Kvennaframboðið - 01.05.1982, Blaðsíða 23

V itamiih «1 <'í* miih THlt'u. M;

Mai 1982
SÍÐA 23

Alst iic/in
de zon nioet nii.SvSen
staatTotaaI30
op tafel
uni fullorðinsfræðslu
Orð og staðreyndir
Langt er nú siðan islensk lög
mæltu svo fyrir, að allir landsins
þegnar ættu jafnan rétt til náms.
En jafn réttur og jafnir mögu-
leikar er alls ekki eitt og hið
sama, þó svo að horft sé fram hjá
mismunandi námshæfileikum.
Þar ber margt til, svo sem: bú-
seta, efnahagur, viðhorf og
félagsleg vandkvæði af ýmsum
toga.
Það gefur auga leið, að þau
ungmenni sem búa fjarri fram-
haldsskólum, eiga að öðru jöfnu
miklu erfiðara með að sækja sér
menntun, heldur en þau, sem búa
nærri þeim stofnunum er bjóða
framhaldsnám. Bæði er það, að
kostnaður við skólagönguna
verður minni, ef nemendur geta
búið heima og svo hitt að nálægð .
skólastofnunarinnar er i sjálfu
sér hvatning fyrir nemandann þvi
að þá eru meiri likur til þess að
félagar og vinir sæki umræddan
skóla.
Efnahagur hefur að sjálfsögðu
mikil áhrif á skólagöngu fólks.
Fólk með þröngan fjárhag
veigrar sér oft við þvi að fara út i
langt skólanám, þó svo að hugur
þess standi til þess. Stúlkur fá
lægri laun en piltar og eiga þvi
erfiðara með að safna fé til
vetrarnáms heldur en þeir og enn
i dag er það nær útilokað fyrir
stúlkur að fá svo góðar sumar-
tekjur að nægi til að greiða fyrir
dvöl á heimavistarskóla. Þær eru
þvi mjög háðar aðstandendum ef
þær ætla i langt nám, oft skortir
lika mikið á að þær séu hvattar til
slikrar ráðabreytni.
Viðhorf þeirra sem eru i
nánasta umhverfi fólks hafa
einnig mikil ahrif á það, hvort
fólk fer til náms eða ekki. Fyrir 20
til 30 árum var það álitið sjálfsagt
að piltar öfluðu sér starfsmennt-
unar svo að þeir væru færir um að
sjá konu og börnum farborða og
er svo enn. öðru máli var að
gegna um stúlkur, þær áttu fyrst
og fremst að verða góðar hús-
mæður og mæður og sist skal það
vanmetið. Fáir sáu fram á þær
breytingar, sem nú eru öllum
ljósar. Kona getur ekki vænst
þess að verða eingöngu móðir og
Þá er að geta þess hóps, sem nú
fer sifellt vaxandi: þeirra sem
vegna heimilis og fjölskylduað-
stæðna lenda tilfinningalega á
köldum klaka og detta út úr námi
fyrr en seinna. 1 Reykjavik nú-
timans fjölgaf þeim óðfluga, sem
ekki ná fótfestu i tilverunni vegna
öryggisleysis og sambandsleysis
og fiosna þvi upp af námsbraut-
mni.
Eftir
Guðrúnu
Halldórsdóttur
"... að fullorðið fólk eigi
kost á námi sem er sniðið
að þroska þess og áhuga-
málum, en veitir sambæri-
leg réttindi og hefðbundið
skólanám". úr stefnuskrá
Kvennaframboðs.
húsmóðir, til þess hrökkva tekjur
alls almennings ekki. Húsmóðirin
verðurað leita út á vinnumarkað-
inn, til þess að við getum uppfyllt
þær kröfur, sem við gerum til
húsnæðis, fæðis og fata og mennt-
unar barna okkar. Og þvi miður
lenda þessar mæður og hús-
mæður, sem alls góðs eru mak-
legar, i erfiðustu störfunum og oft
um leið þeim sem verst eru
borguð.
Flöskuháls
Grunnskólapróf er eitt þeirra
fyrirbrigða, sem fundin hafa
verið upp á siðari árum og átt
hafa að bæta og jafna aðgang
nemenda að framhaldsnámi.
