Fréttablaðið - 22.08.2016, Blaðsíða 4

TENNIS
er skemmtileg hreyfing

Nú er rétti tíminn til að
panta fastan tíma í tennis.
Eigum nokkra tíma lausa.
Skemmtilegu byrjendanámskeiðin
fyrir fullorðna eru að hefjast.
Skráning og upplýsingar í síma 564 4030 eða á tennishollin.is
MenntaMál Af þeim tuttugu sem
skulda Lánasjóði íslenskra náms-
manna (LÍN) mest hafa átta manns
ekki borgað krónu til baka á síðast-
liðnum níu árum. Lánasjóðurinn
gerir ráð fyrir að fá 13,3 prósent af
heildarskuldum þessa hóps greidd
til baka.
Þetta kemur fram í nýrri árs-
skýrslu LÍN. Þar sést að heildar-
skuldir tuttugu hæstu lánþeganna
nema 688,9 milljónum króna. Hóp-
urinn hefur samtals borgað til baka
18,7 milljónir á síðustu níu árum en
LÍN býst við því að fá 91,9 milljónir
króna af skuldunum.
„Það þýðir um þrjátíu milljón
krónur í styrk á mann. Það er einn af
göllunum við núverandi námslána-
kerfi að styrkurinn er fyrst og fremst
að fara til þeirra sem taka mjög há
námslán,“ segir Jónas Friðrik Jóns-
son, formaður LÍN.
Allir á listanum hafa verið við
nám erlendis og tólf manns hafa
fengið lán fyrir doktorsnámi. Sem
dæmi má nefna að sá sem er í þriðja
sæti á listanum yfir hæstu skuldar-
ana lauk meistaranámi árið 2003.
Viðkomandi skuldar LÍN 40 millj-
ón krónur en hefur ekki borgað
krónu til baka á síðastliðnum níu
árum. LÍN býst við því að alls fáist
1,9 milljón krónur upp í skuldina.
„Við göngum ekki á ábyrgðar-
menn nema lánið fari í vanskil. Það
er ekki farið í vanskil ef hann hefur
fengið undanþágu frá greiðslu, svo
sem vegna atvinnuleysis, veikinda
eða hefur verið í lánshæfu námi,“
segir Hrafnhildur Ásta Þorvalds-
dóttir, framkvæmdastjóri LÍN. Hún
segir að þó hún hafi ekki skoðað
hvern einstakling fyrir sig á bak við
þessar tölur sé líklega um atvinnu-
leysi eða veikindi að ræða hjá
þessum átta sem ekki hafa greitt
krónu til baka síðastliðin níu ár. Í
nýju LÍN frumvarpi sem mennta-
málaráðherra hefur mælt fyrir er
aðeins hægt að fá undanþágu vegna
atvinnuleysis eða veikinda í þrjú ár.
Hrafnhildur segir að þegar LÍN
reikni út þá upphæð sem líklega
verði greidd til baka sé aldur lán-
þega meðal annars tekinn inn í
jöfnuna. Þeir sem lánasjóðurinn
býst við að fá sem minnst frá eru því
líklega elstir.
Það sé orðum aukið að þetta fólk
hafi fundið glufu á kerfinu. „Hins
vegar er í kerfinu hvati til að vera
sem lengst í námi og taka sem mest
lán þegar þú ert á annað borð kom-
inn með hátt lán. Ef þú ert kominn
með lán upp á tíu til fimmtán millj-
ónir þá borgar þú ekki meira af
láninu þó þú skuldir mikið.“
snaeros@frettabladid.is
Skulda LÍN mest en hafa ekki
borgað krónu til baka á 9 árum
Þeir tuttugu sem skulda LÍN mest skulda samtals 690 milljónir. LÍN býst við því að fá 92 milljónir til baka
frá hópnum en restin verður í raun afskrifuð. Flestir í hónum luku námi fyrir meira en tíu árum og þar af
tveir á síðustu öld. Framkvæmdastjóri LÍN segir að í kerfinu sé hvati til að taka sem lengst lán.
Langflestir nemendur Háskóla Íslands þurfa að greiða lán sín til baka að mestu
en þeir sem fara í dýrt nám erlendis eru líklegir til að greiða hlutfallslega minna til
baka. FréttabLaðið/anton brink
✿ Sá sem skuldar mest:
Lauk doktorsprófi frá Bandaríkjunum 2002
Skuldar
48,3
milljónir
Líkleg
afskrift
42,7
milljónir
Hefur borgað
á sl. 9 árum
1,4
milljónir
Er líklegur
til að borga
5,6
milljónir
688,9
milljónir er heildarskuld
hópsins
náttúruvernd Framkvæmdir við
Þeistareykjalínu 1 og Kröflulínu
4 hafa verið stöðvaðar. Ákvörðun
úrskurðarnefndar umhverfis- og
auðlindamála þess efnis um að yfir-
vofandi lagning háspennulínu í lofti
um Leirhnjúkshraun verði stöðvuð
var tekin síðastliðinn föstudag.
Guðmundur Ingi Ásmundsson, for-
stjóri Landsnets, segir þessa ákvörðun
hafa neikvæðar afleiðingar í för með
sér þar sem rafmagn þurfi að flytja frá
Þeistareykjum á Bakka við Húsavík.
„Stöðvun eins og þessi hefur mikil
áhrif á framkvæmdirnar og mögulega
stöndum við frammi fyrir því að geta
ekki staðið við skuldbindingar okkar
vegna Bakka og Þeistareykjavirkj-
unar. Framkvæmdirnar hafa farið í
