Tímarit um endurskoðun og reikningshald - 01.01.1976, Blaðsíða 10

þannig skapað visst aðhald í ríkisrekstrin-
um.
Þá er að geta lítillega eins hlutverks rík-
isendurskoðunarinnar, sem ekki lætur
mikið yfir sér, en það er eftirlit með op-
inberum sjóðum.
I lögunum sem kveða á um þetta efni,
það eru lög nr. 20 frá 1964, segir: „Rík-
isendurskoðunin skal annast eftirlit með
sjóðum þeim í landinu, sem hlotið hafa
staðfestingu forseta eða konungs á skipu-
lagsskrá sinni, svo og öðrum hliðstæðum
sjóðum, sem stofnaðir hafa verið með
framlögum einstaklinga, félaga eða stofn-
ana“. Satt að segja er þetta töluvert erfitt
mál. Þeir sjóðir, sem hafa staðfestar skipu-
lagsskrár, eru auðv'itað allir skráðir, þeir
eru samtals um 1150, sá elsti er frá árinu
1655. Við hina óstaðfestu sjóði er erfiðara
að fást, þó eru á skrá 780 slíkir sjóðir.
Árlega eru send út reikningsskilaeyðublöð
til allra sjóða sem eru á skrá. Ef allt fer
eins og undanfarin ár, er það fullt starf
fyrir einn mann að ganga á eftir reikn-
ingsskilum, og oft að aðstoða við að búa
þau til.
Við túlkum orðið „eftirlit11 í sambandi
við sjóðina þannig, að reikningsskilin séu
árituð af stjórn viðkomandi sjóðs og að
þau hafi verið endurskoðuð með tilliti til
skipulagsskrárinnar. Það er að segja reikn-
ingsskil sjóðanna eru ekki endurskoðuð í
ríkisendurskoðuninni, heldur er gengið
eftir að reikningsskilin séu sett fram í
því formi, sem skipulagsskráin hljóðar
um. Þó kemur það fyrir, að gera verður
athugasemdir við reikningsskil sjóða, t.d.
ef einhverjar ráðstafanir hafa verið gerð-
ar, sem greinilega brjóta í bága við skipu-
lagsskrána.
Ríkisendurskoðunin hefur gert tillögur
um sérstaka lagasetningu um meðferð
þessara sjóða til þess að gera starfsemi
þeirra einfaldari í vöfum. En eins og
lögum er nú háttað, virðist ómögulegt að
leggja þá niður, þrátt fyrir það, að ekki
er hægt að framfylgja markmiði þeirra,
sérstaklega þeirra eldri, því þeir voru
stofnaðir við allt aðrar þjóðfélagsaðstæður
en rikja í dag. Til fróðleiks skal þess getið
að stærsti sjóðurinn sem árleg skilagrein
kemur frá, er að fjárhæð um kr. 42 mill-
jónir, sá minnsti er um 7 krónur.
Hér að framan hefur verið stiklað á
stóru og því ekki farið út í einstök við-
fangsefni ríkisendurskoðunarinnar, en ég
vona, að menn séu nokkru fróðari um
hlutverk þessarar stofnunar í „kerfinu“.
8