Fréttatíminn - 05.08.2016, Blaðsíða 30

30 | FRÉTTATÍMINN | Föstudagur 5. ágúst 2016
Aðrar hafa bæði vakið minni
kátínu sem og alvarlegar áhyggj-
ur um að ósigur Trump í kosn-
ingunum 8. nóvember gæti orðið
jafn slæmur fyrir bandarískt lýð-
ræði og sigur. Á kosningafundi í
Columbus í Ohio á mánudag var-
aði Trump stuðningsmenn sína við
því að allt útlit væri fyrir að kosn-
ingunum yrði rænt af demókröt-
um. Stuðningsmenn Trump hafa
áður viðrað þessa samsæriskenn-
ingu, ma. Roger Stone, einn af
nánustu ráðgjöfum Trump, sem
sagði í viðtali við fréttaveitu Breit-
bart að sigur Hillary í sviknum
kosningum myndi leiða til átaka
og uppþota. T.d. væri óhugsandi
að Trump tapaði í Flórída nema
vegna kosningasvika. Afleiðingin
yrði stjórnarkreppa og upplausn
því stuðningsmenn Trump myndu
sjá til þess að starfsemi alríkisins
stöðvaðist, „það yrði blóðbað.“
Þessi varnaðarorð eða hótanir
hafa orðið til þess að minna á að
Donald Trump mun ekki draga sig
í hlé þó hann tapi kosningunum í
nóvember. Ef Hillary sigrar mun
Trump einfaldlega leiða nýja og
ofsafengna teboðshreyfingu gegn
henni.
Repúblikanar leita útgönguleiðar
Á landsfundinum í Cleveland var
Repúblikanaflokkurinn nefnilega
að gera annað og meira en að út-
nefna Trump sem frambjóðanda
flokksins: Hann var þar gerður að
forystumanni flokksins, nokkurs-
konar formanni. Forsetafram-
bjóðendur sem tapa láta þetta for-
ystuhlutverk hins vegar af hendi
að kosningum loknum og fela það
framvarðasveit flokksins í þinginu.
Ólíklegt verður að teljast að Trump
muni fylgja þessari óskrifuðu
reglu, frekar en öðrum reglum.
Trump hefur þegar sent skýr
skilaboð um að hann ætlist til
þess að Paul Ryan, forseti fulltrúa-
deildar þingsins, beygi sig fyrir
honum. Trump hefur t.d. neitað
að lýsa yfir stuðningi við framboð
Ryans í prófkjöri flokksins í kjör-
dæmi Ryan í Wisconsin. Það ætti
því ekki að koma á óvart að sumir
innan flokksins hafa ekki enn gefið
upp á bátinn að hægt verði að finna
einhvern annan í forystusætið í
nóvember. Á miðvikudag hafði
ABC sjónvarpsstöðin eftir heim-
ildamönnum sínum að flokkurinn
væri að kanna hvað hægt væri að
gera „ef Trump ákvæði skyndilega
að hætta við framboð sitt.“
Fylgisaukning gengin til baka
Ástæða þess að repúblikanar eru
enn að gæla við þá hugmynd að
skipta Trump út er tvíþætt: Annars
vegar óttast flokksforystan að hún
sé búin að tapa flokknum yfir í
hendurnar á Trump og hins vegar
að hann muni tapa kosningunum.
Því þar sem ekki er aðeins kosið
um forseta í nóvember, heldur líka
fjölda þingmanna, öldungadeildar-
þingmanna, fylkisþingmanna,
fylkisstjóra osfrv., getur stór ósig-
ur forsetaframbjóðanda haft alvar-
legar afleiðingar fyrir aðra fram-
bjóðendur.
Fylgi Trump í könnunum tók
vissulega kipp upp á við eftir lands-
fundinn og í nokkra daga var hann
með nokkurra prósentustiga for-
skot á Hillary Clinton. Þessi fylgis-
aukning gekk hins vegar til baka,
því strax eftir landsfund Demókra-
taflokksins mældist Hillary með
4-5% forskot. Þessar sveiflur voru
fyrirsjáanlegar. Fjölmiðlaumfjöll-
un um landsfundina leiðir ævin-
lega til svokallaðs „convention
bounce“ sem gengur yfirleitt til
baka. Hillary mælist fyrir vikið
aftur með öruggt forskot á Trump,
líkt og hún hefur gert síðan í jan-
úar.
„Líkömnun dauðasyndanna sjö“
Stuðningsmenn Hillary hafa gripið
á lofti að fylgiskippurinn hennar
hafi verið stærri en Trump og að
merki séu um að honum sé að fat-
ast flugið, að hann sé loks farinn að
ganga fram af fjölmiðlum og flokks-
félögum sínum.
Á þriðjudag lýsti Richard Hanna,
þingmaður repúblikana fyrir New
York, því t.d. yfir að hann gæti
ekki hugsað sér að styðja Trump
og myndi því styðja Hillary í kosn-
ingunum. Hanna hafði áður lýst
því yfir að Trump væri narrissískur
dóni og lygari. Þó hann, Hanna,
„gerði ekki ráð fyrir fullkomnum“
þegar forsteaframbjóðendur væru
annars vegar, gerði hann þá lág-
markskröfu að þeir „líkömnuðu
ekki dauðasyndirnar sjö.“
Skortur á kosningamaskínu
Einn fylgifiskur stjórnleysis Trump
er sá að hann hefur ekki byggt upp
almennilega kosningamaskínu.
