Fréttatíminn - 10.02.2017, Síða 6

6 | FRÉTTATÍMINN | Föstudagur 10. febrúar 2017
Heilbrigðismál Tíu sprautufíklar
greindust með HIV í fyrra þar af
nokkrir með alnæmi. Þetta er tölu-
vert stökk uppávið og það mesta í
sjö ár. Yfirlæknir á smitsjúkdóma-
deild telur tímabært að skoða
hvort koma þurfi upp lokaðri
deild fyrir þennan hóp þar sem
sérfræðingar í fíknlækningum og
smitsjúkdómalækningum starfi
hlið við hlið.
Þóra Kristín Ásgeirsdóttir
tka@frettatiminn.is
„Eftir HIV faraldurinn meðal
sprautufíkla sem var kringum 2010
róaðist ástandið, að hluta til vegna
þess hversu vel gekk að meðhöndla
þessa einstaklinga með HIV lyfjum
sem minnkaði smithættu mikið,“
segir Bergþóra Karlsdóttir hjúkr-
unarfræðingur á göngudeild smit-
sjúkdóma á LSH. Í fyrra hafi ný-
smit aftur tekið stökk en 10 nýsmit
hafi greinst meðal sprautufíkla og
þar af voru nokkrir komnir með
alnæmi, eða lokastig sjúkdómsins.
Sprautufíklar á Íslandi skipta hund-
ruðum og margir búa við mjög bágar
félagslegar aðstæður sem gæti hrað-
að útbreiðslu sjúkdómsins.
Í fréttum í síðustu viku var talað
um að nýsmit væru mest meðal
homma en reyndin er sú að þau
voru þrjú. Sjö hommar fluttust hins-
vegar til landsins en þeir höfðu ver-
ið greindir annars staðar og sumir
hverjir fyrir löngu. Bergþóra segir
að þetta sé ekki mikið áhyggjuefni
enda séu þetta menn sem sæki sér
heilbrigðisþjónustu og taki lyfin sín.
Már Kristjánsson yfirlæknir
smitsjúkdóma segir að smitsjúk-
dómadeildina skorti úrræði til að
meðhöndla fíknsjúkdóma í stærra
samhengi. „Margir fíklar eiga
hrikalega sögu að baki, sumir hafa
alist upp við neyslu, orðið fyrir of-
beldi í bernsku, verið misnotaðir
kynferðislega, sætt vanrækslu og
áfallastreituröskun er algengari en
ekki. Ég veit að geðkerfið reynir
að hjálpa þessu fólki en starfsfólk-
ið þar hefur engin úrræði til að fást
við líkamlega sjúkdóma. Að sama
skapi getum við ekki tekist á við erf-
iða geðsjúkdóma og ráðum ekki yfir
neinum lokuðum deildum. Stund-
um liggur þetta fólk inni á almenn-
um deildum og er að stelast til að
sprauta sig án þess að við getum
brugðist við. Hann segir að skoða
verði hvort hægt sé að koma upp
lokaðri deild fyrir þennan hóp þar
sem fíknlæknar og smitsjúkdóma-
læknar vinni hlið við hlið en í dag
séu ekki næg úrræði til að mæta
vanda þessara einstaklinga.
Bergþóra bendir á að félagsleg úr-
ræði skorti, sérhæfða geðheilbrigðis-
þjónustu og almenna árvekni í heil-
brigðisþjonustu, til að mynda fleiri
HIV-próf. Hvert smit kosti samfélag-
ið milljónir á ári fyrir utan þær þján-
ingar sem það getur leitt af sér. Það
sé því síst ódýrara að láta undir höf-
uð leggjast að gera eitthvað.
„Fíkniefnaneytendur á götunni
eru í mikilli hættu að smitast, enda
ýta slíkar aðstæður undir óábyrga
hegðun. Það er mest um vert að
koma smituðum einstaklingum á
lyf svo þeir hætti að smita. En hvar
á húsnæðislaust fólk að geyma lyfin
sín. Það skiptir líka öllu máli að kon-
ur í harðri fíkniefnaneyslu séu ekki
í vændi eða uppá einhverja karla
komnar með þak yfir höfuðið, karla
sem eru annað hvort að nota þær
eða selja að þeim aðgang.“
Bergþóra segir að Rauði krossinn
eigi hrós skilið fyrir, Frú Ragnheiði
og nála- og sprautuþjónustu. Borgin
standi sig líka best af öllum sveitar-
félögum. Það þurfi hinsvegar að
gera betur, ekki síst eftir að þrengd-
ist jafn mikið um á húsnæðismark-
aði og raun ber vitni. „Allir sem eiga
lítið af peningum finna fyrir því en
þessi hópur á minna en ekki neitt,“
segir Bergþóra. „Hann er settur fyrst
út á götu. Við eigum eftir að sjá tölu-
vert meira af nýsmitum í þessum
hópi, því miður.“
Vill lokaða deild fyrir
fíkniefnasjúklinga
HIV veiran breiðist nú hratt út meðal sprautufíkla. 10 greindust í fyrra, þar af
nokkrir með alnæmi á lokastigi.
„Hvar á húsnæð-
islausa fólkið að
geyma lyfin sín?“ spyr
Bergþóra Karlsdóttir
hjúkrunarfræðingur á
smitsjúkdómadeild.
