Fréttablaðið - 03.02.2018, Qupperneq 30

Dag einn fékk ég sím-tal og hef aldrei áður verið svona mála-liði ef svo má segja. Friðrik Erlingsson á handritið og fór með
það til Gunnars Karlssonar teiknara
og Hilmars Sigurðssonar fram-
leiðanda en þeir gerðu saman Þór á
sínum tíma. Gunni og Hilmar voru þá
nýbúnir að stofna fyrirtækið Gunhill
sem var til húsa í kjallaranum heima
hjá Gunna, þannig að þetta byrjar
smátt en draumarnir eru stórir,“ segir
Árni Ólafur Ásgeirsson, kvikmynda-
leikstjóri og leikstjóri teiknimyndar-
innar Lói – þú flýgur aldrei einn sem
var frumsýnd nú í lok vikunnar.
Árni Ólafur segir að hann hafi
fengið þetta símtal fyrir einum fimm
árum. „Ég hitti þá á fundi og þeir buðu
mér að taka að mér að leikstýra verk-
efninu. Ég horfði á þá í dálitla stund
og spurði þá svo bara hvort það væri
ekki allt í lagi með þá. Ég hef aldrei
komið nálægt vinnu við teiknimynd
og að auki get ég ekki einu sinni
teiknað egg til þess að bjarga líf mínu.
En auðvitað varð ég spenntur svo ég
fékk að lesa handritið og þá féll ég
kylliflatur fyrir þessari sögu því hún
er falleg.“
Fyrst útvarpsleikrit
Árni Ólafur er lærður kvikmynda-
leikstjóri frá virtum skóla í Póllandi
en þar var ekki hugað að því sérstak-
lega hvernig maður leikstýrir teikni-
myndum. En hvernig leikstýrir maður
teiknimynd?
„Ég áttaði mig fljótlega á því að
þetta er ekkert svo ólíkt því að leik-
stýra hverri annarri kvikmynd. Ef þú
ímyndar þér senu og í henni eru tvær
manneskjur sem sitja við borð og
eru að tala saman eins og við núna,
þá þarf myndavélin að vera einhvers
staðar. Síðan þarf á ákveðnum tíma-
punkti að ákveða hvenær við klippum
úr víða skotinu og yfir í nærmyndina
og hina nærmyndina og svo framveg-
is. Það þarf að útfæra þessa senu list-
rænt og það er hlutverk leikstjórans.
En auðvitað eru þetta mjög mörg
þrep. Við handteiknum hvern ein-
asta ramma áður en við förum með
þetta í tölvurnar en áður en að því
kemur tökum við upp allar radd-
irnar og gerum bara útvarpsleikrit.
Við gerðum það fyrir tveimur árum
úti í London með breskum leikurum
vegna þess að frumútgáfan er á ensku.
Þetta er gert svona vegna þess að talið
og hreyfingarnar á munnunum, eða
öllu heldur goggunum í þessu tilviki,
þurfa að passa saman. Hreyfast í takt
við orðin.
Tvær sekúndur á dag
Þannig að mjög stór hluti af minni
Geimskipið sem opnar
fyrir sköpunarkraftinn
Árni Ólafur segir að það sé svona gottvont að láta frá sér þessa mynd eftir svona langa meðgöngu. FréTTablaðið/Ernir
lói lendir í ýmsum ævintýrum sem fylgir bæði dramatík og syngjandi gleði.
Teiknimyndin Lói –
þú flýgur aldrei einn,
var frumsýnd í vik-
unni, en Árni Ólafur
Ásgeirsson leikstjóri
segist vonast til þess
að myndin eigi eftir
að bera hróður ís-
lenskrar kvikmynda-
gerðar víða um lönd.
teiknimynd og það er búið að selja
hana til 55 landa í kvikmyndahús og
það áður en hún kemur út. Hún verð-
ur sýnd í bíó í öllum þessum löndum
en kaupendurnir hafa ekki einu sinni
séð hana, eftirspurnin er svo gríðar-
leg. Í kjölfar frumsýningar hérna
heima sýnum við hana fullkláraða í
Berlín eftir mánuð og hver veit hvað
gerist þá? En þetta segir okkur hversu
stórt tækifæri er í þessum bransa.“
blóð, sviti og milljarður
Árni Ólafur segir að sagan sem Frið-
rik hafi skrifað sé tímalaust ævin-
týri sem geti líka farið auðveldlega
á milli ólíkra menningarheima. „Við
myndfærum það á nútímalegan hátt
en hann er samt að vinna með þessi
klassísku minni. Þetta er mynd um
vináttu, ástina, það að missa trúna á
sjálfum sér og öðlast hana aftur – allt
svona klassísk falleg þemu sem eiga
alltaf erindi og þá sérstaklega við
svona ungar sálir. Þetta er alþjóðlegt.
En síðan gerist það að myndin er
talsett á 55 tungumál og þannig að
hún er óháð tungumálinu. Ef þú nærð
þessu, að vera með góða sögu sem er
ekki gísl tungumálsins, þá opnast ein-
hverjar dyr, einhver markaður sem ég
hef aldrei kynnst áður. Það var meiri-
háttar mál að selja mínar fyrri myndir
eins og Brim eða Blóðbönd í sjónvarp
í útlöndum en þetta er eitthvað allt
annað. Eitthvað sem er alveg meira
en þess virði að rækta.“
Þegar Árni Ólafur byrjaði að vinna
að þessu verkefni kom honum á óvart
hversu margir Íslendingar hafa lært
teiknimyndagerð og búa yfir mikilli
þekkingu á því sviði.
„Þarna er reyndar mjög mikil sér-
hæfing og við erum kannski ekki
með nægilega þekkingu til þess að
fylla upp í allar stöður og ekki með
fjármagn til að klára svona stór verk-
