Morgunblaðið - 09.07.2016, Blaðsíða 1

L A U G A R D A G U R 9. J Ú L Í 2 0 1 6
Stofnað 1913  159. tölublað  104. árgangur 
SPRELL OG
PERLUR Í
ÓPERUNNI
VINNUR DÚNINN FRÁ GRUNNI
ÆÐARRÆKT Í FLJÓTUM 16ÓPERUGALA UM SUMAR 46
Heimildarmynd um Guðmundar-
og Geirfinnsmálið verður frumsýnd
á fyrstu mánuðum næsta árs, en
Sagafilm vinnur um þessar mundir
að framleiðslu hennar ásamt BBC,
RÚV og bandarísku efnisveitunni
Netflix. Myndin mun bera nafnið
„OUT OF THIN AIR“ og Ólafur
Arnalds semur tónlist fyrir hana.
Nú þegar hafa verið tekin upp
viðtöl við fólk sem viðkemur mál-
unum, enn er þó eftir að taka við-
töl við fleiri sem þekkja til málsins,
að sögn Margrétar Jónasdóttur,
framleiðanda hjá Sagafilm. Alls
koma um 20 manns að framleiðsl-
unni á einn eða annan hátt og tveir
þriðju hlutar þeirra eru Íslend-
ingar.
Myndin er sú fyrsta á Íslandi
sem Netflix fjárfestir í á fram-
leiðslustigi, en fyrirtækið keypti
heimsrétt að myndinni að undan-
skildum Íslandi og Bretlandi.
Kostnaður við verkefnið nemur um
100 milljónum króna. »2
Fyrsta samstarfið við Netflix
 Fjárfestir í nýrri heimildarmynd um
Guðmundar- og Geirfinnsmálið
Dómur Dómsuppkvaðning í Guð-
mundar- og Geirfinnsmálinu 1978.
Sannkallað fótboltaæði hefur gripið um sig meðal yngri kynslóðarinnar eftir
frækilega frammistöðu karlalandsliðsins á Evrópumótinu. Margir spiluðu
fótbolta nótt og dag meðan á mótinu stóð og kepptust við að líkja eftir hetj-
unum sínum líkt og þessir ungu menn sem æfðu sig á KR-svæðinu í gær.
Táp og fjör og frískir menn
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Spiluðu fótbolta í Vesturbæ Reykjavíkur
Árni Grétar Finnsson
agf@mbl.is
„Það er stór hópur fólks sem er ekki
einungis áhyggjufullt heldur sofum
við ekki á nóttunni fyrir þessu,“ seg-
ir Elísabet Margrét Jónasdóttir,
sauðfjárbóndi á Bæ II í Staðardal,
sem telur að nýliðar í greininni, þeir
sem hafa nýlega hafið búskap eða
eru að kaupa jarðir í þessum rituðu
orðum, hafi gleymst í umræðunni um
búvörusamninginn.
Hún telur að fljótfær vinnubrögð
við samningsgerð búvörusamnings-
ins hafi leitt til þess að ungir bændur
hafi hreinlega gleymst. Þessari
gagnrýni hafi verið komið til skila til
forystu Bændasamtakanna en ekki
hafi verið brugðist við. „Þeir vita af
vandamálinu en samningurinn var
samþykktur af bændum Íslands
vegna þess að það eru svo margir
bændur sem kannski ekki hagnast á
samningnum en koma samt vel út.
Allir þessir smábændur sem hvort
sem er lifa með þessu, þeir finna ekki
fyrir þessum vanda. Aftur á móti eru
líka góðir punktar í samningnum,
eins og til dæmis varðandi þá nýliða
sem koma síðar í greinina. Ég væri
alveg til í að vera að kaupa jörð eftir
þrjú ár og fá hana á lægra verði í
stað þess að lenda á milli skips og
bryggju. Þá yrði allt þetta miklu
greiðfærara.“
Þekkt gagnrýni á samninginn
Sindri Sigurgeirsson, formaður
Bændasamtakanna, þekkir gagn-
rýnina. „Það er alltaf þannig að þeg-
ar verið er að gera breytingar þá
lenda menn misjafnlega í þeim og til
dæmis í þessum samningi er verið að
koma til móts við nýliða með því að
það er boðið upp á fjárfestingar-
stuðning og það er verið að taka og
breyta kerfinu fyrir þá sem hafa ver-
ið að kaupa sér réttindi til að fá
stuðning. Þetta verður betra fyrir
bændur framtíðarinnar og það verð-
ur auðveldara að byrja,“ segir Sindri
sem spáir engum grundvallarbreyt-
ingum á samningnum. »11
Ungir bændur
ósáttir með
samninginn
 Telja búvörusamninginn koma sér af-
ar illa fyrir þá sem nýlega keyptu jarðir
 Undarlegar
bilanir á vélum
og óvæntar fyrir-
stöður á klöpp
hafa sett jarð-
borun á bænum
Ríp í Hegranesi í
Skagafirði í upp-
nám. Talið er að
skýringar á
þessu séu í öðru
tilverustigi, en í
Hegranesinu eru þekktar álfa-
byggðir. Gengur fólk á svæðinu
ekki að því gruflandi og tekur fullt
tillit til nágranna sinna. Ef ekki, þá
vandast málin. „Mér var bent á að
okkur hefði láðst að sækja um leyfi
bæði hjá huldufólki og fram-
liðnum,“ sagði Halldór Gunn-
laugsson á Ríp. Bormenn sem verið
hafa á staðnum leita nú tækja til að
losa um borstangir sem eru fastar í
jörðu. »4
Jarðboranir í álfa-
byggð í uppnámi
Skagafjörður Bor-
að á Ríp í vikunni.
