndu þá að
hnoða saman textum og kvæð-
um. Allt húsið var undir lagt, en
aldrei man ég eftir því að Anna
kvartaði. Hún sveif um húsið
eins og náttúruvætti og umvafði
okkur væntumþykju og hlýju.
Við bárum takmarkalausa virð-
ingu fyrir henni. Hún stjórnaði
því sem hún vildi stjórna, með
augunum og brosinu. Ég er
þakklátur fyrir að hafa þekkt
þessa konu og sendi börnum
hennar, tengdabörnum og öðrum
afkomendum innilegar samúðar
kveðjur. Það er stór og gæfuleg-
ur hópur.
Ásgeir R. Helgason.
✝ Anton Júlíus-son, bóndi að
Þorkelshóli II í
Víðidal, fæddist í
Reykjavík 23. apríl
1932. Hann lést á
Heilbrigðisstofn-
uninni á Hvamms-
tanga 10. mars
2016.
Foreldrar Ant-
ons voru Jón Al-
bert Hallgrímsson
verkamaður, f. 8.6. 1906, d.
11.7. 1937, og kona hans Aldís
Anna Antonsdóttir húsmóðir, f.
1.11. 1906, d. 12.5. 1982. Kjör-
foreldrar Antons voru Júlíus
Jónsson bóndi, Mosfelli, f. 19.7.
1896, d. 17.5. 1991 og kona hans
Guðrún Sigvaldadóttir hús-
móðir, f. 6.9. 1905, d. 1.8. 1981.
Systkini Antons eru: Sólveig
Júlíusdóttir, f. 11.7 .1929, Axel
Eyjólfur Albertsson, f. 30.7.
1933, d. 18.9. 2008, Guðlaug
Kristín Albertsdóttir, f. 13.9.
1934, d. 20.4. 2010, Ragnhildur
Auður Vilhjálmsdóttir, f. 23.12.
1935, kjörsystir, Bryndís Júl-
íusdóttir, f. 28.4. 1945.
Anton kvæntist 9. ágúst 1959
Jóhönnu Rögnu Eggertsdóttur,
f. 7. janúar 1939, d. 19. ágúst
2001. Hún var dóttir Eggerts
Þórarins Teitssonar, f. 10. maí
1899, bónda á Þorkelshóli, og
andi sambýliskonu, Svanhvíti
Freyju Þorbjörnsdóttur, er Sig-
urður Björn, f. 3. maí 1989.
Anton var skírður Hall-
grímur Anton en notaði á full-
orðinsárum aðeins Antons-
nafnið og féll Hallgríms-nafnið
út úr þjóðskrá. Hann fæddist í
Reykjavík og ólst þar upp til sjö
ára aldurs. Þá flutti hann eftir
andlát föður síns að Mosfelli í
Svínadal í Austur-Húnavatns-
sýslu þar sem hann var tekinn í
fóstur. Hann gekk í barnaskóla
sem var þá á bæjum í sveitinni
sem skiptu því á milli sín að
hafa skólann. Hann var í
Bændaskólanum á Hólum í
Hjaltadal og útskrifaðist bú-
fræðingur vorið 1954.
Anton fluttist að Þorkelshóli
í Víðidal í Vestur-Húnavatns-
sýslu vorið 1959 með bústofn
sinn og bjó þar upp frá því
ásamt Jóhönnu Rögnu eigin-
konu sinni en þau keyptu hálfa
jörðina af tengdaforeldrum
Antons vorið 1963 á móti Jó-
hannesi bróður Jóhönnu sem
keypti hinn helminginn. Þau
stunduðu búskap til ársins
2000. Hann starfaði oft við
slátrun á haustin, um tíma við
fiskvinnslu, einnig um nokk-
urra ára skeið við uppsetningu
og viðhald girðinga fyrir ýmsa
aðila til hliðar við bústörfin.
Útför Antons fer fram frá
Víðidalstungukirkju í dag, 23.
mars 2016, og hefst athöfnin
klukkan 14.
konu hans Dýr-
unnar Herdísar Jó-
hannesdóttur hús-
móður, f. 6.
nóvember 1897.
Börn Antons og
Jóhönnu eru: 1)
Eggert Aðalsteinn,
f. 30. nóvember
1958, mjólkur-
tæknifræðingur.
Eiginkona hans er
Sesselja Árnadótt-
ir, f. 18. janúar 1961. Börn hans
með fyrri eiginkonu, Jónínu
Auði Sigurðardóttur, eru: a)
Anton Albert, f. 29. desember
1987. b) Kristrún Ósk, f. 28. des-
ember 1988. Sambýlismaður
hennar er Steinþór Helgason, f.
12. október 1978. Börn þeirra
eru: Helgi Fannar, f. 27. nóv-
ember 2009 og Heimir Bjarni, f.
2. júlí 2011. 2) Júlíus Guðni, f. 3.
apríl 1963, bóndi og slátrari.
Sambýliskona hans er Ulla
Kristin Lundberg, f. 1. desem-
ber 1973. Dætur þeirra eru: a)
Jóna Margareta, f. 20. nóv-
ember 1998, b) Jóhanna Maj, f.
5. maí 2002, c) Lísa Marie, f. 21.
júní 2004. d) Aldís Antonía, f.