efni enda erum við að framleiða
þessa mynd fyrir fjármagn frá Belgíu
að miklu leyti. Þeir eiga alveg fullt í
þessari mynd enda kostar milljarð
að búa hana til að ógleymdu því að
hún kostar blóð svita og tár sem er
ekki síður mikils virði.
En fyrst og fremst er þetta íslensk
mynd, íslensk saga um íslenska lóu í
íslensku umhverfi og þess vegna ber
hún vonandi hróður íslenskrar kvik-
myndagerðar víða um heim.“
Eðlisfræði og geimskip
En hvernig er að koma svona barni í
heiminn eftir margra ára meðgöngu?
„Já, það er nú svona gottvont,“ segir
Árni Ólafur og glottir. „Það er að
sjálfsögðu rosalegur léttir en það er
kannski vond samlíking en þetta
er samt dálítið eins og að vakna á
sunnudegi eftir gott djamm og hugsa
með sér: Ég ætla aldrei, aldrei aftur að
fá mér í glas. En svo kemur fimmtu-
dagur,“ segir Árni Ólafur og skellihlær.
„Ætli það verði ekki svoleiðis með
næstu mynd.“
Sérðu þá fyrir þér að halda áfram
að leikstýra teiknimyndum? „Ég
vona að í framtíðinni haldi ég áfram
að gera leikið efni en það þýðir ekki að
ég vilji ekki gera teiknimyndir, langt
frá því. Það er eitt við það að gera
teiknimyndir sem er þau lögmál sem
þær myndir lúta. Geimskipið og allt
verður að vera þannig í bíómyndum
að þú verður að trúa því að það geti
flogið en í teiknimyndum á það ekk-
ert við. Að því leyti er þetta dálítið
eins og að vera í leikhúsi þar sem má
allt, alveg sama hversu abstrakt það
er. Öll þessi lögmál eðlisfræðinnar
eiga ekki við í teiknimyndum og
það opnar fyrir skapandi kanala
sem maður nánast vissi ekki að
væru til. Þess vegna finnst
mér þetta spennandi
vettvangur.
Hin stóra áskorunin er
svo að finna barnið í sér. Setja
sig í spor þess. Þessi mynd er
skemmtileg og dramatísk og Lói
lendir í alls konar ævintýrum og
við vildum ekki gefa krökk-
unum einhvern afslátt af
dramanu heldur treysta
þeim og bera virðingu
fyrir þeim. Hvernig það á
svo eftir að ganga verður
bara að koma í ljós en
ég hef engar áhyggjur,“
segir Árni Óli og brosir.
Gríðarleg tækifæri
Þó að hér sé unnið með erlendum
framleiðendum þá er þetta gríðarlega
stórt verkefni hvernig sem á það er
litið. En skyldi Árni Ólafur hallast að
því að það felist tækifæri í alþjóðlega
teiknimyndageiranum fyrir íslenska
kvikmyndagerð? „Málið er að þetta er
fyrst og fremst fjölskylduskemmtun.
Myndin sem slík er fyrst og fremst
fyrir börn en vonandi geta foreldr-
arnir komið með og skemmt sér
ágætlega. En ef við hugsum aðeins
um hvað það eru mörg börn í
heiminum sem eru bara að
bíða eftir næstu teiknimynd
hvort sem hún er í sjónvarpi
eða kvikmyndahúsi, þá
kemur í ljós
að það er í
raun ekki
búið að rækta
þennan markað
ýkja mikið og að
þarna er fullt af tæki-
færum.
Það sýnir sig vel
á því að þetta
er í fyrsta
skipti sem
ég geri
vinnu fór fram á fyrstu stigum
vinnslunnar. Að leggja alla myndina
og taka ákvarðanir sem átti síðan
eftir að teikna. Þegar þetta er komið í
tölvuna sit ég með kvikurunum, eins
og animators eru kallaðir á íslensku,
og við setjum tilfinningarnar í and-
litsdrættina og hreyfingarnar og í
raun tala ég við kvikarana eins og ég
sé að tala við leikara. Þessir teiknarar
eru ótrúlega hæfileikaríkir og magnað
að sjá hvernig þeir ná að fanga tilfinn-
ingar. Ég veit ekki hvort fólk gerir sér
grein fyrir því hvað það er mikil vinna
á bak við þetta vegna þess að með full-
komnasta tölvubúnaði og bestu for-
ritum sem er hægt að fá, svona eins
og við erum að vinna þetta í, þá er
góður kvikari að skila af sér tveimur
sekúndum á dag.
Góð vika er 10 sekúndur og við
vorum að gera 90 mínútna mynd,“
segir Árni Ólafur og getur ekki annað
en hlegið við tilhugsunina áður
en hann bætir við: „Þess vegna fær
maður bara eitt tækifæri og enga aðra
töku og verður að sjá þetta fyrir sér og
það ferli felur í sér heilmikla listræna
ákvörðun. Þannig að maður verður
bara að rækta búdda munkinn í sér.“
Magnús
Guðmundsson
magnus@frettabladid.is
3 . f e b r ú a r 2 0 1 8 L a U G a r D a G U r30 H e L G i n ∙ f r É T T a b L a ð i ð
0
3
-0
2
-2
0
1
8

0
4
:3
2
F
B
1
1
2
s
_
P
0
9
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
1
2
s
_
P
0
8
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
1
2
s
_
P
0
1
9
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
1
2
s
_
P
0
3
0
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
E
E
4
-A
1
8
8
1
E
E
4
-A
0
4
C
1
E
E
4
-9
F
1
0
1
E
E
4
-9
D
D
4
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
4
A

F
B
1
1
2
s
_
2
_
2
_
2
0
1
8
C
M
Y
K