„Aðgerðunum í Laugarneskirkju var eingöngu ætlað að
vekja athygli á stöðu hælisleitenda í anda kærleika og
mannúðar,“ segir Agnes M. Sigurðardóttir, biskup Ís-
lands, í aðsendri grein í Morgunblaðinu í dag.
Tekur hún fram að aðgerðunum í Laugarneskirkju,
þar sem kirkjan lét sig varða mál hælisleitenda í liðinni
viku, hafi ekki verið beint gegn lögreglu, stjórnvöldum
eða öðru samstarfsfólki kirkjunnar á nokkurn hátt. Lög-
reglan hafi verið látin vita fyrirfram en undirbúa hefði
mátt aðgerðir betur.
Agnes vísar einnig til kirkjugriða í nágrannalönd-
unum, til dæmis Noregi, þar sem kirkjan beitir sér í
þágu hælisleitenda á sambærilegan máta og Laugarneskirkja hafi látið
reyna á í liðinni viku. Þá hafi málefni hælisleitenda einnig verið á dagskrá
þjóðkirkjunnar undanfarin ár. »23
Hefði mátt undirbúa aðgerðirnar betur
Agnes M.
Sigurðardóttir
Úrskurðarstofnun sem heyrir undir
bandaríska atvinnumálaráðuneytið
hefur komist að þeirri niðurstöðu að
tölvufyrirtækið Datalink Computer
Products Inc. og forstjóri þess, Vick-
ram Bedi, skuldi íslenskri konu,
Helgu Ingvarsdóttur, 450 þúsund
Bandaríkjadali eða sem svarar ríf-
lega 56 milljónum króna. Helga og
Bedi voru í fréttunum árið 2010 þeg-
ar þau voru handtekin vestra grunuð
um stórfelld fjársvik.
Helga hlaut skilorðsbundinn dóm
og er nú laus allra mála en Bedi var
dæmdur til fangavistar og situr enn í
fangelsi í Bandaríkjunum. Spurður
hvort Helga eigi eftir að fá kröfuna
greidda kveðst Jonathan Pearson,
lögmaður Helgu, vera bjartsýnn.
„Ég er ekki í nokkrum vafa um að
Vickram Bedi á fyrir þessari kröfu.
Hann mun á hinn bóginn ekki greiða
hana af fúsum og frjálsum vilja. Svo
lengi sem hann á eignir fær Helga
þó kröfu sína greidda, alla vega vel
upp í hana,“ segir Pearson.
Nánar er fjallað um málið í
Sunnudagsblaði Morgunblaðsins.
Helga á 56 m.kr. inni
hjá Vickram Bedi
 Jörmundur Ingi Hansen Reykja-
víkurgoði telur sig hafa reiknað út
stofndag Alþingis og þar með þjóð-
veldis til forna.
Hann telur fyrsta Alþingi hafa
komið saman á sumarsólstöðum 17.
júní 930 þegar tungl var fullt. Þing-
ið hafi verið sett þegar sólin fór að
skína á Lögberg kl. fjögur að
morgni og staðið fram að hádegi
þegar sólin fór af Lögbergi.
Hann segir sumarsólstöðupunkt-
inn hafa færst til. Hann hafi eitt
sinn verið 24. júní og því sé Jóns-
messa á þeim degi. Á 10. öld hafi
sólstöður verið 17. júní og á 17. öld
hafi þær verið komnar á 13. júní. Þá
hafi tímatalinu verið breytt og sól-
stöðurnar færst til 21. júní. »6
Ljósmynd/Árni Geirsson
Talnaspekingur Jörmundur Ingi Hansen
telur sig hafa reiknað út stofndag Alþingis.
Hátíðisdagur þjóð-
veldis og lýðveldis