Morgunblaðið - 24.03.2018, Page 18

18 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 24. MARS 2018
in vegna Rússlands leggi Eistar fyrir
vikið áherslu á að bandamenn þeirra
hugi að sama skapi að öryggismálum
Eistalands. „Þann tíma sem ég hef
verið yfirmaður eistneska hersins,
það er undanfarin rúm sex ár, hafa
Rússar aukið herafla sinn við landa-
mærin að Eistlandi og Lettlandi úr
41 þúsund hermönnum í 76 þúsund.
Þetta er nánast tvöföldun. skrið-
drekum hefur til dæmis fjölgað í
rúmlega þrjú hundruð. Það þarf eng-
inn að segja mér að þetta sé einhver
friðsöm heræfing. Sú er ekki raunin.
Þess utan hafa farið fram viðamiklar
heræfingar. Til að mynda fór fram
heræfing á síðasta ári, sem rúmlega
eitt hundrað þúsund hermenn tóku
þátt í og kölluð var Vestur. Það er á
fárra vitorði. Það þýðir einfaldlega
án nokkurs vafa að henni var beint í
vestur. Hún fór fram við landamærin
að Noregi, Tyrklandi og landamærin
að öllum bandalagsríkjunum í
vestri.“
Terras segir að mikilvægt sé að
hafa þetta í huga. Hann segist enda
ekki telja Vladimír Pútín, forseta
Rússlands, herkænskusnilling heldur
fyrst og fremst tækifærissinna. Sjái
hann veikleika reyni hann að nýta
sér hann. Til að mynda reyni hann að
reka fleyg á milli aðildarríkja NATO
enda sé samstaða bandalagsríkjanna
þeirra helsti styrkur. Enginn hafi til
dæmis búist við því að Pútin myndi
leggja undir sig Krímskagann með
hervaldi. Hins vegar hafi hann séð
sér leik á borði vegna veikrar stöðu
ríkisstjórnar Úkraínu. Almenningur
hafi ekki borið traust til hennar. Það
skorti á samstöðuna í landinu og Pút-
ín nýtti sér þann veikleika. Afleið-
ingin er hins vegar sú að Úkraínu-
menn hafa aldrei staðið meira saman.
Bæði gagnvart stjórnvöldum í Rúss-
landi og gegn spillingu sem og að
reyna að takast á við efnahagserfið-
leikana sem við er að etja í landinu.
„Ég á ekki von á því að Pútín geti úr
þessu skipt um ráðamenn í Úkraínu
eins og til stóð í upphafi.“
Terras segir Pútín í raun ekki
skilja annað en harða afstöðu og að
heræfingar í Eystrasaltsríkjunum á
undanförnum árum og víðar á vegum
NATO hafi sent Rússum rétt skila-
boð. Það er að aðildarríkin standi
saman og geti gripið til aðgerða ger-
ist þess þörf.
Tvo þarf til að eiga samtal
„Við þurfum vitaskuld líka að
halda möguleikanum á samtali opn-
um en samtal krefst þess auðvitað að
báðir aðilar séu reiðubúnir að taka
þátt í því. Því miður virðast Rússar
gjarnan aðeins hafa áhuga á eintali.
Fyrir vikið er ekki auðvelt að eiga í
samtali við rússneska ráðamenn.
Stjórnvöld í Rússlandi reyna meðal
annars að eiga í tvíhliða samskiptum
við einstök ríki innan NATO sem
getur orðið til þess að rjúfa samstöð-
una og það er auðvitað ekki af hinu
góða. Samstaða bandalagsríkjanna
skiptir lykilmáli og ekki síst fyrir lítil
ríki eins og okkar.“
„Við hræðumst ekki Rússa“
 Rússnesk stjórnvöld reyna að reka fleyg á milli ríkja NATO, segir yfirmaður
hers Eistlands  Segir Pútín tækifærissinna en ekki herkænskusnilling
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Varnarmál Fyrsta reynsla Rihos Terras, yfirmanns eistneska hersins, var í
sjóher Sovétríkjanna. Meðal annars í kafbátum í hafinu við Ísland.