gegnum alla lögbundna ferla er snúa
að umhverfismati og skipulagi,“ segir
Guðmundur Ingi.
Landvernd byggði rök sín á því að
friðlýsa beri Leirhnjúkshraun sam-
kvæmt lögum um verndun Mývatns
og Laxár, en friðlýsingu er enn ekki
lokið.
Fyrirhugaðar loftlínur geta borið
tífalda orkuþörf kísilversins á Bakka.
Því er svigrúm fyrir minni línur eða
jarðstrengi en Landsnet hefur neitað
að skoða slíkar útgáfur,“ segir Guð-
mundur Ingi Guðbrandsson, fram-
kvæmdastjóri Landverndar. „Nýlegir
dómar Hæstaréttar sýna að Landsnet
uppfyllir ekki umhverfismatslög-
gjöfina í verkum sínum. Fyrirtæki
sem ber svo mikla ábyrgð getur ekki
komist upp með slík vinnubrögð til
lengdar.“ - sa
Raflínulagnir
til Bakka
stöðvaðar
kröfluvirkjun í Mývatnssveit.
HeilbrigðiSMál Á næstu árum mun
heilbrigðiskerfið á Íslandi þarfnast
um 900 hjúkrunarfræðinga en aðeins
hluti þess fjölda útskrifast á hverju
ári úr íslenskum háskólum. Staðan
er alvarleg að mati Guðbjargar Páls-
dóttur, formanns Félags íslenskra
hjúkrunarfræðinga.
Samkvæmt mannfjöldaspám mun
öldruðum fjölga mjög á næstu árum
og áratugum og því munu umönnun-
arstéttir eins og hjúkrunarfræðingar
þurfa aukinn mannskap. Aldur hjúkr-
unarfræðinga er einnig það hár að á
aðeins næstu þremur árum verður
fjórðungur starfandi hjúkrunarfræð-
inga búinn að ná sextíu ára aldri og
á þá rétt á töku lífeyris. „Við erum að
vinna sameiginlega með HÍ og HA um
að fjölga nemum en það sem strandar
á er fjármagn til starfsnáms sem er
mjög dýrt,“ segir Guðbjörg.
Félag íslenskra hjúkrunarfræðinga
beinir því til stjórnvalda að auka við
fjármagn til starfsnáms svo hægt sé
að fjölga nemum. Ef fram heldur sem
horfir mun þurfa að flytja inn hjúkr-
unarfræðinga. „Svo er spurning hvort
við viljum það. Það sem skiptir mestu
máli er að þeir kunni íslensku. Fólk í
umönnunarstéttum verður að vera
talandi á tungumálið sem fólkið sem
þarf á þjónustunni að halda talar alla-
jafna,“ segir Guðbjörg. - sa
Níu hundruð hjúkrunarfræðinga vantar til starfa á næstu árum
900 nýja hjúkrunarfræðinga þarf til starfa á næstu árum.
Guðbjörg
Pálsdóttir,
formaður hjúkr-
unarfræðinga-
félagsins
StjórnSýSla Ríflega 23 þúsund aldr-
aðir og öryrkjar greiddu rúmlega
tvöfalt meira í tannlæknakostnað
í fyrra en reglugerð heilbrigðisráð-
herra kveður á um. Sjúkratryggingar
vantar um 800 milljónir króna á ári
til að geta leiðrétt muninn.
Þetta kom fram í fréttum Stöðvar
2 í gær. Reglugerð heilbrigðisráð-
herra sem kveður á um endur-
greiðslu til þessara hópa var sett
árið 2013. Henni fylgdi aftur á móti
ekki aukin fjárveiting til Sjúkra-
trygginga Íslands til að mæta þess-
um kostnaði og því er miðað við
gjaldskrá sem Sjúktratryggingar
hafa sett til viðmiðunar um tann-
læknakostnað.
„Sú gjaldskrá hefur hins vegar
ekki hækkað síðan árið 2004. Hún
dregst því alltaf meira og meira aftur
úr verðlagningu hjá tannlæknum,“
segir Reynir Jónsson, tryggingayfir-
tannlæknir hjá Sjúkratryggingum
Íslands.
Langveikir öryrkjar og aldraðir
sem áttu rétt á 100 prósent endur-
greiðslu samkvæmt reglugerðinni
fengu aðeins 43 prósent af kostnaði
endurgreiddan. Öryrkjar og aldraðir
sem áttu rétt á 75 prósent endur-
greiðslu fengu aðeins 28 prósent
endurgreitt í fyrra og öryrkjar og
aldraðir sem áttu rétt á 50 prósent
endurgreiðslu fengu aðeins 19 pró-
sent af kostnaði endurgreiddan. - gag
Aldraðir ofgreiða tannlæknakostnað
reynir Jónsson, tryggingayfirtannlæknir hjá Sjúktratryggingum Íslands, segir að
fjármagn vanti til að framfylgja reglugerð um endurgreiðslu. Mynd/Stöð2
2 2 . á g ú S t 2 0 1 6 M á n u d a g u r4 f r é t t i r ∙ f r é t t a b l a ð i ð
2
2
-0
8
-2
0
1
6

0
4
:3
8
F
B
0
6
4
s
_
P
0
6
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
5
2
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
0
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
1
3
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
A
4
F
-5
F
3
C
1
A
4
F
-5
E
0
0
1
A
4
F
-5
C
C
4
1
A
4
F
-5
B
8
8
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
3
B

F
B
0
6
4
s
_
2
1
_
8
_
2
0
1
6
C
M
Y
K