Skinfaxi - 01.11.2015, Blaðsíða 31

SKINFAXI tímarit Ungmennafélags Íslands 31
L
augardalshöllin fagnaði 50 ára
afmæli sínu þann 4. desember
sl. Fyrsti íþróttaleikurinn fór
fram á þeim degi árið 1965
þar sem handknattleiksmenn
Reykjavíkurúrvalsins unnu
verðskuldaðan sigur 23-20,
gegn tékkneska liðinu Baník Karvina.
Þess má geta að allir leikmenn Reykja-
víkurúrvalsins eru enn á lífi. Laugardals-
höllin var teiknuð af Gísla Halldórssyni
og Skarphéðni Jóhannssyni arkitektum
árið 1959 og reist af Reykjavíkurborg
og Íþróttabandalagi Reykjavíkur. Bygg-
ing Laugardalshallarinnar tók sinn tíma
og margar hindranir voru í veginum
þar til hún var opnuð.
Fyrsta viðbygging við upprunalegu
Laugardalshöllina var reist austan megin
hússins til að fjölga áhorfendastæðum
vegna Heimsmeistaramóts í handknatt-
leik sem fram fór 1995. Eftir mótið var
viðbyggingunni breytt í lítinn æfingasal
fyrir körfuknattleik. Nú hýsir þessi við-
bygging ráðstefnusali og geymslur.
Árið 2005 var hafist handa við að reisa
9.500 m2 fjölnota sal til að koma upp
frjálsíþrótta- og sýningaraðstöðu auk
ráðstefnuaðstöðu sem tengdist við
Laugardalshöllina. Í þessum nýja frjáls-
íþróttasal er besta innanhússaðstaða
landsins en þar eru einnig haldnir
stærri tónleikar og sýningar. Í Laugar-
dalshöll eru nú alls fimm salir: Höllin
(A-salur), frjálsíþróttahús (B-salur),
salir 1-2-3-4-5-6, golf- og lyftingasalur
og danssalur.
Sigurgeir Guðmannsson var fram-
kvæmdastjóri ÍBR og fyrsti starfsmaður
Laugardalshallarinnar en hann starfaði
á árunum 1965–1969. Á eftir honum tók
við Höskuldur Goði Karlsson og starf-
aði á árunum 1969–1971. Árin 1971–
1997 var Gunnar Guðmannsson (Nunni)
framkvæmdastjóri Hallarinnar. Við hlut-
verki hans tók Jónas Kristinsson og var
hann framkvæmdastjóri til ársins 2006
þegar Óli Öder, núverandi framkvæmda-
stjóri, tók við.
Hugmynd að veglegu samkomuhúsi
fyrir Reykvíkinga hafði oft verið rædd
manna á milli áður en skriður komst á
byggingu íþróttahallar í Laugardalnum.
Bæjarráð Reykjavíkur samþykkti á fundi
sínum 1. nóvember 1956 tillögu um að
byggt skyldi „sýninga- og íþróttahús“ í
Reykjavík. Skipuð var byggingarnefnd
og boltinn fór af stað. Menn gerðu sér
miklar væntingar vegna mannvirkisins
og sagði Gísli Halldórsson arkitekt m.a.
á ársþingi ÍBR í mars 1959: „Með bygg-
ingu þessa húss í Laugardalnum verður
mynduð miðstöð alls íþróttalífs í höfuð-
staðnum og vonandi verða nú ekki mörg
ár þar til því verki verði lokið, þar sem
vonir standa til að hafist verði handa nú
í sumar. En þegar því verki er lokið hefur
myndast aðstaða fyrir allar íþróttir, jafnt
úti sem inni. Þarna rætist draumur Sig-
urðar málara. Háborg íslenskrar æsku
er að rísa af grunni í Laugardalnum.“
Þann 29. ágúst 1959 hófust fram-
kvæmdir við Laugardalshöllina. Fram-
kvæmdir lögðust að mestu niður eftir
að búið var að grafa fyrir grunninum
vegna fjárskorts. Bygging Laugardals-
hallar var síðan boðin út vorið 1961. Að
undangengnu útboði var samið við
Almenna byggingarfélagið um verkið.
Hafist var handa í ágúst 1961. Verkföll
hjá ýmsum stéttarfélögum settu strik í
reikninginn við framkvæmdirnar og þak
Laugardalshallarinnar var m.a. ekki
steypt fyrr en haustið 1963. Verkið tafð-
ist einnig vegna viðræðna Reykjavíkur-
borgar við Sýningarsamtökin sem áttu
hlut í húsinu – og var ekkert framkvæmt
á þeim tíma eða í tvö ár. Haustið 1964
var farið að hilla undir að húsið yrði not-
hæft fyrir íþróttaleiki. Kostnaðurinn var
þá kominn verulega fram úr áætlun og
enn vantaði talsvert til að klára verkefnið.
Bygging Laugardalshallar var mikið
þrekvirki á sínum tíma og margir lögðu
hönd á plóginn. Íþróttafólk Reykjavíkur
og nágrannasveitarfélaga hljóp undir
bagga við lokafráganginn og var unnið
jafnt daga sem nætur síðustu vikurnar
fyrir opnun hússins. Erfiðlega gekk að
fá trésmiði til þess að leggja gólfið og
gerðu þá nokkrir trésmiðir innan raða
handknattleiksmanna tilboð í verkið og
unnu sleitulaust við það haustið 1965.
