Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.06.2005, Blaðsíða 53

Málþing um framtíðarsýn heilsu-
gæslunnar
fjölgun þeirra sem eru 85 ára og eldri á næstu
árum en talið er að þeim muni fjölga um 45% á
sama tíma og heildarfjölgun landsmanna verði um
11%. Heilsuvernd aldraðra hófst 2002 í heilsu-
gæslunni í Hlíðum. Ibúafjöldi þar er 13.438 og
16% þeirra eru 70 ára og eldri eða 2107. Sent
var kynningarbréf til allra íbúa sem voru 67 ára
og eldri og þjónustan kynnt. Fræðslufundir eru
haldnir fyrir íbúa hverfisins, fræðsla fyrir starfs-
fólk og fræðsla fyrir litla hópa um afmarkað
efni. Lögð er áhersla á heilsueflandi samtöl,
ráðgjöf, skimun og bólusetningar. Heilsuvernd
aldraðra hefur verið starfrækt í 3 ár og eldri borg-
arar eru ánægðir með þá þjónustu sem þeir fá.
Framtíðarsýnin er að slík þjónusta lcomist á á
öllum heilsugæslustöðvum. Heilsuverndin starfar
í samvinnu við iðjuþjálfa, lækna, heimahjúkrun,
félagsþjónustuna, móttökudeild Landakots og
aðstandendur sem fá upplýsingar um úrræði heil-
brigðiskerfisins.
Að loknu kaffihléi ræddi Anna Elísabet Ólafs-
dóttir um tengsl Lýðheilsustöðvar og heilsu-
gæsluhjúkrunarfræðinga. Hún sagði hlutverk
Lýðheilsustöðvar að efla þekkingu með þátttöku
í rannsóknum og kennslu og með árangursmati
á aðgerðir, að fræða og breyta viðhorfum og vera
stjórnvöldum til ráðgjafar og hafa áhrif á bættar
aðstæður. I einni setningu mætti segja að hlutverk
stofnunarinnar væri að skapa tækifæri til heilbrigðs
lífs. Samstarfsmöguleikar Lýðheilsustofnunar og
heilusgæsluhjúkrunarfræðinga væru ótal margir.
Þannig væri hægt að koma á sameiginlegri fræðslu
um skaðsemi óbeinna reykinga og fræðslu um
slysavarnir með hjúkrunarfræðingum í ung- og
smábarnavernd. Hvað varðar heimahlynningu aldraðra væri
hægt að búa til sameiginlegt fræðsluefni um tannheilsu, holla
næringu, hreyfingu og geðrækt. Sameiginlega fræðslu um tóbak,
áfengi, vímuefni og geðrækt væri unnt að vinna með skólahjúkr-
unarfræðingum. I mæðravernd væri unnt að fræða konur um
mataræði og hreyfingu og stefna að því að færri konur en 8%
reyktu á meðgöngunni en nú reykja 11%. Rannsóknarverkefni
væru fjölmörg sem unnt væri að vinna með hjúkruanrfræðingum
innan heilsugæslunnar, svo sem áhrif ójöfnuðar á heilsu og líðan
fjölskyldunnar, hreyfifærni o.fl. Efla þyrfti geðheilbrigðisvitund
og leggja áherslu á geðrækt.
Kristín Björnsdóttir, dósent við Háskóla Islands, flutti fyrir-
lestur um menntun og mikilvægi sérhæfingar. Hún sagði
stefnu Evrópusambandsins að sem flest Iönd einkenndust
af hagnýtingu háþróaðrar þekkingar á öllum sviðum. Hún
lagði áherslu á að hjúkrunarstarfið væri þekkingarstarf þar
sem hjúkrunarfræðingar tileinka sér margháttaða þekkingu í
námi og starfi sem þeir beita í umönnun og meðferð. Ráðgjöf
og stuðningur verði stöðugt meiri þáttur í hjúkrunarstarfinu.
Almenningur hafi mun meiri aðgang að þekkingu en áður og
geri meiri kröfur. Forsenda þess að hjúkrun þróist og eflist
sem þekkingarstarf sé að þeir hafi möguleika á að endurnýja
og dýpka þá þekkingu sem þeir beita í starfi. Kristín sagði frá
samspili menntunar og þekkingar og framhaldsnámi við hjúkr-
unarfræðideild Háskóla Islands. Helstu rök fyrir sérhæfingu
eru að heilbrigðisþjónustan verði sífellt flóknari, þekking á
þröngum sviðum aukist stöðugt þar sem nær ógerlegt er að
hafa yfirsýn á öllum sviðum. Sérhæfing eykur gæði þjónust-
unnar og starfsánægju. Mikilvægt sé því að leitast við að efla
sérhæfingu þar sem það er mögulegt en taka jafnframt tillit til
aðstæðna þar sem slfkt er ekki hægt.
Þá fjallaði Erla Kolbrún Svavarsdóttir, dósent við H.í. um
lífsgæði 10-12 ára skólabarna en rannsóknin var unnin af
henni, Brynju Örlygsdóttur hjúkrunarfræðingi og Ragnari
Ólafssyni sálfræðingi. Tilgangur rannsóknarinnar var að kanna
lífsgæði 10-12 ára skólabarna, áhrif vináttu, tengsl barnanna
við skólann, tilfinningalega líðan þeirra og sýn á eigin heilsu-
eflingu. Þátttakendur voru íslensk skólabörn á aldrinum 10-
12 ára í 12 grunnskólum Reykjavíkur, foreldrar barnanna og
kennarar þeirra. Lífsgæði voru metin út frá heimsóknum til
skólahjúkrunarfræðinga, hvort viðkomandi var þolandi eða ger-
andi eineltis, hvort viðkomandi var greindur með Iangvinnan
sjúkdóm og eftir kyni og aldri. Erla sagði mat á lífsgæðum
hjálplegt til að aðgreina þá sem eiga við heilsufarsvanda að
stríða og til að spá fyrir um ákveðna útkomu.
Fyrirlesarar tóku svo þátt í pallborðsumræðum. Fundarstjóri
var Ingibjörg Asgeirsdóttir.
Tímarit hjúkrunarfræðinga 2. tbl. 81. árg. 2005
51