Fréttablaðið - 03.02.2018, Blaðsíða 16

Útgáfufélag: 365 miðlar ehf. Stjórnarformaður: Einar Þór Sverrisson forStjóri: Ingibjörg Stefanía Pálmadóttir Útgefandi og aðalritStjóri: Kristín Þorsteinsdóttir kristin@frettabladid.is
aðStoðarritStjórar: Kjartan Hreinn Njálssson kjartanh@frettabladid.is, Ólöf Skaftadóttir olof@frettabladid.is, Sunna Karen Sigurþórsdóttir sunnak@frettabladid.is.
Fréttablaðið kemur út í 85.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum
án endurgjalds. ISSN 1670-3871 fréttaBlaðið Skaftahlíð 24, 105 reykjavík Sími: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is helgarBlað: Kristjana Björg Guðbrandsdóttir kristjanabjorg@frettabladid.is markaðurinn: Hörður Ægisson hordur@frettabladid.is
menning: Magnús Guðmundsson magnus@frettabladid.is lífið: Guðný Hrönn Antonsdóttir gudnyhronn@frettabladid.is ljóSmyndir: Vilhelm Gunnarsson villi@frettabladid.is framleiðSluStjóri: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is
Gunnar
Kristín
Þorsteinsdóttir
kristin@frettabladid.is
Sjónum er
mjög beint
að sykri, sem
lævíslega
hefur verið
bætt í mat-
vörur
á undan-
förnum
árum. Ekki
síst mjólkur-
afurðir, sem
oft innihalda
meiri sykur
en súkku-
laði.
Mín skoðun
Guðmundur Steingrímsson
Áttatíu prósent offeitra barna á grunnskólaaldri glíma við offitu fyrir lífstíð samkvæmt nýrri skýrslu bresku Barnalæknasamtakanna. Líkur eru á að ævi offeitra barna verði áratug styttri en jafnaldra þeirra, sem ekki glíma við offitu.
Síðustu æviárin eru þessu fólki oft erfið. Mikil þyngd
dregur úr getu fólks til að hreyfa sig, stunda útivist og hollt
líferni. Það kemur í bakið á fólki. Við verðum berskjölduð
fyrir kvillum, sem fylgja kyrrsetu. Þyngdin veldur álagi
á líkamann, sem fer illa með stoðkerfið. Þannig skerðast
lífsgæðin.
Lærdómurinn er að fyrstu árin séu mikilvægust. Þá
strax þarf að taka vandann föstum tökum. Á unglings- og
fullorðinsárum er gjarnan erfitt fyrir einstaklinga að rjúfa
vítahring óhollustu og hreyfingarleysis. Lengi býr að fyrstu
gerð.
Barnalæknasamtökin telja brýnt að löggjafinn og hið
opinbera grípi inn í þessa atburðarás með almennum
aðgerðum. Þeir mæla með vitundarvakningu, líkri þeirri
sem næstum hefur náð að útrýma reykingum í okkar
heimshluta.
Fyrir örfáum árum var reykingafólk alls staðar – í
bílnum, strætó, í flugvélum, heima við og á vinnustað þótti
sjálfsagt að spúa óhollustunni yfir alla, líka þá sem ekki
reyktu. Þessu var breytt með samstilltu átaki. Sambærilegar
herferðir gegn offitu eru þegar farnar af stað í Bretlandi.
Auglýsingar birtast á ljósvakanum, sem hvetja til hollra
hátta og neyslu betri matar.
Sjónum er mjög beint að sykri, sem lævíslega hefur verið
bætt í matvörur á undanförnum árum. Ekki síst mjólkur-
afurðir, sem oft innihalda meiri sykur en súkkulaði. Eru svo
seldar sem heilnæmar afurðir. Þannig er komið í bakið á
grandalausu fólki.
Barnalæknasamtökin vilja ganga langt. Þau vilja leggja
blátt bann við auglýsingum á ruslfæði, einkum í tengslum
við efni sem ætlað er börnum og unglingum. Þau vilja að
búllum sem halda skyndibita að börnum í námunda við
skóla verði lokað. Þau tala fyrir sykurskatti, ekki síst á gos-
drykki.
Við ættum að fylgjast grannt með þessari umræðu. Við
erum meðal feitustu þjóða í Evrópu ef marka má mælingar,
þrátt fyrir að við búum við ákjósanlegar aðstæður til heil-
brigðs lífernis. Hér er nóg athafnasvæði, tært og heilnæmt
loft, hreint vatn og víðast hvar prýðilegar aðstæður til
íþróttaiðkunar og afþreyingar, ekki bara fyrir afreksfólk
heldur flestalla sem vilja stunda holla hreyfingu.
En einhvers staðar strandar boðskapurinn. Hann nær
ekki til allra. Offita og tilheyrandi vanheilsa kosta okkur
stórfé í heilbrigðiskerfinu. Líklega fela forvarnir og góð
leiðsögn í sér meiri sparnað en nokkuð annað í kerfinu.
Ríkið hefur skattlagningarvaldið og á að beita því til neyslu-
stýringar. Gjöld á óhollustu eiga að vera há. Æ augljósari
rök eru fyrir því að flokka sykur með tóbaki og áfengi.
Hið opinbera á að leitast við að gera öllum kleift að
stunda heilbrigða hreyfingu. Einnig hvetja til lífsmynsturs,
sem felur í sér aukna hreyfingu. Góðar almenningssam-
göngur gera það. Borgarlínan er grein á þeim meiði.
