Ráðunautafundur - 11.02.1979, Blaðsíða 36
28
lagt þessu máli liÖ og einnig sölusamtök btenda, kaupfélögin, sem
mörg hafa eigin frystihús og góö'a aö'stöö'u til aö' taka a moti silungi
og meta hann. Þetta ætti aö geta aukiö' tekjur margrh ba.'iida og gefiö'
sumum timabundna atvinnu.
ÆÖarvarp og selveiöi munu vera þær greinar hlunninda, sem be/.t eru
stundaöar, þó vafalaust megi fá meiri arö' af æðarvtirpi meÖ þvi aö'
fsekka meinfugli og hlú betur að því" á stöku staö' en gert er.
Selurinn er umdeild skepna. Þorskvei Öimenn leggja á hann fæö',
vegna þess aÖ hann er hýsill fyrir hringorminn, sem veldur miklu tjóni
i fiskvinnslunni, en selabændur líta á sel sem arögæfan bupening.
Rekaviður hefur löngum verið ein notadrýgstu hlunnindi á okknr skóg-
lausa landi og aldrei hefur komið fram á skýrslum, hve mikil þessi
hlunnindi eru, af þvf aö' verulegur hluti rekaviö'arins er notaö'ur beint
af viðkomandi bændum, en aö'eins hluti er seldur. fig held aö' nokkrir
bændur gætu aukið tekjur meö' þvf aÖ nýta rekaviö' betur en nú er gert
og gætu þá komist af meö' færra búfé. Þetta er hægt meö tvennu móti,
hirða betur um rekann, þ. e. láta trén ekki fúna niður, þar sem þau
ber að landi eða fljóta frá aftur. Hið súðara er þó erfitt að fyrirbyggja
á óbyggðum strandlengjum, en þvi miður er mikiö' af beztu rekasvæð-
um landsins 1 eyði. Ennfremur gætu rekabændur unnið meira ur rek-
anum en þeir gera, meÖ því annaö'hvort aö' mynda meÖ sér stærri eö'a
minni félög til þess aö' kaupa sögunarvélar til aö' saga betri tren \ hent-
ugan byggingarvið, t. d. í stoðir og sperrur \ peningshus o. fl. 1 staÖ
þess að rifa þetta alft misvel 1 girð'ingarstaura, sem ættu hel/.t aÖ
vera úr járni eö'a strengjasteypu, eö'a kaupfelög a rekasvæð'um tækju
aö sér þetta hlutverk. Kaupfélögin gætu a. m. k. aðstoðaÖ rekabændur
við sölu á viðnum og flutning til kaupenda.
t þessu erindi hef eg bent a nokkur úrræö'i fyrir bændurtil
tekjuöflunar með breytingu á búskaparliáttum samfara minnkaöri
mjólkur- og sauö'fjárframleiðslu.
AÖ lokum vil eg nefna það úrræði, sem margir munu hel/.t
reyna, ef þeir neyðast til að draga saman búfjárhald, þ. e. að útvega
sér launaða atvinnu jafnhliöa búskap. Mörgum gefst vel aö' komn sér
eða konu sinni á launaskrá \ nágrenni viö' bú sitt, en þá rfð'ur á að'
minnka búskapinn svo mikið, að unnt verði að hirða vel um það litiö'
sem eftir verður, 1 stað þess að láta allt vaða á súö'um, eins og þvf
miður vill sumsstaðar verða, þar sem bóndi og/eða húsfreyja sinna
launuðum störfum utan heimilis.