Ljósmæðrablaðið - 01.12.2017, Qupperneq 10

10 LJÓSMÆÐRABLAÐIÐ - DESEMBER 2017
Samstarf LMFÍ og KNOV
Alþjóðasamstarf ársins hófst á því að
formanni Ljósmæðrafélagsins og formanni
Norðurlandasamtakanna var boðið til Utrecht
í Hollandi til að ræða hugsanlegt samstarf
LMFÍ og Ljósmæðrafélagsins í Hollandi
(KNOV) um svokallað Twinning verkefni.
Á fundinn voru einnig boðaðir fulltrúar frá
Bretlandi og Grikklandi og stóð valið um
samstarf KNOV við eitt þessara þriggja
félaga. Á fundi ICM í Toronto í júní var
málið rætt frekar og ljóst varð að KNOV
vildi helst starfa með LMFÍ. Einnig var
fundað með fjárhagslegum bakhjarli verk-
efnins sem er styrktarfélagið ,,Midwife for
mothers“ í Hollandi. Í september lá fyrir að
styrktarfélagið var tilbúið að styrkja verk-
efnið og í framhaldinu auglýsti LMFÍ eftir
verkefnastjóra í launað starf til að sinna
þessu samstarfi og útfæra í samráði við bæði
félögin og verkefnastjóra í Hollandi. Franka
Cadee formaður ICM mun vera samhæf-
ingaraðili og ábyrgðarmaður verkefnisins.
Stjórnarfundur Norðurlandasamtaka ljósmæðra (NJF)
Fundurinn var að þessu sinni haldinn í Kaupmannahöfn dagana
21.-22. apríl 2017 í húsnæði danska ljósmæðrafélagsins. Mættir
voru einn til tveir fulltrúar frá öllum Norðurlöndunum. Lillian
Bondo formaður danska ljósmæðrafélagsins bauð okkur velkomnar,
síðan kynntu fundarmenn sig og loks var gengið til hefðbundinna
fundarstarfa.
Að venju fluttu löndin skýrslur sínar og erindi sem óskað var eftir
að fjallað yrði um á fundinum og spunnust um þessi efni góðar og
gagnlegar umræður. Hér á eftir er stuttlega fjallað um það helsta sem
kom fram.
Í Danmörku er áfram unnið með stefnumótun félagsins sem þær
kalla ,,jordemødre til hele livet –hele liv til jordemødre“, stefnumót-
unin er lifandi og tekur sífelldum breytingum, hún nær yfir sex
meginsvið; gott vinnuumhverfi, verkefni ljósmæðra, uppbygging
og skipulag ljósmóðurstarfa, rannsóknir og menntun, stjórnun og
leiðtogar. Árangur þessarar vinnu kemur stöðugt betur í ljós og sem
dæmi má nefna hefur orðið 40% aukning fullra stöðugilda ljós-
mæðra. Ljósmæður starfa nú við fjölbreyttari störf en áður og t.d.
hafa tvær unglingamóttökur verið opnaðar.
Töluverð aukning hefur orðið á fjölda ljósmæðra sem starfa sjálf-
stætt bæði í einkageiranum og líka innan stofnana. Það nýjasta er
opnun þriggja fæðingaheimila sem ljósmæður eiga og reka. Þessi
fæðingarheimili taka einungis að sér verkefni sem ríkið greiðir fyrir.
Fram til þess tíma að fundurinn fór fram höfðu 171 kona fætt á þeim
og aðeins er 15% flutningstíðni á hærra þjónustustig. Á árinu var
lögð vinna í að búa til nýtt merki félagsins og er mikil ánægja með
það og bera það nú mun fleiri ljósmæður en áður.
Haldið er áfram að vinna að ,,amba-
ssadör“ verkefninu þar sem ljósmæðrum
stendur til boða að sækja námskeið þar sem
fjallað er um samskipti, að koma fram í fjöl-
miðlum, hugmyndafræði og hvernig er rætt
um stefnumótun. Þykir þetta verkefni hafa
tekist mjög vel og það heyrist mun meira í
ljósmæðrum opinberlega og þær taka að sér
fleiri störf fyrir félagið sitt.
Kjaraviðræður fóru fram á árinu og fengu
ljósmæður um 6% launahækkun og lagfær-
ingu á eftirlaunakerfi þeirra.
Finnskar ljósmæður berjast fyrir því að
lengja nám ljósmæðra úr 4 1/2 ári í 5 ár sem
veitir bæði hjúkrunar- og ljósmóðurleyfi.
Þessi vinna hefur ekki skilað neinum árangri
ennþá og aðalrökin gegn þessu eru að þá
þurfi að færa námið á hærra skólastig.
Miðstýring fæðinga heldur áfram og
eru fæðingardeildir nú aðeins 26 en voru
rúmlega helmingi fleiri fyrir um 10 árum
síðan.
Í Finnlandi fæddust 55.759 börn árið 2015.
Meðalaldur fæðandi kvenna var 30,6 ár. Keisaratíðni hefur lækkað
og er nú 15,9%, sogklukkufæðingar eru 9,2% og fer fjölgandi. Árið
2015 höfðu um 90% allra fæðandi kvenna notað að minnsta kosti
eina verkjameðferð og er notkun epidural deyfinga 49,5% og spin-
aldeyfing er notuð vð 19,8% fæðinga um fæðingarveg. Verkjameð-
ferð án lyfja eins og nálastungur, vatnsbólur, nudd, vatn o.fl. voru
notaðar við um 32% fæðinga.
Fæðingar á leið á fæðingarstað voru 78, fjöldi fyrirframákveðinna
heimafæðinga voru 45 og 104 konur fæddu heima án þess að hafa
ákveðið það fyrir fram.
Í Færeyjum er nú aðeins ein fæðingardeild eftir að fæðingar-
deildinni á Suðuröya var lokað. Þetta var gert samkvæmt ósk
sjúkrahússtjórnarinnar, fyrst og fremst vegna skorts á sérfræði-
læknum.
Vinnuumhverfi ljósmæðra á sjúkrahúsinu í Þórshöfn hefur verið
erfitt sérstaklega þar sem þær hafa ekki yfirljósmóður þrátt fyrir að
um það sé samið í kjarasamningum.
Mikið hefur verið fundað um þetta mál og er það svo að hjúkr-
unarfræðingar sjúkrahússins telja að þær eigi að stjórna sængur-
kvennahluta deildarinnar og þar með umönnun sængurkvenna og
barnanna og ljósmæðurnar sjái bara um fæðingarnar. Þetta hefur
leitt til margs konar funda og m.a. þess að áralöng barátta ljósmæðra
fyrir því að stjórna sínum störfum, sem var komin í þokkalegt horf,
hefur nú blossað upp aftur með mikilli reiði meðal ljósmæðra og
samstarfserfiðleika við sjúkrahússtjórnina.
Á árinu 2016 fæddust 676 börn í Færeyjum sem er 11% aukning
frá árinu áður.
ALÞJÓÐASAMSTARF LJÓS-
MÆÐRAFÉLAGSINS ÁRIÐ 2017
F R É T T I R A F F É L A G S S TA R F IF R É T T I R Ú R F É L A G S S TA R F I
Hildur Kristjánsdóttir, formaður Norrænu
ljósmæðrasamtakanna.