Íþróttalíf á Íslandi er til fyrirmyndar. Nú er kominn tími
til að taka næsta skref. Hið opinbera getur ýtt við fólki og
hjálpað því að taka ábyrgð á sjálfu sér.
Ekki bíða
– Tengir þig við framtíðina!
Sjónvarpsdreifikerfi
fyrir hótel, gistiheimili og skip.
Auðbrekku 3 • Kópavogur • s. 564 1660
oreind@oreind.is • www.oreind.is
Einhverra hluta vegna ákvað ég að meistara-mánuður væri í janúar en ekki febrúar. Ég er því búinn að vera afskaplega duglegur undan-
farið. Ég hef synt og farið í Mjölni, út að skokka,
fastað í 16 tíma á sólarhring, hugleitt og sleppt öllu
áfengi. Ég gerði auðvitað ráð fyrir því að í lok þessa
mánaðar yrði ég eins og grískt goð. Maginn yrði
sléttur, ég stæltari, sálin í góðu jafnvægi og allt á
tandurhreinu.
En það er öðru nær. Ég sit hérna með nefrennsli
og hósta, fölur í framan og með bauga undir augum.
Eitthvert fjárans bráðaofnæmi er að ergja mig eða
snertur af flensu. Það ýlir í stífluðu nefinu. Kallinn
er pirraður. Fátt er að ganga upp. Maginn er langt
því frá sléttur. Konan mín sagði hlæjandi að hún
hefði aldrei séð mig líta svona illa út. Ég held að
það sé óhætt að segja að áður en ég fór í klippingu á
mánudaginn hafi ég litið út eins og Saddam Hussein
þegar Bandaríkjaher fann hann ofan í holunni.
Vonbrigði tilvistarinnar
Svona er lífið. Í vikunni rak ég augun í Ted-fyrirlestur.
Hann var fluttur af bandaríska sálfræðingnum Susan
David. Hún segir að það sé orðið landlægt í menning-
unni að fólk reyni að útrýma vonbrigðum og slæmum
tilfinningum. Fólk skammast sín fyrir að líða illa. Fólki
á að líða vel. Annað er misheppnað.
Susan vill meina að þetta sé hin mesta villa og ég er
sammála henni. Lífið er fullt af vonbrigðum. Markmið
nást ekki fyrr en seint og um síðir eða jafnvel aldrei.
Manni getur liðið eins og skít. Þessar tilfinningar eru
líka mikilvægar og þær verða að sjást. Að öðrum kosti
skapast blekkingarheimur glansmyndar þar sem
allir halda að öllum líði rosalega vel nema þeim, sem
aftur getur skapað meiri óhamingju allra. Að mínu
viti kallast þessi heimur, þegar verst lætur, Facebook.
Stundum Ísland.
Einmana Musk
Ég las um daginn sallafínt viðtal við Elon Musk,
eiganda Teslu. Musk er að gera spennandi hluti. Allt
að gerast. En viti menn. Hann er ekki hamingju-
samur. Engin kona tollir í sambandi með honum.
Hann vaknar einn á morgnana. Þetta var frábært
viðtal vegna þess hversu einlægur Musk var. Ég finn
raunverulega til með honum. Hann er líka mann-
eskja.
Hinn sammannlegi díll
Mótlæti er órjúfanlegur hluti þess að lifa. Þótt maður
næði einhvern tímann því fáheyrða markmiði að
upplifa að allt væri fullkomið, maður sæti með fólkinu
sem maður elskar uppi á fjallstindi í logni, í hvítum
kufli, sandölum, með vel snyrt skegg, hvítar tennur,
sléttan maga, fullt af tekjum af nýju appi sem bjargar
veröldinni frá tortímingu, búinn að smíða geimskutlu
og hlaupa 35 maraþon, þá er allt eins víst að maður
væri með magapínu, andstyggilegt kýli á nefinu eða
fullur kvíða út af lífinu fram undan.
Í upphafi meistaramánaðar er eins gott að átta sig
á þessu. Lífið er erfitt. Engin manneskja er laus við
erfiðleika. Lífið snýst um að kljást við þá og reyna að
hafa gaman af því. Það er enginn annar díll í boði. Hið
skemmtilega er að við erum saman í þessari súpu.
Öll. Og ég segi það ekki: Stundum nást markmiðin.
Í fyrradag kláraði ég að taka til í kjallaranum og búa
mér til aðstöðu fyrir smíðatólin mín með vinnuborði
og hvaðeina. Mér leið býsna vel á eftir, þangað til ég
fékk brjálað hóstakast út af rykinu sem ég þyrlaði upp
með sópnum.
Meistaramánuður og lífið
3 . f e b r ú a r 2 0 1 8 L a U G a r D a G U r16 s k o ð U n ∙ f r É T T a b L a ð i ð
SKOÐUN
0
3
-0
2
-2
0
1
8

0
4
:3
2
F
B
1
1
2
s
_
P
1
1
2
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
1
2
s
_
P
0
9
7
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
1
2
s
_
P
0
0
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
1
2
s
_
P
0
1
6
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
E
E
4
-8
3
E
8
1
E
E
4
-8
2
A
C
1
E
E
4
-8
1
7
0
1
E
E
4
-8
0
3
4
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
1
A

F
B
1
1
2
s
_
2
_
2
_
2
0
1
8
C
M
Y
K