Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.05.2000, Blaðsíða 49

Frá Rannsóknarstofnun
KjúkrunArfYvtói
Rannsóknarstofnun í hjúkrunarfræði tók til starfa í febrúar
1997 og vinnur eftir reglugerð nr. 124 frá 28. janúar 1997.
Stofnunin flutti í eigið húsnæði á 2. hæð Eirbergs haustið
1998 eftir miklar endurbætur og viðgerðir, sem stóðu yfir í
rúmt ár. Þar er vinnuaðstaða fyrir sérfræðinga, meistara-
nema og gesti, og fundarherbergi sem nýtist einnig fyrir
fræðslustarfsemi. Unnið hefur verið að uppbyggingu
tækjakosts, hugbúnaðar og rannsóknatækja. Stjórn Rann-
sóknarstofnunar 1997-1998 skipuðu: dr. Marga Thome
dósent, formaður stjórnar, Ásta Thoroddsen lektor, dr.
Auðna Ágústsdóttir lektor og dr. Helga Jónsdóttir dósent.
Stjórn 1999 skipuðu: dr. Marga Thome dósent, for-
maður stjórnar, dr. Erla K. Svavarsdóttir lektor, dr. Helga
Jónsdóttir dósent, Herdís Sveinsdóttir dósent, dr. Margrét
Gústafsdóttir dósent, frá haustmisseri 1999, og Ingibjörg
Eiíasdóttir, fulltrúi meistaranema.
Starfsmenn Rannsóknarstofnunar eru: Páll Biering
sérfræðingur, frá 1. september 1998 til tveggja ára, og
Ingibjörg Ingadóttir, ritari í 20% starfi. Til stöðu sérfræðings
var stofnað af hjúkrunarstjórn Landspítalans, sem greiðir
launakostnað. Hlutverk sérfræðings felst í rannsóknastörf-
um, ráðgjöf til hjúkrunarfræðinga vegna klínískra rann-
sókna og í þátttöku í rekstri stofnunarinnar. Annað starfslið
stofnunarinnar eru allir fastráðnir kennarar námsbrautar í
hjúkrunarfræði. Auk ritarastarfa sér ritarinn um að auglýsa
fræðslustarfsemina og annast einnig yfirlestur rannsóknar-
greina fyrir kennara. Skrifstofustjóri námsbrautar í hjúkr-
unarfræði sér um bókhald.
Hlutverk Rannsóknarstofnunar er m.a. fólgið í stuðningi
við rannsókna- og fræðistörf kennara við námsbraut í
hjúkrunarfræði og í samþættingu kennslu og rannsókna.
Árið 1999 voru samtals 60 rannsóknir í hjúkrunarfræði
skráðar í gagnagrunn RIS. Þessar rannsóknir hafa verið
styrktar af Rannsóknasjóði Háskóla íslands eða af
Rannsóknaráði íslands. Rannsóknaverkefni eru fjölbreyti-
leg og tengjast í flestum tilvikum ákveðnum hagnýtum og
klínískum úrlausnarefnum. Dæmi um rannsóknaverkefni
eru: Verkir og verkjameðferð, þarfir foreldra veikra barna,
heildræn hjúkrun fólks með lungnasjúkdóma, heilbrigði
kvenna, starfsánægja hjúkrunarfræðinga o.fl. Fyrir utan
rannsóknastyrki frá Rannsóknasjóði Háskóla íslands eða
Rannsóknaráði íslands hafa kennarar fjármagnað rann-
sóknir með erlendum styrkjum, styrkjum frá Félagi
íslenskra hjúkrunarfræðinga og með samstarfi við stofnanir
og félagasamtök. Dæmi um evrópska og alþjóðlega rann-
sókn, sem hefur hlotið erlendan styrk, er skráning og
upplýsingatækni í hjúkrun (TELENURSE / ACENDIO) sem
er unnin af Ástu Thoroddsen lektor, í samstarfi við
hjúkrunarfræðinga frá Bandaríkjunum, Noregi og Svíþjóð.
Mörg rannsóknaverkefni tengjast starfsvettvangi hjúkr-
unarfræðinga og hafa hagnýtt gildi fyrir heilbrigðisþjónustu,
sem birtist í breyttum viðhorfum eða starfsháttum. Dæmi
um hagnýt verkefni eru: Innleiðing og árangur skipulags-
breytingar í hjúkrun, rafræn skráning hjúkrunar, geðheilsu-
vernd mæðra eftir fæðingu, fjölskylduráðgjöf við barn-
eignir, bætt verkjameðferð, gæðastjórnun o.fl. Sum rann-
sóknaverkefni hafa tengst rannsóknaverkefnum meistara-
nema og einnig lokaverkefnum til BS-gráðu í hjúkrunar-
fræði og efla því tengsl rannsókna og kennslu. Dæmi um
slíkt er: Þróun göngudeildarþjónustu fyrir ungbörn með
svefntruflanir og foreldra þeirra, þjónusta við foreldra
nýbura á vökudeild, mat sjúklinga á hjúkrunarþjónustu á
bráðadeild, þættir á vinnustað sem tengjast sálfélags-
legum þáttum heilbrigðis o.fl.
Beitt hefur verið bæði eigindlegum og megindlegum
rannsóknaraðferðum í hjúkrunarfræði og stuðlar það að
fjölbreytilegri þróun þekkingar. Rannsóknarstofnun annast
einnig þjónusturannsóknir eftir beiðnum þar um. Árið 1999
gerðu formenn Rannsóknarstofnunar í hjúkrunarfræði og
Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga með sér samning um
þjónusturannsókn til að kanna vinnuálag og starfsánægju
hjá íslenskum hjúkrunarfræðingum. Páll Biering sérfræð-
ingur og Birna G. Flygenring lektor unnu könnunina, sem
er ólokið enn.
Starfsmenn Rannsóknarstofnunnar veita ráðgjöf til
hjúkrunarfræðinga sem vinna að rannsóknum á starfsvett-
vangi sínum og starfa sumir kennarar einnig með þeim.
Sérfræðingur rannsóknarstofnunar veitti ráðgjöf til
hjúkrunarfræðinga vegna fjögurra rannsókna árið 1999.
Rannsóknarstofnun í hjúkrunarfræði var fyrst kynnt við
opnun hennar 7. maí 1997 og var þá sett upp spjald-
sýning um rannsóknir kennara. Kynningarefni er á heima-
síðu námsbrautarinnar (http://www.hi.is/pub/hiukrun/1.
Stofnunin hefur verið kynnt tvisvar í Tímariti hjúkrunar-
fræðinga og einu sinni í Fréttabréfi Háskóla íslands, í
Curator, blaði hjúkrunarnema, í Ríkisútvarpinu, á fundi
113
Tímarit hjúkrunarfræðinga • 2. tbl. 76. árg. 2000