Síðustu dagana var hið íslenska verklag
í hávegum haft. Á miðvikudagskvöld
og fimmtudagsnótt var salargólfið lakk-
að, handknattleiksvöllur merktur aðfara-
nótt laugardags, mörk sett upp um morg-
uninn og leikurinn við Tékka hófst síð-
degis sama dag.
Í Morgunblaðinu var sagt frá fyrsta
viðburðinum í Laugardalshöll með eftir-
farandi hætti: „Fjögur til fimm þúsund
manns, sem sáu tvo fyrstu kappleikina
Laugardalshöllin 50 ára:
Iðkendur og
áhorfendur
orðnir um 8 milljónir
í nýju íþróttahöllinni í Laugardal, sann-
færðust um, hver bylting hefur orðið í
íþróttalífi hér við tilkomu hallarinnar.
Að koma inn í höllina og sjá leiki þar er
sem að koma inn í annan heim frá því
sem verið hefur á kappleikjum hér. Fólk-
ið naut fagurrar húsagerðarlistar og
þægilegrar innréttingar salarins og víst
mun flestum hafa farið svo að þykja höll-
in helmingi stærri og tignarlegri er inn
var komið, en utan frá varð séð. Það er
ekki ofsögum sagt að langþráður draum-
ur hafi ræst og að Reykvíkingum finn-
ist að bær þeirra sé meiri og stærri eftir
tilkomu þessarar hallar en áður.“
Jónas B. Jónsson, formaður bygging-
arnefndar hússins, ávarpaði um 1800
gesti við opnun Hallarinnar. Hann baðst
velvirðingar á að boðið væri til keppni í
húsinu þó að það væri ekki alveg full-
byggt en vonir stæðu til að framkvæmd-
um lyki fyrir næsta haust. Hann lét í
ljósi vonir um að húsið yrði lyftistöng
atvinnu-, íþrótta- og félagslífs og bað
borgarstjóra að opna íþrótta- og sýning-
arhöllina í Reykjavík.
Geir Hallgrímsson borgarstjóri sagði
við þetta tækifæri að hann óskaði þess
að í framtíðinni yrði húsið lyftistöng
íþrótta fyrir æsku Reykjavíkur og raunar
landsins alls. Í máli Geirs kom einnig
fram að Höllin var frá upphafi ætluð til
sýningahalds auk íþróttastarfsemi, en
Sýningarsamtök atvinnuveganna áttu
rúmlega 40% hlut í húsinu í upphafi.
Til gamans hefur verið lauslega áætlað
að á þeim 50 árum sem liðin eru séu
gestir Laugardalshallar (iðkendur og
áhorfendur) orðnir um 8 milljónir.
Gríðarlega margir stórviðburðir hafa
farið fram í Laugardalshöllinni, í íþrótt-
um, listum og menningu á síðustu 50 ár-
um. Auk þess hafa oft verið haldnar
stórar ráðstefnur og vöru-, heimilis– og
atvinnuvegasýningar af ýmsu tagi. Þar
má nefna ráðherrafund NATO, Reykja-
vik Arts Festival, CCP Fan Fest, Ferða-
sýningu Icelandair, Golf á Íslandi, sjávar-
útvegssýningar, Odair Art Fest, lands-
fundi stjórnmálaflokka, Sumarhúsið og
garðinn, Verk og vit, Tækni og Tölvur.
Skákeinvígi Bobbys Fischers og Boris
Spasskys um heimsmeistaratitilinn árið
1972 er án efa einn stærsti viðburður-
inn í Laugardalshöll. Mikið var einnig
lagt í heimsmeistarakeppni í handknatt-
leik karla árið 1995 en þá var m.a. byggt
við Laugardalshöllina til þess að koma
að fleiri áhorfendum. Stórhljómsveitin
Led Zeppelin hélt eftirminnilega tón-
leika árið 1970 sem markaði upphafið
að komu margra þekktra listamanna í
höllina. Meðal þeirra eru:
A-ha, Bjork, Blow Monkeys, Birgit
Nilsson, Björgvin Halldórsson, Boris
Christoff, Blur, Bubbi Morthens, Bob
Dylan, Benny Goodman, Boney M,
Buena Vista Social Club, Cleo Laine,
Cesaria Evora, Coldplay,David Bowie,
Dubliners, Deep Purple, Diana Krall,
Eagles, Europe, Foo Fighters, HAM,
Human League, Henry Fox, Iceland
Airwaves Music Festival, Nýdönsk,
Incubus, Iron Maiden, Jethro Tull, Jose
Carreras, Josh Groban, Katie Melua,
Korn, Kris Kristofferson, Led Zeppelin,
Leonard Cohen, Lou Reed, Meat Loaf,
Miriam Makeba, Madness, Muse, Nick
Cave, Nigel Kennedy, Norah Jones,
Pink, Pavarotti, Placebo, Prodigy, Pulp,
Rammstein, Reykjavik Arts Festival,
Richard Clyderman, Robbie Williams,
Stranglers, Sting, Sugarcubes, Sigurrós,
Simply Red, Sinfóníuhljómsveit Íslands,
Stuðmenn,Sykurmolarnir, Toto, The
Blow Monkeys, The Christians, Travis,
World Choir, Madness, Kings of Leon,
Jessie James, Fine Young Cannibals,
Loyd Cole, Slash, Neil Diamond, Yehudi
Menuhin, Vladimar Ashkenazy, Writing
on the Wall, 50 Cent.