Már Kristjánsson yfir-
læknir segir smitsjúk-
dómadeildina skorta
úrræði til að fást við
fíkla. Margir þeirra
stelist til að sprauta
sig meðan þeir liggi á
opnum sjúkrastofum
á LSH.
Sakamál Kári Stefánsson, forstjóri
Íslenskrar erfðagreiningar, og
Sigríður Á. Andersen, dómsmála-
ráðherra, deila hart um greiningu
á lífsýnum.
Valur Grettisson
Valur@frettatiminn.is
Fyrirsögn pistils Kára var „Ráð-
herrabull“ og gagnrýndi hann
bæði orð Sigríðar um að fjarlægð
skapaði öryggi þegar kæmi að
rannsókn lífsýna, sem nú fer fram
í Svíþjóð, sem og að kostnaðar-
greining hafi leitt í ljós að það væri
hagkvæmara að mati lögreglu
og ráðuneytis að halda áfram
viðskiptum við sænska fyrirtæk-
ið. Umræðan fór af stað í kring-
um morðrannsóknina á Birnu
Brjánsdóttur en þá vöknuðu upp
spurningar um það hversvegna
lífsýni væru ekki greind hér á
landi. Ráðherrann svaraði fullum
hálsi á fimmtudaginn og sagði að
Kári hefði ýjað að því í grein sinni
að fyrirtækið færi út fyrir sam-
þykkt Persónuverndar um umsjón
lífsýna sem fyrirtækið býr yfir.
Þannig skrifaði hún: „Svo virðist
sem hann hugsi sér að nota í þessa
vinnslu þau gögn sem honum
hafa verið lögð til af og um þátt-
takendur í vísindarannsóknum
sem stundaðar eru af fyrirtæki
hans.“ Hún bætti svo við: „Þeirra
upplýsinga á að hafa verið aflað í
samræmi við skilyrði í leyfum frá
Persónuvernd, áður tölvunefnd og
á grundvelli upplýsts samþykkis
þátttakenda sem hafa tekið þátt í
rannsóknum hans í góðri trú um
að sú þátttaka myndi ekki hafa
neikvæð áhrif á réttindi þeirra
eða ættmenna þeirra í framtíð-
inni.“
Deila hart um greiningu á lífsýnum
Kári Stefánsson
gagnrýndi dómsmála-
ráðherra í vikunni.
FAXAFENI 5
Reykjavík
588 8477
DALSBRAUT 1
Akureyri
588 1100
SKEIÐI 1
Ísafirði
456 4566
Norski hönnuðurinn og innan húss -
arkitekt inn Jahn Aamodt er maðurinn
á bak við Timeout hæg inda stól inn.
Hann hefur unn ið til fjölda verð launa
fyrir hönn un sína en við stönd um fast
á því að Timeout hæginda stóllinn sé
hans 9. sinfónía. Stóllinn er nútíma -
legur en um leið alveg tímalaus.
T I M E O U T HÆ G I N D A S T Ó L L I N N
TIMEOUT stóll, verð: 299.990 kr.
TIMEOUT skemill, verð: 79.990 kr.
J a h n A a m o d t
TIMEOUT ER FÁANLEGUR Í MÖRGUM LITUM Í LEÐRI OG ÁKL ÆÐI.
T I M E O U T
H Æ G I N D A S T Ó L L I N N
t r a u s t u r h e i m i l i s v i n u r
Nýsköpun Fyrstu skóflustugurnar
voru teknar að nýju húsnæði sem
á að hýsa nýsköpun.
Skóflustunga var tekin að nýju hug-
myndahúsi í Vatnsmýri á fimmtu-
dag, en húsið hefur verið nefnt
Gróska. Meðal fyrirtækja sem flytja
í húsið er tölvuleikjafyrirtækið CCP
sem leggur undir sig heila hæð í
húsinu.
Húsið verður alls 17.500 fermetr-
ar og verður við hlið Íslenskrar
erfðagreiningar í Vatnsmýrinni.
Húsið verður á fjórum hæðum auk
bílakjallara.
Dagur B. Eggertsson, borgar-
stjóri, Jón Atli Benediktsson, rekt-
or Háskóla Íslands og Stefanía G.
Halldórsdóttir, framkvæmdastjóri
CCP tóku fyrstu skóflustungurnar.
Framkvæmdir við nýbygginguna
hefjast á næstu dögum og sam-
kvæmt verkáætlun er gert ráð fyr-
ir að húsið verði fullbúið í lok árs
2018.
„Það er bæði fagnaðarefni að
jafnöflugt fyrirtæki og CCP flytjist í
Vatnsmýrina en ekki síður að til við-
bótar eigi að reisa stærsta nýsköp-
unarsetur landsins, með rými fyrir
fjölda smárra og stórra sprotafyrir-
tækja. Það er sérstakt fagnaðarefni
fyrir borgina að efla þekkingarstarf-
semi og það mun Gróska sannarlega
gera,“ sagði Dagur meðal annars í
tilefni þess að framkvæmdir fara
að hefjast. | vg
Teikningar af húsinu eins
og stefnt er að því að það líti
út fullklárað.
CCP flytur í hugmyndahús
í Vatnsmýri