Fréttablaðið - 01.05.2018, Síða 42

Oddur Freyr
Þorsteinsson
oddurfreyr@frettabladid.is
Viltu verða rekstrarfulltrúi?
Nýtt tækifæri fyrir þig!
Hagnýt viðskipta- og fjármálagreinabraut
• Er langt síðan þú varst í skóla?
• Hefur þig lengi langað að drífa þig í nám en ekki þorað?
• Áttu slæmar minningar frá fyrri skólagöngu?
Vel menntaðir og áhugasamir kennarar, góð aðstaða, mikil reynsla og afslappað andrúmsloft. Þessi braut veitir mörg tækifæri á vinnumarkaði og til frekara náms.
Hagnýt viðskipta- og fjármálagreinabraut er þriggja anna braut með tengingu við vinnustaði. Aðaláhersla er lögð á viðskipta- og samskiptagreinar.
Í lok námsins fá nemendur diploma sem rekstrarfulltrúi. Kennsla hefst í ágúst 2018.
Nánari upplýsingar gefur Inga Karlsdóttir, fagstjóri í síma 594 4000/8244114 eða inga.karlsdottir@mk.is
Skortur á svefni getur beinlínis verið banvænn, samkvæmt taugavísindamanninum og
sálfræðingnum Matthew Walker,
sem sinnir svefnrannsóknum við
Kaliforníuháskólann í Berkeley.
Hann gaf út sína fyrstu bók, „Why
We Sleep“, í október síðastliðnum,
þar sem hann dregur saman helstu
niðurstöður nýlegra rannsókna á
mikilvægi svefns og gefur leiðbein-
ingar um hvernig á að fá betri svefn.
NBA- og NFL-leikmenn, starfs-
menn Pixar og margir fleiri hafa
fengið svefnráðgjöf frá Walker og í
bók sinni er Walker ekkert að skafa
utan af því og segir einfaldlega að
því styttra sem fólk sefur, þeim mun
styttra verði líf þeirra.
Það er áætlað að tveir af hverjum
þremur fullorðnum einstaklingum
fái ekki nægan svefn. Bæði Alþjóða-
heilbrigðisstofnunin og Walker
mæla með því að fólk miði við að
sofa um átta tíma á hverri nóttu.
Sjálfur heldur hann sig við átta
klukkustunda svefnglugga, sem
þýðir að hann er í rúminu í að
minnsta kosti átta tíma á hverri
nóttu, þó hluti af þeim tíma fari í að
sofna og vakna. Hann segir að þetta
haldi honum virkum og andlega og
líkamlega heilbrigðum.
Walker færir rök fyrir því að það
geti skaðað heilsuna alvarlega og til
lengri tíma að sofa bara sex eða sjö
tíma á hverri nóttu og það geti jafn-
vel í sumum tilvikum verið banvænt.
Svefnskortur veikir kerfið
Þegar maður hefur ekki sofið nóg
er erfiðara fyrir líkamann að verjast
veikindum, hvort sem það er kvef
eða krabbamein. Svefnskortur
minnkar birgðir líkamans af hvítum
blóðfrumum sem eyða æxlis- og
vírusfrumum og bara ein nótt af 4-5
klukkustunda svefni getur minnkað
þessar birgðir um u.þ.b. 70%.
Skortur á svefni gerir líkamann
veikari fyrir krabbameini og hefur
verið tengdur við ýmsar gerðir
þess. Óreglulegur svefn bælir líka
framleiðslu hormónsins mela-
tóníns, sem getur líka aukið hættu á
krabbameini og þess vegna flokkar
Alþjóðaheilbrigðisstofnunin nætur-
vinnu sem „líklegan krabbameins-
vald“.
Skortur á svefni gæti líka aukið
hættuna á ýmsum krónískum
veikindum. Ónógur svefn hefur
verið tengdur við aukna hættu á
alzheimer, offitu, heilablóðfalli og
sykursýki, þó orsakasambandið sé
ekki þekkt.
Skortur á svefni breytir því
hvernig insúlín virkar í líkamanum
og hversu hratt frumur líkamans
drekka í sig sykur. Ef maður sefur
um það bil 4-5 tíma á nóttu í eina
viku gæti þessi breyting leitt til þess
að blóðsykurinn hækki svo mikið
að læknir gæti greint mann með
byrjunarstig sykursýki, segir Walker.
Þessi hækkun á blóðsykri gæti þá
þegar verið byrjuð að skaða hjarta,
æðar og nýru.
Rannsóknir í Japan hafa líka leitt
í ljós að menn sem sofa minna en
sex tíma á nóttu eru 400-500% lík-
legri til að fá hjartaáfall en þeir sem
hvílast vel.
Walker segir að skertur svefn
minnki líka viðbragðshraða, sem
gæti útskýrt örlitla fjölgun á bíl-
slysum sem verður í Bandaríkjunum
þegar skipt er frá vetrartíma yfir í
sumartíma á vorin. Hjartaáföllum
fjölgar reyndar líka töluvert í
kringum tímabreytingarnar, því
margir missa af svefni og sá svefn-
skortur eykur álag á hjartað.
Ekki reyna að vera ofurmenni
Walker segir að það sé vissulega til
fólk sem er þannig byggt að það þoli
minni svefn og þurfi ekki meira en
sex tíma svefn. En þessir einstakling-
ar eru svo fáir að þeir eru bara brot af
einu prósenti af öllu fólki.
Það er því ekki skynsamlegt að for-
gangsraða öllu öðru á undan svefni.
Vissulega kostar hann mikinn tíma,
en það er hætta á að slæm heilsa
kosti mun meiri tíma og stytti jafnvel
lífið um einhver ár. Walker segir ein-
faldlega að ef þú sefur ekki nóg deyir
þú fyrr og að gæði lífsins sem þú ert
að stytta minnki umtalsvert.
Svefnskortur er heilsuspillandi
Matthew Walker er taugavísindamaður og sálfræðingur sem rannsakar áhrif svefns á heilsu.
Hann heldur því fram að skortur á svefni veiki ónæmiskerfið, skaði heilsuna og stytti lífið.
Samkvæmt Matthew Walker hefur svefnskortur slæm áhrif á heilsuna og getur stytt lífið. NORDICPHOTOS/GETTY
Það er ýmislegt í kerfi líkamans sem líður fyrir skort á svefni. NORDICPHOTOS/GETTY
6 KYNNINGARBLAÐ FÓLK 1 . M A í 2 0 1 8 Þ R I ÐJ U DAG U R
0
1
-0
5
-2
0
1
8
0
4
:3
2
F
B
0
6
4
s
_
P
0
4
2
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
3
9
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
2
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
2
6
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
tio
n
P
la
te
re
m
a
k
e
: 1
F
A
3
-8
D
D
8
1
F
A
3
-8
C
9
C
1
F
A
3
-8
B
6
0
1
F
A
3
-8
A
2
4
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
8
A

F
B
0
6
4
s
_
3
0
_
4
_
2
0
1
8
C
M
Y
K