Hann hefur safnað í kringum sig
tiltölulega smáum hópi reynslu-
lítilla ráðgjafa en algerlega van-
rækt að byggja upp þá innviði sem
þarf til að heyja almennilega kosn-
ingabaráttu. Í stað þess að reiða
sig á net kosningaskrifstofa og vel
skipulagðar sveitir sjálfboðaliða
sem geta heimsótt og hringt í kjós-
endur meðan á baráttunni stend-
ur og svo smalað þeim á kjörstað
á kjördag, virðist Trump reiða sig
alfarið á eigin persónu og frægð.
Hverskonar maður er Donald?
Trump hefur áttað sig á því að
besta leiðin til að draga að sér
athygli í heimi félagsmiðla og
internets sé að gera eða segja eitt-
hvað hneykslanlegt. Stuðnings-
menn hans hafa túlkað þessa til-
hneigingu í jákvæðu ljósi, séð hana
sem sönnun þess að Trump sé til-
búinn til að segja hlutina „umbúð-
alaust“ og að hann láti ekki frjáls-
lynda fjölmiðla með sína „pólítísku
rétthugsun“ kúga sig til hlýðni.
Til þessa hefur Trump nefnilega
komist upp með hegðun og um-
mæli sem hefðu fyrir löngu dæmt
hvaða frambjóðanda sem er úr
leik. Gagnrýni hans á múslimska
foreldra bandarísks hermanns,
Humayun Khan, sem lést í Írak
þótti svo ósmekkleg að mörgum
repúblikönum var nóg boðið, en
foreldrar hermannsins uppskáru
skæðadrífu vanstilltra Twitterfær-
slna frá Trump eftir að þau gagn-
rýndu árásir hans á múslimska
Bandaríkjamenn í ræðu á lands-
fundi Demókrataflokksins.
Það þykir mjög ósmekklegt að
gera lítið úr foreldrum látinna her-
manna, jafnvel þegar þeir beita sér
pólítískt eða gagnrýna stjórnmála-
menn. Ein af óskrifuðum reglum
bandarískrar stjórnmálaumræðu
er að hermönnum og fjölskyldum
þeirra skuli sýnd nánast skilyrðis-
laus virðing.
Bandarískir stjórnmálaskýrend-
Cindy Sheehan (fyrir miðju) var einn mest áberandi tals-
maður friðarhreyfingarinnar í Bandaríkjunum á seinna
kjörtímabili Bush og táknmynd þeirra þúsunda banda-
rískra fjölskyldna sem misstu ástvini í stríðinu í Írak.
Foreldrar Humayun S. M. Khan, bandarísks hermanns sem lést í Írak, á landsfundi
Demókrataflokksins í Philadelphiu. Í ræðu sinni gagnrýndi Khizr, faðir Humayun,
Trump harðlega fyrir árásir á múslimska Bandaríkjamenn og innflytjendur.
Myndir | NordicPhotos/GettyImages
Andstæðingar Trump hafa ítrekað haldið því fram að hann
sé hættulegur lýðræðinu og að kosning hans myndi kalla
fasíska harðstjórn yfir Bandaríkin.
Það væri synd að segja að
Trump hefði setið aðgerða-
laus síðustu vikur. Sumir
bjuggust við því að þar sem
hin eiginlega kosningabar-
átta væri nú hafin, myndi
hann róast niður og verða
„forsetalegri“, leggja áherslu
á að höfða til hófsamari
og óákveðinna kjósenda
á miðjunni. Sýna að hann
væri ekki sá ofstopafulli og
óstöðugi vitleysingur sem
andstæðingar hans hafa lýst
honum. Þess í stað virðist
Trump hafa gefið í eftir að
landsfundi Repúblikana-
flokksins lauk.
Magnús Sveinn Helgason
ritstjorn@frettatiminn.is
Donald Trump: Hlægilegur
trúður eða hættulegur fasisti?
Sumar af uppákomum síðustu
vikna hafa verið hálf kómískar og
fáránlegar, eins og þegar Trump
lét vísa konu með kornabarn út af
kosningafundi í Virginíu á þriðju-
dag, af því að barnið var að gráta
og truf laði ræðu Trump. Þegar
barnið byrjaði að gráta sagðist
Trump elska börn „Ég heyri í barni
gráta, og mér líkar það vel.“ Móður
og barni væri velkomið að vera á
fundinum því ekkert væri fallegra
og heilbrigðara en ungar mæður
með börn sín. Tveimur mínútum
seinna tók hann orð sín til baka og
lét vísa konunni út: „Ég var reynd-
ar bara að grínast. Farðu út með
krakkann.“ Og bætti við „Ég held
að hún hafi í alvörunni trúað mér
þegar ég sagði að mér þætti gam-
an að hlusta á börn gráta meðan
ég tala!“