Riho Terras hefur verið yfirmað-
ur herafla Eistlands frá því í
desember 2011 en áður gegndi
hann meðal annars stöðu for-
manns herráðs eistneska hers-
ins um tíma. Hann er fæddur ár-
ið 1967 í borginni Kohtla-Järve í
norðausturhluta landsins.
Terras á að baki langa reynslu
í eistneska hernum og sömu-
leiðis hefur hann stundað nám
víða í hernaðarfræðum. Þar á
meðal í Bretlandi, Sviss, Þýska-
landi og Svíþjóð. Hann er meðal
annars sagnfræðingur og með
meistaragráðu í stjórnmála-
fræði og félagsfræði.
Menntaður
víða í Evrópu
RIHO TERRAS
Kristján H. Johannessen
khj@mbl.is
„Það hefur dregið nokkuð úr fjölda
þeirra sem koma frá þeim ríkjum
sem voru efst á blaði í fyrra og hitti-
fyrra. Þannig hafa ekki margir kom-
ið frá Makedóníu, sem var fjölmenn-
asti hópurinn 2016, og Georgíu, sem
var stærsti hópurinn 2017. Fyrir vik-
ið eru aðrar þjóðir komnar ofar þó
komum hafi ekki endilega fjölgað,“
segir Þórhildur Ósk Hagalín, upp-
lýsingafulltrúi Útlendingastofnunar,
í samtali við Morgunblaðið.
Umsóknir um hæli voru í janúar
og febrúar alls 95 og koma flestar
þeirra frá Írak, samtals 16. Næstir
koma hælisleitendur frá Albaníu, 13
manns, Pakistan, 12, Georgíu, 9, Pal-
estínu, 8, og sjö frá Sómalíu. Þrír eða
færri hælisleitendur koma frá öðrum
ríkjum. Þá verða komutölur fyrir
mars birtar fljótlega eftir páska.
Hefur ekkert forspárgildi
Aðspurð segir Þórhildur Ósk
ómögulegt að segja til um hvernig
þróunin verður á þessu ári.
„Janúar og febrúar hafa aldrei
verið stærstu mánuðir áranna. Þess-
ar tölur segja okkur því ekkert um
hugsanlega þróun yfir allt árið,“ seg-
ir hún. Þá hefur umsóknum um hæli
fækkað nokkuð í nágrannaríkjum
okkar frá árinu 2015 þegar þær náðu
hámarki. „Það er ekki búist við því
að þeim fækki enn frekar heldur að
umsóknir verði á svipuðu róli og þær
voru 2017,“ segir Þórhildur Ósk.
Langflestir þeirra hælisleitenda
sem hingað komu í janúar og febrúar
eru fullorðnir karlmenn, alls 64.
Konur eru 15 talsins, drengir 7 og
stúlkur átta. Eitt fylgdarlaust ung-
menni kom á þessu tímabili og var
það drengur frá Sómalíu, samkvæmt
upplýsingum frá Útlendingastofnun.
Árið fer rólega af stað
 Langflestir
hælisleitendur full-
orðnir karlmenn
0
1 500
3 000
4 500
5 300
Breyting
frá 2016
Fjölgun
hlutfallslega miðað við milljón íbúa 2017
Fjöldi þeirra sem leituðu hælis í Evrópu
Heimild: Eurostat
Fækkun
Heildarfjöldi
649.855
1.206.120
árið 2016
Umhverfis- og skipulagssvið
Reykjavíkurborgar hefur lagt til að
Týsgata verði einstefna frá Skóla-
vörðustíg til suðvesturs og að Þórs-
gata, milli Týsgötu og Óðinsgötu,
verði einstefna frá Týsgötu til norð-
vesturs. Samhliða verði bílastæði á
sama kafla Þórsgötu felld niður og
stöðubann sett.