Ekki eru þó allar rúsinur jafn-
góðar i þeirri jólaköku. I prófinu
er þess vænst að allir nemendur,
sem komnir eru á vissan aldur
þ.e. um það bil 15 ára hafi jafnan
þroska og standi að þvi’ leyti jafnt
að vigi i prófum. Þessu fer fjarri
og verður það aldrei brýnt of vel
fyrir fólki, að nemandi sem nær
ekki tilskyldum árangri á grunn-
skólaprófi getur öðlast góða
námsmöguleika með auknum
lifs- og starfsþroska.
Margt annað mætti nefna um
grunnskólapróf, sem all ógeðfellt
má telja. T.d. það að prófið er
samkeppnispróf, þar sem fram-
farir eins þýða fall annars, þvi að
aðeins viss hluti nemenda má fá
framhaldseinkunn samkvæmt
,.normalkúrfukenningunni”.
Leið úr vanda
Margir sem átt hafa við ein-
hvern framangreindra erfiðleika
að etja, eða e.t.v. fleiri en einn
þeirra, þvi að oft eru þeir sam-
tvinnaðir, hafa fundið sér náms-
braut eigi siður. Þeir hafa lagt út
á þessa braut eftir að hinni venju-
bundnu skólagöngu hefði átt að
ljúka. Fullorðinsfræðslan eða
fullorðinsnám er ekki nein ein
tegund náms heldur nám, sem
stundað er eftir að táningsdögum
er lokið. Námið getur farið fram i
bréfaskóla, i kvöld-og helgar-
skóla, sumarskóla eða sem sjálfs-
nám einvörðungu.
Hlutur sjónvarps og útvarps i
fullorðinsfræðslu er mikill er-
lendis, en ekki að sama skapi stór
hér á landi enn sem komið er. En
á þeim vettvangi eru ótal mögu-
leikar ónýttir.
Helstu námstækifæri fullorð-
inna i Reykjavik i dag eru i
Námsflokkum Reykjavikur, sem
bjóða fristundanám, prófnám og
starfsnám, öldungadeild
Menntaskólans við Hamrahlið
sem býður prófanám á mennta-
skólastigi, öldungadeild Fjöl-
brautaskólans i Breiðh. er býður
Mynd: Gerla.
prófanám á vissum sviðum lram
haldsskólans, Húsmæðraskóli
Reykjavikur býður verknám og
málaskólar bjóða lrjálst tungu-
málanám. Málaskólinn Mfmir
býður lika einkaritaranám.
Bréfaskólinn býður einnig lrjálst
nám i mörgum greinum og er nú
að undirbúa kennslu til stúdents-
prófs. Iðnskólinn i Reykjavik
býður endurmenntun i ýmsum
faglegum greinum.
Ekki er kálið alltaf
sopið....
Eitt höfuðvandamál fullorðins-
fræðslu er „brottfallið”, þ.e. hve
margir hætta námi af einhverjum
ástæðum eftir að þeir hafa inn-
ritast i fullorðinsfræðslu.
Margar ástæöur geta verið fyrir
þessu. Hinn fullorðni hefur e.t.v.
bundið sér of marga og þunga
bagga, fjárhagslega og félags-
lega. Enn fremurer hann oft ,,of”
samviskusamur en sjálfstraustið
i lágmarki, vegna fyrri ósigra.
Hvatning og skilningur um-
hverfisins er honum þvi mikil
nauðsyn og getur samstaða fjöl-
skyldunnar skipt sköpum um
námsferilinn.
Símenntun
Svo lengi lærir sem lifir: segir
máltækið. Aldrei hafa þessi orö -
átt betur við. Nýjar upplýsingar
og ný þekking, sem ryður
gömlum sannindum af stalli
dynja yfir okkur dag hvern. Viö
verðum sifellt að vera við þvi bú-
in að laga okkur að breyttum
aðstæðum, skipta um vinnu,
endurmenntast i sömu störfum og
við höfum haft eða flytja bú-
ferlum og aðlagast nýju um-
hverfi. Allt þetta og raunar margt
fleira veldur þvi að nútima-
maðurinn verður aldrei fullnuma.
Rvk. 30/4 1982
Guðrún Halldórsdóttir.