Morgunblaðið - 23.11.2016, Blaðsíða 19
19
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 23. NÓVEMBER 2016
Rauðavatn Tvífætlingar og einn ferfætlingur nutu veðurblíðunnar í gær og hlupu eða renndu sér fótskriðu eftir ísnum á Rauðavatni, sem nú er fremur hvítt en rautt.
RAX
Ég hef skilning á
því að það geti verið
erfitt að sitja í meiri-
hluta borgarstjórnar
og taka til varna fyrir
stefnu og störf meiri-
hlutans. Jafnvel er
hægt að hafa nokkra
samúð með þeim sem
nú horfa yfir síðustu
sex ár og leita logandi
ljósi að árangrinum.
Magnús Már Guðmundsson,
borgarfulltrúi Samfylkingarinnar,
er ekki hress með skrif mín um
fjárhagsstöðu Reykjavíkur. Honum
finnst lítið til þess koma að í Hafn-
arfirði hafi fyrstu skrefin verið stig-
in í átt að lægri álögum á bæjarbúa
um leið og unnið er að endurreisn
Hafnarfjarðar, eftir langan valda-
tíma skoðanasystkina Magnúsar
Más.
„Birtir yfir Hafnarfirði – þoka yf-
ir Reykjavík“ var yfirskrift greinar
minnar sem birtist hér í Morgun-
blaðinu 9. nóvember síðastliðinn.
Réttri viku síðar sendi borgar-
fulltrúinn mér kveðjur og hann er
pirraður yfir birtunni í Hafnarfirði.
Ég ergi mig ekki yfir þjósti og yf-
irlæti sem Magnús Már tileinkar
sér – kannski eru fyrirmyndirnar
ekki langt undan. Hann furðar sig á
að „eitt af fyrstu verkum“ mínum
sem kjörins þingmanns skuli vera
að skrifa grein í Morgunblaðið „um
hvað allt sé nú ömurlegt í Reykja-
vík en ekki Hafnarfirði af því að þar
séu sjálfstæðismenn í meirihluta“.
Magnús Már spyr:
„Hefði ekki verið eðlilegra að
þingmaðurinn myndi nota tækifær-
ið til að skrifa um
helstu hugarefni sín,
boða sitt fyrsta þing-
mál og upplýsa um það
sem hann ætlar að
reyna að breyta sem
þingmaður?“
Mér er til efs …
Nú veit ég ekki
hvort Magnús Már
hefur, frá því hann hóf
afskipti af stjórn-
málum og settist í
borgarstjórn, skrifað
reglulega um málefni borgarinnar,
sveitarfélaga almennt eða sam-
félagsins í heild. Það kann að vera
að hann hafi komið skoðunum sín-
um á framfæri með skilmerkilegum
hætti í ræðu og riti. Eftir því hef ég
ekki tekið. Hitt liggur fyrir að sá er
hér heldur um pennann hefur á
undanförnum árum skrifað hundr-
uð greina um stjórnmál, efnahags-
mál, skattamál, almannatrygg-
ingar, heilbrigðismál, og
atvinnumál svo fátt eitt sé nefnt.
Skoðanir og hugsjónir liggja fyrir.
Og ég hef leyft mér að fjalla um
höfuðborg okkar allra. Á síðustu
liðlega tveimur árum hef ég talið
ástæðu til að skrifa um Reykjavík-
urborg, störf og stefnu meirihlut-
ans, a.m.k. 12 sinnum. Mér er til efs
að margir borgarfulltrúar hafi ritað
oftar um fjárhagsstöðu borg-
arinnar, álögur á íbúa og fyrirtæki,
framkomu við einkafyrirtæki, þjón-
ustu borgarinnar og (ó)ánægju
borgarbúa.
Samfylkingin – flokkur Magn-
úsar Más Guðmundssonar – hefur
borið ábyrgð á rekstri höfuðborg-
arinnar frá 2010, fyrst í samstarfi
við Besta flokkinn. Nú leiðir Sam-
fylkingin fjögurra flokka vinstri-
stjórn í Reykjavík og þeir eru til
sem vilja að ný ríkisstjórn sæki
þangað fyrirmynd.
Ekki glæsileg afrekaskrá
Magnús Már hefur engan áhuga
á að rifja upp stóra kosningaloforð
Samfylkingarinnar fyrir síðustu
borgarstjórnarkosningar: Bygg-
ingu 3.000 leiguíbúða. Hann vill
heldur ekki beina kastljósinu að
síðustu sex árum sem samfylkingar
hafa farið með völdin í Ráðhúsi
Reykjavíkur. Engu að síður er rétt
að draga fram nokkrar staðreyndir
um A-hluta borgarsjóðs:
Langtímaskuldir A-hluta juk-
ust um 137% að raunvirði frá árs-
lokum 2009 (árið fyrir valdatöku
Samfylkingar og ári eftir hrun fjár-
málakerfisins) til loka árs 2015.
