Morgunblaðið - 20.06.2017, Blaðsíða 14

14 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 20. JÚNÍ 2017
Guðmundur Ein-
arsson, fyrrverandi
prentari á Morg-
unblaðinu, lést laug-
ardaginn 17. júní á
hjúkrunarheimili
Hrafnistu í Boðaþingi.
Hann var áður til
heimilis í Rjúpnasöl-
um 10 í Kópavogi.
Guðmundur fæddist
í Reykjavík 17. maí
1944, sonur hjónanna
Kristínar Steinunnar
Guðmundsdóttur og
Þórðar Einars Sím-
onarsonar en uppeld-
isforeldrar hans voru
Kristjana Fjóla Guðmundsdóttir
og Jón Trausti Gunnarsson.
Guðmundur lauk sveinsprófi í
prentiðn frá Iðnskólanum í
Reykjavík árið 1965 eftir nám á
Morgunblaðinu. Hann hóf störf
sem prentari á Morgunblaðinu 7.
júní 1961 og starfaði
þar til ársins 2006.
Síðustu árin hans á
Morgunblaðinu starf-
aði hann við umbrot
og uppsetningu blaðs-
ins. Guðmundur
starfaði einnig fyrir
MS-félag Íslands og
Öryrkjabandalagið á
árunum 1988-2001 við
uppsetningu á félags-
blöðum þeirra ásamt
Helga Seljan.
Eftirlifandi eigin-
kona Guðmundar er
Elínborg Steinunn
Pálsdóttir. Börn
þeirra eru Páll Þórir, Ólafur Þór,
Þorsteinn Sæþór og Kristjana
Fjóla.
Að leiðarlokum þakkar Morgun-
blaðið Guðmundi fyrir störf hans
fyrir blaðið og sendir fjölskyldu
hans innilegar samúðarkveðjur.
Andlát
Guðmundur
Einarsson
Gildi–lífeyrissjóður
Aukaársfundur 2017
Dagskrá fundarins
Tillögur til breytinga á samþykktum Gildis–lífeyrissjóðs.
Allir sjóðfélagar eiga rétt til setu á fundinum með málfrelsi og tillögurétti.
Sérstakt fulltrúaráð skipað fulltrúum stéttarfélaga og samtaka atvinnurekenda
sem að sjóðnum standa fer með atkvæði á fundinum.
Tillögur til breytinga á samþykktum má sjá á vef sjóðsins og liggja þær einnig
frammi á skrifstofu sjóðsins.
Stjórn Gildis–lífeyrissjóðs.
1.
Grand hótel Reykjavík, fimmtudaginn 22. júní kl. 17.00
www.gildi.is
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Íslenski kúastofninn er skyldari kúastofnum í
Norðvestur-Frakklandi og Bretlandi en nor-
rænu kúastofnunum. Við kortlagningu á
erfðamengi stofnsins hefur komið í ljós óvænt
blöndun við erlend kúakyn. Tvö naut reyndust
vera með 14% blöndun við erlend kyn. Það
þykir sérstakt þar sem innflutningur hefur
lengi verið bannaður en hitt vekur meiri at-
hygli að í þeim er blóð úr dönskum og amer-
ískum Jersey-stofnum.
Unnið er að undirbúningi þess að taka upp
nýjar aðferðir við kynbótamat íslenskra
nauta, aðferðir sem hafa verið innleiddar í öll-
um nágrannaríkjunum. Ganga þær út á það
að kanna erfðamengi kálfa til að spá fyrir um
hversu góðir kynbótagripir þeir muni verða
sem reynd naut. Það myndi flýta mjög kyn-
bótum í íslenska kúastofninum.
Kanna erfðamengi stofnsins
Vegna þess verkefnis er verið að kanna
erfðamengi íslenska stofnsins, hversu eins-
leitur hann er og hver er uppruni hans. Bald-
ur Helgi Benjamínsson, verkefnisstjóri hjá
Bændasamtökum Íslands, segir að þar sem
stofninn hafi lengi verið einangraður sé hann
einsleitur og fjarskyldur öðrum kúakynjum.
Hann reyndist skyldari kúastofnum í
Norðvestur-Frakklandi og Bretlandi en nor-
rænu kúakynjunum. Greind hafa verið 47
naut sem tekin hafa verið á sæðingastöðvar á
árunum 1981 til 2015. 29 þeirra eru af hrein-
um íslenskum uppruna. Hin eru misjafnlega
mikið blönduð, yfirleitt með erlent blóð á
bilinu 1-5%.
Tvö nautanna skáru sig úr með meiri blönd-
un, eða nálægt 14%. Það eru Stjóri 85045, sem
fæddur var á Dýrastöðum í Borgarfirði árið
1985, og Gígur 82011 frá Gilsbakka í sama
héraði, fæddur 1982. Merki eru um að í þeim
sé Jersey-blóð, úr dönskum og amerískum
kúastofnum. Baldur Helgi segir að bæði þessi
naut hafi ekki reynst góðir kynbótagripir við
afkvæmaprófun á nautastöð og þau komu því
ekki til frekari notkunar á kúabúunum.