Fulltrúar meirihlutans í um-
hverfis- og skipulagsráði sam-
þykktu tillöguna með fyrirvara um
samþykki lögreglustjóra höfuð-
borgarsvæðisins.
Fulltrúar Sjálfstæðisflokksins
voru á móti fækkun bílastæða á
þessu svæði. Telja þeir að betur
hefði farið á að halda áfram með
það fyrirkomulag sem fólst í verk-
efninu Torg í biðstöðu, s.s. torg á
sumrin en bílastæði á veturna.
sisi@mbl.is
Einstefna í Þingholt-
unum var samþykkt
Eltak sérhæfir sig í sölu
og þjónustu á vogum
Tallinn, Vilnius og Riga
Við skoðum glæsilegustu miðalda borgir Evrópu frá 11. og
12. öld og kynnumst miðaldastemningu sem er engri lík.
Borgir sem eru á minjaskrá Unesco, miðstöð menningar
og lista við Eistrasaltið. Á vegi okkar verða m.a. dóm-
kirkjur, þröngar steini lagðar götur, hallir, kastalar, fallegar
sveitir og sveitaþorp með brosandi heimamönnum.
Við förum aftur í tíma og rúmi.
15.-25. ágúst
Eystrasaltið
í sinni fegurstu mynd
Verð 219.900 kr.
á mann í 2ja manna herbergi
Innifalið: Flug, skattar, allar ferðir,
aðgangur þar sem við á, hótel með
morgunmat , íslensk fararstjórn
Sími 588 8900
transatlantic.is
VIÐTAL
Hjörtur J. Guðmundsson
hjortur@mbl.is
„Staðan í heimsmálunum eins og hún
er í dag er frekar óstöðug. Ekki ein-
ungis vegna Eystrasaltsríkjanna og
Rússlands heldur einnig meðal ann-
ars vegna Sýrlands, Tyrklands,
Norður-Kóreu og Kína. Þannig að
það er óstöðugleiki fyrir hendi víða.
Hins vegar er vandamálið frá okkar
sjónarhóli fyrst og fremst Rússland.
Rússar hafa sýnt að þeir hafa getuna
til þess og eru reiðubúnir til þess að
beita hefðbundnum hernaðarmætti
til þess að ná pólitískum markmiðum
sínum.“
Þetta segir Riho Terras, yfirmað-
ur eistneska hersins, í samtali við
mbl.is en hann er staddur á Íslandi
þessa dagana þar sem hann hefur
rætt við fulltrúa íslenskra stjórn-
valda og kynnt sér aðstæður á örygg-
issvæðinu á Keflavíkurflugvelli.
Blaðamaður minntist á það við upp-
haf viðtalsins að reynsla Íslendinga
af Rússum hernaðarlega séð væri
bundin við ferðir rússneskra her-
skipa í kringum Ísland. Terras gat
þess þá að honum hefði á sínum tíma
verið gert að sinna herskyldu í sjóher
Sovétríkjanna þegar Eistland var
enn hluti þeirra. Meðal annars í kaf-
bátum í hafinu við Ísland.
Heræfing Rússa nefnd Vestur
„Við hræðumst ekki Rússa, það er
ekki málið. Almenn afstaða fólks í
Eistlandi er sú að aðild okkar að öfl-
ugasta varnarbandalagi heimsins
veiti okkur ákveðna öryggiskennd.
Við höfum alltaf lagt áherslu á að
leggja okkar af mörkum í starfsemi
NATO. Við höfum verið í Írak, með
Frökkum í Mið-Afríkulýðveldinu,
með Þjóðverjum í Djíbútí, með Bret-
um í Helman-héraði í Afganistan og
Dönum í Kósóvó. Þannig að við höf-
um alltaf reynt að svara kallinu þeg-
ar óskað hefur verið eftir þátttöku
okkar í lausn mála.“
Vegna stöðunnar sem upp er kom-