Jökull


Jökull - 01.01.2004, Blaðsíða 39

Jökull - 01.01.2004, Blaðsíða 39
Sediment thickness and erosion rates within Hvítárvatn, central Iceland PHYSICAL SETTING Hvítárvatn is 11 km long, 3 km wide, covers 28.9 km2 and has a maximum depth of 83 m. Runoff from its 820 km2 catchment is dominated by meltwater from the two outlet glaciers of Langjökull; Norðurjökull, which historical records indicate advanced into the lake ca. AD 1800 and still is calving, and Suður- jökull, which was calving into the lake in the early 1900s, and retreated from the lake about AD 1950 (Figure 2). One third of Langjökull is in the Hvítár- vatn catchment. The largest meltwater rivers feed the prograding Hvítárnes Delta on the northeastern mar- gin of the lake; a smaller stream, Fróðá, has created a smaller delta at the north end of the lake. Langjökull has no surging behavior along its eastern margin, and there has been no Holocene volcanic activity to af- fect glacier fluctuations. Fluctuations in the two out- let glaciers of Langjökull are therefore climate re- lated. Prominent lateral moraines define the extent of both outlet glaciers at their Little Ice Age (LIA) max- ima, the most extensive limit of Langjökull since re- gional deglaciation about 10 ka (Kaldal and Víkings- son, 1990; Tómasson, 1993). Hvítárvatn can be divided into two main regions, a shallow and relatively flat southern basin, and a deep northern basin that contains the major deposi- tional centers of the lake (Figure 3). The deepest ar- eas in Hvítárvatn (>80 m) are in front of the two out- let glaciers. Distal of the LIA terminal moraines, the deepest basin is located in the central part of the lake with depths up to 79 m. A relatively flat shelf, 30 to 40 m deep, rises gently from the central deep toward the northeast shore of the lake. The dominant feature along the northeastern shore is the Hvítárnes Delta, which forms a steep margin in water depths of 30 to 40 m. In the northern portion of the main basin a se- ries of bathymetric highs form a loosely defined ridge that rises approximately 10 m above the basin floor and varies in width from 5 to 30 m at water depths of 25 to 35 m (Figure 3). The ridge, which is mantled by 10 to 15 m of stratified sedimentary cover is seis- mically opaque, and might be either an old moraine or bedrock. Based on geometry, we presume the ridge is composed of bedrock extending from an on-shore hyaloclastite ridge to the south. METHODS Over 100 km of seismic reflection data were col- lected in the summer of 2001 from the survey boat Bláskel, equipped with a Geopulse Boomer system. The boomer system operated at 175 J and the data were filtered for frequencies between 0.75 kHz and 2 kHz. The boat was positioned with a Trimble 4000 DS Differential GPS system with ±1 m resolution. Initial seismic profiles showed that the southern half of the lake contained little sediment fill, mostly con- centrated in hollows in the lake floor, and that the sed- iment inside the LIA moraines was disturbed. Con- sequently, we focused the detailed seismic survey on the main, undisturbed depositional basin. Lines were spaced 200 to 300 m apart in a grid across the basin (Figure 2). Seismostratigraphic units were defined by the na- ture of the reflectors and the degree of acoustic trans- parency. Reflectors vary in their thickness, density, spacing, and continuity. Although reflectors across most of the basin are essentially parallel, confirming layer-cake stratigraphy, in some regions intersecting reflectors were identified, indicative of ponded sedi- ment. These differences helped to define specific seis- mostratigraphic units. Once the seismostratigraphic units were defined, they were traced across each of the 21 seismic tran- sects. Sediment thickness was calculated using fresh- water sound velocity of 1456 m/s, representing a min- imum estimate. The thicknesses of individual seismic units was measured along each of the tracklines and recorded with UTM coordinates logged by GPS. Compiled data were entered into a Geographic Information System (GIS) for further analysis, us- ing ArcGIS v8.2. Raster and vector datasets were assembled with a consistent projection (UTM Zone 27N) and datum (Hjörsey 1955). Datasets included: point shapefiles for bathymetry and seismic unit thick- ness; a raster version of the 1:50,000 Hvítárnes topo- graphic quadrangle, from the Icelandic Geodetic Sur- vey (DMA, 1989); the Hvítárvatn shoreline (digitized from the Hvítárnes base map); glacier margins (also digitized from the Hvítárnes base map); and shapefiles for core locations and seismic transects (using DGPS JÖKULL No. 54 39
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.