Tímarit Hjúkrunarfélags Íslands - 01.10.1974, Síða 9
örvandi að sjá námsskrár háskóla um hjúkr-
unarfræðslu, sem komnar eru í framkvæmd í
Bretlandi og Póllandi. Island er nýlega komið í
þennan brautryðjendahóp, og ber að samfagna
íslenskum hjúkrunarkonum. og samstarfsmönn-
um þeirra í Háskóla íslands og í menntamála-
ráðuneyti og heilbrigðismálaráðuneyti með
þann áfanga.
Ég er sannfærð um, að gæði heilbrigðisþjón-
ustu í framtíðinni eru komin undir sameigin-
legu átaki einstaklinga úr heilbrigðisstéttun-
um í nánu samstarfi við þjónustuþegana og fjöl-
skyldur þeirra. Uppörvandi eru þær tilraunir,
sem verið er að gera í nokkrum löndum varð-
andi bein tengsl hjúkrunarnáms við nám lækna
og annarra heilbrigðisstétta á hliðstæðu náms-
stigi og stofna í framhaldi af því heilsugæslu-
stöðvar, þar sem veita skal frumheilsugæslu með
hópstarfi. Ég spái því, að þessi þróun til hóp-
starfs hefjist innan ekki mjög fjarlægrar fram-
tíðar í sjúkrahúsunum og hafi í för með sér
greinilegar breytingar á hlutskipti hjúkrunar-
kvenna, lækna og sjúklinga.
Á ferðum mínum um Evrópu og í spjalli um
hjúkrunarfræðslu hafa þrjár meginspurningar
vaknað aftur og aftur í viðtölum við hjúkrun-
arkonur. Hin fyrsta þeirra er í tengslum við
ftlmennt nám. hjúkrunarkvenna. Hjúkrunarkon-
ur í flestum löndum spyrja, hvernig þær geti
komið til leiðar almennu hjúkrunarnámi í há-
skólum eða æðri menntastofnunum af svipuðu
tagi. Þið á Islandi hafið leyst þennan vanda
og eruð, að mér skilst, fullar áhuga á öðru hinna
þviggja atriða, sem eru almennast rædd, þeg-
ar hugað er að hjúkrunarmenntun. Það atriði
varðar framhaldsmenntun hjúkrunarkvenna til
sérgreinanáms og enn fremur leiðir og ráð til
að setja á stofn við háskóla eða færa inn í há-
skóla nám, sem þegar hefur verið komið á. Þró-
un framhaldsnáms innan háskóla felur í sér
fjölda vandamála, en engin þeirra eru óyfir-
stíganleg. Ég veit, að þið gerið ykkur vel ljós
þessi vandamál, og þess vegna ekkert unnið við
að telja þau upp núna. Það, sem ég get með
góðri samvisku sagt ykkur, er, að stofnun ár-
angursríks framhaldsnáms í háskóla er næst-
um alltaf auðveldari, ef almennt hjúkrunarnám
ei’ viðurkenndur hluti námskerfis í háskólan-
um. Ef ráðam.enn háskóla viðurkenna þegar
hjúkrun sem hæfa grein til háskólanáms, er
Ufi ög erfitt fyrir þá að finna rökrétta ástæðu
til að loka dyrum fyrir hjúkrunarkonum, sem
þarfnast framhaldsnáms í hjúkrun.
I háskólum, þar sem almennt hjúkrunarnám
°g framhaldsnám eru samhliða, hefur fortíð,
nútíð og framtíð hjúkrunarstarfa tækifæri til
að renna saman og blandast að lokum í einn
sameiginlegan farveg. Ungi hjúkrunarneminn
í háskólanum fær tækifæri til að hitta og kynn-
ast hjúkrunarkonunni, sem. hann á í vændum
að vinna með, þegar hann er útskrifaður úr
háskólanum. Ég get sagt ykkur af eigin reynslu,
að það er mikið ævintýri að koma frá þjónustu-
stiginu inn í háskóla og kynnast því og að ein-
hverju leyti stuðla að því, að þeir, sem fást við
hjúkrun í framtíðinni, hafi háskólanám að baki.
Meðan ég hef dvalist í landi ykkar, hefur mér
hlotnast að taka þátt í nokkrum þeirra ráða-
gerða, sem eru á döfinni um að stofna til fram-
haldsnámskeiða fyrir hjúkrunarkonur í háskól-
anum. Þær ráðagerðir virðast komnar vel á veg,
og aftur get ég samfagnað ykkur með fram-
sýni ykkar og atorku við að koma þessum mál-
um áleiðis. Ég vona, að þær ráðagerðir, sem
nú eru í deiglunni, verði komnar á fullnaðar-
stig, þegar ég kem hingað næst, og að nokkrar
ykkar í þessum hópi stundi þá sérnám í hjúkr-
un á framhaldsstigi háskólanáms.
Ég get sagt ykkur alveg hreinskilnislega, að
það, sem þið hafið áunnið til að flytja hjúkr-
unarnám inn í háskólann, vekur mikla athygli,
ekki eingöngu meðal vissra hópa hjúkrunar-
kvenna í Evrópu, heldur einnig starfsliðs við
skyldar heilbrigðisgreinar og við háskóla. Sem
stendur eruð þið fordæmi, sem hjúkrunarkonur
í mörgum öðrum löndum vildu gjarnan fylgja.
Nú vil ég hverfa frá því að ræða um fram-
haldsmenntun og koma að hinu síðasta hinna
þriggja áhugasviða, sem ég gat um áðan. Þetta
svið er tengt hjúkrunarstarfinu og hlutverki
hjúkrunar í heilbrigðisþjónustu nútímans og
námi til menntunar hjúkrunarmannaflans.
Það hefur verið í tísku að segja, að hjúkr-
unin væri á „breytingaskeiði“. I hjúkrunartíma-
ritum okkar var fyrir nokkrum árum fjöldi
greina, sem lýstu þessu og spáðu, hvernig við
mundum verða að „skeiðinu“ loknu. Ég verð
að játa, að — eins og Levine — trúi ég, að við
séum eða ættum að vera á sífelldu breytinga-
skeiði og að „það hafi aldrei verið sá tími í
sögu samtíðarhj úkrunar, að hlutverkið hafi ekki
stækkað með aukinni þekkingu og leikni, sem
hjúkrunarkonunni var gert kleift að öðlast“.
Af þeim ástæðum finnst mér ekkert nýtt eða
óvænt við hið svonefnda „stækkaða híutverk“
hj úkrunarkonunnar. Hæfni hjúkrunarstéttar-
innar til samstarfs við læknastéttina á jafn-
réttisgrundvelli á starfssviði sjúkrahússins
eða í heilsugæslustöðinni er mér ekkert undr-
unarefni eða tilefni til endurskilgreiningar á
Framh. á bls. 87.
TÍMARIT HJÚKRUNARFÉLAGS ÍSLANDS 67