Hann segir að umræður um það hvernig
þau hafi blandast séu hreinar vangaveltur.
Ekki sé hægt að fullyrða hvenær blöndunin
hafi orðið en nær öruggt að hún hafi orðið á
20. öld vegna þess hversu mikil hún er. Ekki
hafa fundist neinar vísbendingar í ættartölum
umræddra nauta.
Töluvert flutt inn
Baldur Helgi vitnar í Landbúnaðarsögu Ís-
lands þar sem fram kemur að í gegnum ald-
irnar séu mörg dæmi um að nautgripir hafi
verið fluttir til landsins. Það hafi í flestum til-
vikum orðið án vandræða og því ekki ratað í
sögubækurnar. Engin þekkt dæmi eru um
innflutning á amerískum Jersey-kúm eða
nautum, hvort heldur er beint frá Ameríku
eða í gegn um Danmörku eða önnur lönd.
Baldur Helgi segir að sú blöndun sem
þarna hafi orðið sé algerlega ótengd holda-
nautum og erfðaefni holdanauta sem flutt
voru til landsins á síðustu öld.
Vegna þess að bæði nautin eru borgfirsk
hefur sú hugmynd komið upp í umræðunni
hvort blöndunin eigi rætur að rekja til
franska barónsins Charles Gouldrée-Boilleau
sem rak kúabú við Barónsstíg í Reykjavík og
á Hvítárvöllum í Borgarfirði. Baldur Helgi
segir að það séu aðeins vangaveltur sem erfitt
sé að sannreyna.
Amerískt blóð í borgfirskum nautum
 Íslenska kúakynið reynist heldur skyldara frönskum og breskum kúastofnum en þeim norrænu
Morgunblaðið/Styrmir Kári
Einsleitni Íslenska kúakynið er einsleitt eftir langa einangrun. Þó skera sig úr gripir með er-
lent blóð að hluta. Ekki er vitað um innflutning gripa sem svarar til þeirrar blöndunar.
Sigurður Bogi Sævarsson
sbs@mbl.is
Verkefni Guðrúnar Ingólfsdóttur
um sjálfsmynd 19. aldar skáld-
kvenna og glímuna við hefðina
hlaut 9,5 milljóna króna styrk úr
Jafnréttissjóði Íslans, en í gær, 19.
júní sem er hátíðisdagur íslenskra
kvenna, úthlutaði Þorsteinn Víg-
lundsson félags- og jafnrétt-
ismálaráðherra tæplega 100 millj-
ónum króna úr sjóðnum.
Berglind Rós Magnúsdóttur sem
vinnur verkefni um virkni, val og
skyldur foreldra á íslenskum
menntavegi: Samspil kyns og fé-
lagsstöðu, fékk 9,0 milljónir króna
og verkefni Írisar Ellenberger;
Huldukonur: Hinsegin kynverund
kvenna í íslenskum heimildum
1700 – 1960 hlaut 8.0 milljónir
króna. Þetta eru verkin sem hæstu
styrkina hlutu
Jafnréttissjóður Íslands var
stofnaður árið 2015 með ályktun
Alþingis í tilefni af 100 ára afmæli
kosningaréttar íslenskra kvenna.
Hlutverk sjóðsins er að styrkja
verkefni og rannsóknir sem miða
að því að efla jafnrétti kynjanna í
íslensku samfélagi og á al-
þjóðavísu. Stjórn Jafnréttissjóðs
metur og afgreiðir styrkumsóknir.
Af öðru má tiltaka verkefni
Kristínar Jónsdóttur Kvennalist-
inn.is sem fékk þriggja milljóna
króna styrk. Þar eru í deiglunni
þær nýju pólitísku áherslur sem
kvennaframboðin á Íslandi komu
með á sínum tíma, en þau eru einu
kvennahreyfingarnar í heiminum
svo vitað sé sem hafa fengið kjörna
fulltrúa á þjóðþing og í sveitar-
stjórnir. Komu framboð þessi mál-
efnum kvenna í umræðuna, segir í
kynningu.
Fræðsla um ofbeldi og ábyrgð
Þá fékk verkefni á vegum
Kvennaathvarfsins og Sigþrúðar
Guðmundsdóttur framkvæmda-
stýru þess 1,0 milljón króna styrk.
Tölum um ofbeldi – líka úti á landi
er titill fræðslumyndbands og er
yfirlýsing um að ábyrgð á heimilis-
ofbeldi liggi hjá fullorðnu fólki en
ekki börnum og hvatning til þeirra
um að segja frá búi þau eða ein-
hver sem þau þekkja við ofbeldi.
Sótt var um styrk til að fylgja
myndinni með sýningum úti á
landi.
Kynverund, ofbeldi og Kvennalistinn
 100 milljónir kr. úr Jafnréttissjóði
Ljósm/Velferðarráðuneytið
Samfélag Hópurinn sem fékk styrki frá sjóðnum er hér allur samankom-
inn, ásamt Þorsteini Víglundssyni sem er félags- og jafnréttismálaráðherra.