Ráðunautafundur - 11.02.1979, Qupperneq 75

67
frá upphafi barist gegn landeyðingunni með varnargörðum og
melsáningum, og á seinni árum með geysimikilli áburðar- og
frædreifingu úr lofti. Sjálfgræðsla hefur verið all nokkur
á Landmannaafretti, einkum melgresi, en jafnframt hefur mjög
mikið verið dreift þar úr lofti .
Landgræðsluframkvæmdir í Rangárvallasýslu hafa um
árabil tekið drjúgan hluta af fe og kröftum Landgræðslunnar,
enda verkefnin þar stærri í sniðum en annars staðar.
Til dæmis var áburðardreifing árið 1975 á Gunnarsholtssvæðiö
samtals 423 tonn (13.5% af allri áburðardreifingu ársins),
á landgræðslusvæði í Landsveit samtals 164 tonn (5.2% af
áburðardreifingu ársins), og á Landmannaafrétt 120 tonn
(3,8% af áburðardreifingu ársins). Arið 1978 var áburðar-
dreifing á þessi sömu svæði : Gunnarsholt 280 tonn, Land-
sveit 72 tonn, og Landmannaafréttur 192 tonn .
Margir telja að áfok af framanverðum Landmannaafrétti
hafi verið upphaf hinnar miklu landeyðingar sem geysaði nið-
ur Landsveit fram á þessa öld. Hiö stóra uppgræðslusvæði á
framanverðum Landmannaafrétti er því mikilvægur þáttur í
varanlegri uppgræðslu og gróðurvernd í Landsveit. Árangur
friðunar og uppgræðslu á Landmannaafrétti er góður á svo
stuttum tíma (8 árum) . Til dæmis hefur melgresi náð sér
það vel upp, að víðast er afgerandi munur innan og utan
girðingar . Vingulsáningar norðan til á svæðinu hafa komið
vel upp og eru áberandi , en líklega mun tegundasamsetning
breytast með árunum.
Á Gunnarsholtssvæðinu er sandfok nú næstum alveg úr
sögunni, en allt fram undir 1950 var það daglegt brauð ,
einkum á vorin, að sandfok og moldrok byrgði alla útsýn þar .
Mikill hluti uppgræðslusvæðanna er nú nytjaður til slægna
eða beitar, eins og kunnugt er . Gefa þessi svæði því nú
góðan aró, auk þess sem sandfoki frá þeim er aflétt á stóru
svæði umhverfis.
Upp úr aldamótum þótti einsýnt að sandfok mundi
leggja Landsveit að mesu í eyði . Melsáningar og friðun hafa
bjargað byggðinni. Landið innan landgræðslugirðinga í Land-
sveit er í heild mikið gróið, aðeins stöku nroldarflesjur eru
ógrónar, en túnvingullinn er óðum að breiðast út um þær .