Heildarskuldir nær tvöfölduð-
ust og voru tæplega 40 milljörðum
meiri á föstu verðlagi.
Eigið fé minnkaði um 2,9
milljarða.
Heildartekjur voru 16,5 millj-
örðum krónum hærri að raunvirði
2015 en 2009.
A-hluti hafði 113 þúsund krón-
um hærri tekjur af hverjum
borgarbúa 2015 en 2009 á föstu
verðlagi. Rekstrargjöld voru hins
vegar 199 þúsund krónum hærri.
Skuldir A-hluta jukust að
raunvirði um 315 þúsund krónur á
hvern íbúa. Eigið fé minnkaði á
sama tíma um 45 þúsund.
Að raunvirði var veltufé frá
rekstri 38% minna á síðasta ári en
2009. Veltufé er mælikvarði á stöðu
grunnrekstrar A-hluta.
Í árslok 2009 var veltufjár-
hlutfallið 2,12 en var komið niður í
1,18 við lok síðasta árs.
Afrekaskráin er ekki sérlega
glæsileg. Magnús Már vill því frem-
ur benda á fögur fyrirheit um fram-
tíðina en standa skil á kosningalof-
orðum og afrekum liðinna ára:
„Með aga og skipulögðum vinnu-
brögðum kraftmikils starfsfólks,
stjórnenda og meirihlutans í borg-
arstjórn hefur tekist að leggja fram
fjárhagsáætlun með afgangi sem
sýnir góðan rekstur Reykjavíkur-
borgar.“
Ósjálfbær rekstur
og aukning skulda
Hér verður ekki gert lítið úr því
afreki að „takast“ að leggja fram
fjárhagsáætlun. Það er eitt en ann-
að og erfiðara að tryggja að áætl-
unin gangi eftir og forsendur stand-
ist. Þetta veit borgarfulltrúinn af
biturri reynslu. Góð fyrirheit í fjár-
hagsáætlun fyrir komandi ár eru
ekki trúverðugri en reynslan kenn-
ir og þá þarf ekki að fara lengra aft-
ur en til fjárhagsáætlunar 2015.
En Magnús Már er hreykinn af
því að áætlun meirihluta borgar-
stjórnar sýnir 1,8 milljarða afgang
á næsta ári. Borgarfulltrúinn lætur
í engu getið að bætt afkoma byggist
á tekjum af söluhagnaði og sölu
byggingarréttar. Vonandi verður
rekstrarniðurstaðan jákvæð og
grunur um að forsendur fjárhags-
áætlunar séu þegar brostnar reyn-
ist ekki á rökum reistur. Því miður
er hins vegar töluvert í land að
rekstur A-hluta sé sjálfbær.
Magnús Már gleðst yfir því að á
komandi ári verði fjárfest fyrir
rúma 14 milljarða króna þar af 5,5
milljarða í gatnaframkvæmdum.
Kominn tími til, segja líklegast
flestir sem hafa horft á gatnakerfið
grotna niður á síðustu árum. Í
greinargerð með fjárhagsáætlun er
hins vegar bent á að fjárfestingar
séu töluvert umfram veltufé á
næstu tveimur árum og að bilið sé
„brúað með tekjum af gatnagerð-
argjöldum og sölu eigna og bygg-
ingarréttar. Þessar tekjur nema 7,6
milljörðum árið 2017 og 7,4 millj-
örðum árið 2018. A-hluti stendur
ekki undir brúttó fjárfestingum.
Og þrátt fyrir að tekjur A-hluta
verði um sex milljörðum hærri á
næsta ári en reiknað er með á yfir-
standandi ári, þá halda skuldir
áfram að aukast.
Það skiptir ekki aðeins borg-
arbúa miklu hvernig til tekst við
rekstur Reykjavíkur heldur er það
hagsmunamál allra landsmanna.
Þess vegna er Magnúsi Má og fé-
lögum óskað velfarðar í vinnu fyrir
Reykvíkinga. Ef til vill rennur upp
sú stund að meirihluti borg-
arstjórnar hættir að láta góðar
fréttir af nágrannasveitarfélög-
unum fara í taugarnar á sér. Að
gleðjast yfir velgengni annarra og
því sem vel er gert, hefur að
minnsta kosti ekki gert mörgum
illt. Sumir hafa lært ýmislegt – ekki
síst af nágrönnum sínum.
Eftir Óla Björn
Kárason » Langtímaskuldir A-
hluta jukust um
137% að raunvirði frá
árslokum 2009 (árið fyr-
ir valdatöku Samfylk-
ingar og ári eftir hrun)
til loka árs 2015.
Óli Björn Kárason
Höfundur er þingmaður
Sjálfstæðisflokksins.
Pirringur borgarfulltrúa yfir góðum fréttum