Ægir - 01.10.2018, Blaðsíða 94
94
hönnun nýjustu togaranna í flotanum á
síðustu árum.
„Við erum þannig alltaf að hamra
sömu fræðin í grunninn og nýta okkur
þau í t.d. rannsóknum og nemendaverk-
efnum sem aftur skila sér með beinum
hætti inn í greinina.“
Góð samvinna bjargaði
landvinnslunni
Sigurjón segir að tilkoma frystitogar-
anna á sínum tíma hafi haft talsverð
áhrif á þróun landvinnslunnar á tíma-
bili. „Eins og ég sagði áður voru frysti-
húsin á annað hundrað þegar flest voru
en eftir að vinnslan færðist í auknum
mæli út á sjó lögðust mörg þeirra af.
Frystitogararnir flýttu þannig fyrir
fækkun frystihúsanna en hvort sú þróun
var til góðs eða ills skal ósagt látið. Verk-
efni okkar hefur verið að reyna að halda
landvinnslu gangandi á Íslandi og það
hefur okkur tekist. Við sjáum til saman-
burðar mun lakari stöðu hennar í Noregi
en þar eru 60-70% þorskaflans flutt út
óunnin. Okkur tókst hins vegar að halda
landvinnslunni og það þakka ég góðu
samstarfi við greinina í því verkefni að
auka vinnsluvirðið, nýta aukahráefni og
skapa meiri verðmæti,“ segir Sigurjón og
telur tilkomu kvótakerfisins hafa breytt
hugsunarhætti í greininni.
„Ég man eftir fundi 5-10 árum árum
eftir að kvótakerfið var sett á þar sem
við blasti samdráttur í þorskveiðum nið-
ur í 150 þúsund tonn. Þá skulfu borð en
menn krepptu hnefa og ákváðu að því
takmarki skyldi ná að skapa álíka verð-
mæti úr þessum afla og mun meiri afli
hafði skilað áður. Í kjölfarið gerðist
ákveðið kraftaverk í verðmætasköpun
íslensks sjávarfangs.
Gæðahugsun í sjávarútvegi er nokkuð
almenn í greininni í dag en við þurfum
samt alltaf að skerpa á henni og vera
meðvituð um atriði sem þarf að laga, t.d.
hvað varðar meðferð fisks, ísun, blæð-
ingu og fleira.“
Óþrjótandi tækifæri til aukinnar
verðmætasköpunar
Með styttingu veiðiferða skipanna segir
Sigurjón að hafi skapast grunnur að
framleiðslu og útflutningi á ferskum fiski
sem síðan hefur orðið snar þáttur í botn-
fiskvinnslunni hér á landi síðari ár.
„Í byrjun voru flutt út heil fersk flök
en síðan færðist áherslan meira yfir á
hnakkastykki. Betra hráefni hefur líka
gert að verkum að hægt er að flytja fisk-
inn á markaði með skipum, samhliða
fluginu. Þróunin í hvíta fiskinum hefur
verið mjög hröð og við erum komin
langt. En samt eru óþrjótandi tækifæri til
að gera betur og mín skilaboð til stjórn-
valda eru að spýta á ný í lófana hvað
varðar framlög í AVS rannsóknasjóð um
aukið verðmæti sjávarfangs, sem hefur
verið fjársveltur undanfarin ár. Mögu-
leikarnir til aukinnar verðmætasköpun-
ar eru óþrjótandi að mínu mati, bæði í
hvítfiskvinnslu og uppsjávarvinnslu.
Fyrirtækin í greininni sjá að leiðin til að
nýta tækifærin og möguleikana byggist
á þekkingu og rannsóknum. Þann grunn
verður því að treysta.“
Sigurjón í rannsóknum á fiski í vinnslu. „Alveg frá því ég var á bátnum á Horna-
firði forðum hefur það verið mitt mottó að allt sem við veiðum eigi að meðhöndla
rétt og vel. Fiskur er viðkvæmt hráefni og vandmeðfarið,“ segir hann.
Sjávarútvegur
á 100 ára afmæli fullveldis Íslands