Orð og tunga - 01.06.2007, Page 176

166
Orð og tunga
heildstæða orðasambandalýsingu. í öðru lagi gegna orðmyndunarleg
vensl mikilvægu hlutverki sem tengiliður. í þriðja lagi spannar orða-
netið feikilega víðtækan orðaforða, án tíðni- eða aldursbundinnar tak-
mörkunar. Loks eiga orðasambönd sjálfstæðari aðild að sjálfu netínu
en venja er. Jafnframt því að skila fræðilegri greiningu og flokkun á ís-
lenskum orðaforða er orðanetinu ætlað að vera undirstaða nýrra orða-
bókarverka, einkum samheita- og hugtakaorðabóka.
Forritun og tæknivinna við gerð og uppbyggingu orðanetsins er í
höndum Ragnars Hafstað.
Jón Hilmar Jónsson
Ný þýsk-íslensk orðabók
Liðin eru meira en sjötíu ár frá því að Jón Ófeigsson gaf út þýsk-
íslensku orðabókina en hún kom út árið 1935 hjá Bókaverslun Sigfúsar
Eymundssonar. Þrátt fyrir að ýmsar nýrri orðabækur hafi verið gefnar
út frá þeim tíma, hefur bókin verið notuð fram til dagsins í dag vegna
þess hversu yfirgripsmikil hún er. Það er hins vegar ljóst að þessi góða
bók er fyrir löngu orðin úrelt og þörfin fyrir nýja þýsk-íslenska orða-
bók orðin knýjandi.
Nú stendur hins vegar tíl að gefa út nýja þýsk-íslenska orðabók og
er það PONS forlagið í Þýskalandi sem vinnur hana í samvinnu við
Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Stofn-
un Arna Magnússonar í íslenskum fræðum. Gerð nýju orðabókarinn-
ar er fjármögnuð af tveimur sjóðum í Þýskalandi, Wurth-Stiftung í
Kunzelsau og Robert-Bosch-Stiftung í Stuttgart auk þess sem vonast
er eftir framlögum frá íslenskum aðilum. Háskóli íslands leggur verk-
efninu til húsnæði og tölvur, en Guðrún Kvaran verður tengiliður ís-
lands í verkefninu.
Bókin er unnin hjá PONS-forlaginu í Stuttgart og er notaður við
verkið þýsk-enskur orðabókagrunnur sem forlagið leggur til. Um er
að ræða rúmlega 40.000 flettiorð auk 25.000 dæmasetninga og orða-
sambanda. Þá var ákveðið að bæta við 3000 flettiorðum sem tengdust
íslandi með einhverjum hætti, en mikil áhersla er lögð á að bókin nýt-
ist bæði íslenskum lesendum og þýskumælandi fólki sem vill tjá sig á
íslensku.