15. september 2012. 3) Teitur
Jóhann, f. 27. maí 1964, fisk-
vinnslumaður. Eiginkona hans
er Rattana Uthai, f. 22. febrúar
1973. Sonur hans með fyrrver-
Tengdafaðir minn, Toni, er lát-
inn. Fyrir fimm árum fékk hann
heilablæðingu. Eftir stutta dvöl á
sjúkrahúsi í Reykjavík var hann
fluttur til Hvammstanga enda
taldi hann að „háskólasjúkrahús“
gæti tæplega bjargað sér, vildi fá
að drepast heiðarlega án þess að
verða aumingi. Fjölskyldan fær
ekki fullþakkað þá góðu umönn-
un, nærgætni og velvild sem
starfsfólkið þar sýndi honum og
fjölskyldunni.
Fyrstu kynni mín af Tona voru
sumarið 2002. Við tókum á móti
feðgunum Eggerti og Antoni Al-
berti úr fjallgöngu. Við vorum
feimin og óörugg, ein í guðs-
grænni náttúrunni. Þarna varð
mér ljóst hversu fær hann var að
tala mikið um ekkert. Hann hafði
góðan orðaforða um veður, lands-
lag og náttúru. Þessari hæfni hélt
hann og blekkti þannig gesti og
gangandi.
Það var gott að heimsækja
tengdapabba að Þorkelshóli.
Hlýjar móttökur, rólegheit, nota-
legt spjall og frásögur frá liðnum
tíma. Boðið var upp á kaffi, kex
og eða danskar kökur úr kaup-
félaginu. Þegar á okkur kom far-
arsnið snaraðist höfðinginn eftir
kvöldmatnum. Við urðum auðvit-
að að fá mat fyrir okkar ferðalag.
Matseðillinn var oft kjúklinga-
réttir, tilbúnir í álformi með bök-
uðum baunum og grænum,
hangikjöt í stað kjúklings við há-
tíðlegri tækifæri. Í einni heim-
sókn að Þorkelshóli fórum við
Eggert í göngutúr upp á bæjar-
hólinn. Það var kalt í veðri, snjór
og fallegt. Þegar við komum inn
tók ég eftir að giftingarhringur-
inn var horfinn. Mér brá og við
Eggert gerðum tilraun til að
rekja slóð okkar í von um að finna
gullið en án árangurs. Vonsvikin
settumst við að borðinu í hlýju
eldhúsinu og þá læddist út úr
Tona: „Þessi hringur skiptir nú
ekki máli krakkar mínir, það er
hjónabandið sem þið þurfið að
passa upp á.“ Tengdapabbi var
mikil gleðimaður og þótti gott að
fá sér í staupinu. Rabbstundir í
eldhúsinu við opinn viskífleyg
voru að því leyti innilegri að hann
sagði oft hvað innst inni bjó.
Þannig fékk ég í nokkrum sam-
tölum upprifjanir frá æsku hans
sem ekki var alltaf auðveld. Þau
brot væru efni í bók eða kvik-
mynd.
Afabörnin voru Tona allt. Ég
sá strax hversu vænt honum þótti
um þau. Það færðist yfir hann
einlægt bros þegar hann um-
gekkst þau. Ógleymanleg er
stundin þegar hann sá Helga
Fannar í fyrsta sinn heima á Þor-
kelshóli. Hann var hissa en þakk-
látur að Kristrún Ósk, litla afa-
stelpan, gæti gert hann að
langafa. Eftir að hann veiktist
voru setningar stundum sam-
hengislausar en oft fullar af
speki. „Gamlingjarnir eru flokk-
aðir eftir því hvað þeir er rugl-
aðir. Svo fara þeir sem eru meira
ruglaðir að leiðbeina hinum.“
Eftir bílferðir vildi hann ekki inn
því hann var frískur, hann þyrfti
ekki á sjúkrahús. Þá var þjóðráð
að tala um stúlkurnar sem biðu
þess að aðstoða hann. Hann var
alltaf hrifin af konum og leyfði
þeim upp að vissu marki að
ráðskast með sig enda sagði
hann: „Konan ræður miklu meira
en því sem maður í fljótu bragði
gerir sér grein fyrir.“
Ég er þakklát fyrir að hafa
kynnst höfðingjanum og heims-
borgaranum Hallgrími Antoni
Júlíussyni, manni sem hafði lífs-
móttóið „lífið er yndislegt“.
Hafðu þökk fyrir allt.
Sesselja Árnadóttir.
Með fátæklegum orðum vil ég
minnast Antons Júlíussonar sem
verður jarðsunginn í dag. Ég segi
fátæklegum orðum því að erfitt
er að finna réttu orðin sem lýsa
þessum öðlingi. Toni, eins og
hann var kallaður, var vinur vina
sinna og sú vinátta var falslaus,
hann reyndist mér og mínum
börnum vel og er ég þakklát fyrir
þær stundir sem við áttum sam-
an.
Eftirfarandi ljóð segir allt sem
þarf.
Hver minning dýrmæt perla að liðnum
lífsins degi,
hin ljúfu og góðu kynni af alhug þakka
hér.
Þinn kærleikur í verki var gjöf, sem
gleymist eigi,
og gæfa var það öllum, er fengu að
kynnast þér.
(Ingibjörg Sigurðardóttir)
Kæri vinur, ég minnist þín
með þakklæti og hlýju.
Jónína Auður.
Anton Júlíusson
Kær systir mín,
CAMILLA PROPPÉ LITSTER,
f. 11. apríl 1923,
andaðist á heimili sínu í Battersea í London
12. þessa mánaðar.
.
Kolbrún Ólafsdóttir Proppé.
Bróðir okkar,
CARL PETTER WILBERG,
fæddur á Ísafirði,
lést í Karlovo í Búlgaríu 15. mars síðastliðinn.
.
Systkini hins látna.