Ráðunautafundur - 11.02.1979, Side 21

13
En er ein leið, sem allmikið hefur verið
rædd, sú að ákveða bændum fullt grundvallarverð fyrir
ákveðið magn Lúvöru, en útflutningsverð fyrir það sem
umfram yrði. Þessi leið virðist girnileg fljótt á litið.
En miklir annmarkar koma í ljós, þegar farið
er að hugsa framkvæmd hennar. Sá annmarki er stærstur,
að tiltölulega fá sölufyrirtæki bænda flytja vörur á
erlendan markað, en þau selja yfirleitt mikið magn hvert
um sig. Hin eru miklu fleiri, sem selja alla framleiðsluna
innanlands. En allmargir innleggjendur hjá þeim, sem selja
allt innanlands, ættu að taka verðskerðingu á hluta fram-
leiðslu sinnar, en hversu mikinn hluta væri ekki vitað
um fyrr en að loknu reikningsári, þegar séð væri hver
framleiðslan yrði hjá hverjum einstökum bónda eða á hverju
býli og séð yrði hve mikið vantaði 1 útflutningsbætur í
heild. Þá þyrfti að færa fé frá þeim sem seldu innanlands
til útflutningsaðilanna í allmiklum mæli. Ötflutningsaðil-
arnir væru búnir að bíða lengi eftir greiðslum og stæðu
mjög höllum fæti með greiðslur til sinna viðskiptamanna.
Þetta myndi þvi valda miklu misræmi í afkomu einstaklinga
og fyrirtækja. Tilfærslan gæti sem sagt ekki skeð fyrr
en að loknu ársuppgjöri sennilega í febrúarmánuði en yrði að
ske á fáum dögum, áður en skattstjórum væru sendir inn-
leggsmiðar. Sjömannanefnd var sammála um að þetta væri
tæplega framkvæmanlegt, þó að tölvutækni væri beitt og
því hafnaði hún þessari leið eftir allmiklar umræður um
hana.
Þá hefur komið fram sú gagnrýni á tillögur
sjömannanefndar að öllum framleiðendum væri ætlað að
taka á sig nokkra tekjuskerðingu. 1 þeim byggðarlögum
þar sem bú eru yfirleitt tiltölulega smá segja ýmsir bændur
að ekki sé sanngjarnt að þeir taki á sig fjárhagsbyrðar
til að leysa offramleiðsluvanda stórframleiðenda og segja
gjarnan að stóru mjolkursamlögin verði að leysa sín vanda-
mál sjálf og þeir sem hafi meira en grundvallarbú verði
að sætta sig viðútf lutningsverð fyrir allt afurðamagn
fram yfir grundvallarbúsafurðir því þeir stóru skapi