Morgunblaðið - 30.10.2018, Síða 14

14 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 30. OKTÓBER 2018
SVIÐSLJÓS
Höskuldur Daði Magnússon
hdm@mbl.is
Árleg ráðstefna Atlantshafsbanda-
lagsins um afvopnunarmál og tak-
mörkun á útbreiðslu gereyðingar-
vopna var sett á Grand hóteli í
Reykjavík í gærmorgun. Þetta er í
fjórtánda sinn sem ráðstefnan er
haldin og hana situr fjöldi sérfræð-
inga og hátt settra embættismanna.
Meðal nafntogaðra gesta á ráðstefn-
unni eru Rose Gottemoeller, vara-
framkvæmdastjóri Atlantshafs-
bandalagsins, Izumi Nakamitsu,
erindreki Sameinuðu þjóðanna í af-
vopnunarmálum, William Alberque,
sem stýrir sérstakri deild Atlants-
hafsbandalagsins um afvopnun og
takmarkanir á útbreiðslu gereyðing-
arvopna, og Alejandro Alvargozález,
aðstoðarframkvæmdastjóri Atlants-
hafsbandalagsins á sviði stjórn- og
öryggismála.
Við setningu ráðstefnunnar sagði
Rose Gottemoeller að endurtekin
notkun efnavopna græfi undan
þeirri mikilvægu vinnu sem lagt
hefði verið í í tengslum við afvopnun
og takmörkun útbreiðslu gereyðing-
arvopna. Hún kvaðst harma beitingu
efnavopna í Sýrlandi, Malasíu og
Salisbury.
Í samtali við Morgunblaðið sagði
Gottemoeller að hún vænti þess að
ráðstefnan hér í Reykjavík skilaði
árangri.
„Þó að við höfum haldið þessa
ráðstefnu oft áður myndi ég segja
að þetta væri mikilvægasta árið. Það
liggur fyrir að það þarf að takast á
við mörg mál, sérstaklega þau er
tengjast INF-samningnum. Þetta er
mikilvægur tímapunktur fyrir alla
sérfræðingana sem hér eru saman
komnir. Þeir þurfa að velta fyrir sér
mikilvægi þessa samnings fyrir
framtíðina og skoða hvaða hug-
myndir eru á kreiki og vakna í
tengslum við þessa nýju eldflaug
Rússanna. Þjóðir Atlantshafs-
bandalagsins hafa vaknað við mikil-
vægi afvopnunarsamninga sem hafa
verið til í langan tíma, nú þarf að
laga þá. Þetta er fullkominn tíma-
punktur og staður til að ræða hvað
þarf að laga.“
„Trump er dauðans alvara“
Hún segir að Bandaríkjamenn
hafi frá árinu 2013 haft efasemdir
um það hvort Rússar uppfylli
skuldbindingar sínar gagnvart
INF-samningnum um kjarnorku-
afvopnun. Samningurinn var gerð-
ur árið 1987, í kjölfar leiðtoga-
fundar þeirra Ronalds Reagans og
Mikhaíl Gorbatsjovs í Höfða.
Donald Trump, forseti Banda-
ríkjanna, hótaði því nýverið að rifta
INF-samningnum vegna meintra
brota Rússa. Er það hluti af því
hversu mikilvægur þessi tíma-
punktur er að þínu mati?
„Það er augljóst að Trump for-
seta er dauðans alvara. Hann hefur
miklar áhyggjur af stöðu mála og
hefur komið skoðun sinni skýrt á
framfæri í fjölmiðlum. Ég held að
það sé mikilvægt að einbeita sér að
samskiptum þeirra Trumps og Pút-
íns sem eru fyrir höndum, hvaða
vinnu þeir geta sett af stað saman.
Ég sá líka í morgun að Lavrov, ut-
anríkisráðherra Rússlands, sagði í
fjölmiðlum að Rússland væri farið
að svara spurningum sem Banda-
ríkin hefðu lagt fram um þessar
eldflaugar. Þetta er mikilvægt
skref. Ég held að Trump forseti
hafi komið hreyfingu á hlutina, þar
sem ekki hefur verið hreyfing í
fimm ár.“
Bjórdrykkja vekur athygli
Gottemoeller hélt af landi brott
eftir hádegi í gær. För hennar var
heitið til Þrándheims þar sem hún
fundar í tengslum við NATO-
æfinguna Trident Juncture. Þegar
talið berst að heræfingunni umtöl-
uðu hlær Gottemoeller við og seg-
ist einmitt hafa verið að lesa frétt-
ir af bjórdrykkju þeirra sem tóku
þátt í æfingunni hér á landi.
„Þegar ég skoðaði fréttirnar í
morgun var mikið þar um það
hvernig þátttakendurnir, sérstak-
lega þeir frá Bandaríkjunum,
hefðu drukkið allan bjórinn í
Reykjavík. Þetta var nú í fyrstu
bara á einhverjum bloggsíðum en í
gær var til dæmis fjallað um þetta
í Newsweek. Þetta hlýtur að vera
góður bjór!“ segir hún í léttum
tón.
Aðspurð segir hún að æfingar á
borð við Trident Juncture séu afar
mikilvægar.
„Þetta er tækifæri til að prófa
sameiginlegar varnir okkar á
stærri skala en við höfum gert í
mörg ár. Það er sérstaklega mikil-
vægt að geta æft hreyfanleika
herafla. Getum við flutt mikið af
búnaði og mannskap yfir Atlants-
hafið og milli landa? Það hefur
mikið áunnist síðasta mánuðinn í
að svara þessari spurningu. Við
höfum ekki haft svona æfingu
lengi og hún er mikilvæg til að
sýna bandalagsþjóðunum hvað er
hægt og hvað þarf að bæta,“ segir
Gottemoeller og tiltekur að sá
hluti æfingarinnar sem var á Ís-
landi hafi þótt afar vel heppnaður.
„Ég hef fengið góðar spurnir af
æfingunni hér á landi. Mér skilst
að herskipin hafi notið vinsælda
hjá almenningi en það var líka
mikilvægt að láta skipin vinna
saman við þessar aðstæður. Her-
skipin hafa ekki þurft að athafna
sig lengi hér í Norður-Atlantshafi.
Veðuraðstæðurnar voru líka al-
mennt mjög gagnlegar til æfinga.
Ég sé að það er kominn snjór í
fjöllin hér, það er mikilvægt fyrir
okkur að sjá hvað þarf til að
starfa við erfiðar aðstæður. Og
þar getur Ísland sannarlega komið
að gagni.“
Mikilvægasti fundurinn til þessa
 Rose Gottemoeller, varaframkvæmdastjóri Atlantshafsbandalagsins, sótti ráðstefnu um afvopn-
unarmál í Reykjavík  Segir að svara þurfi mörgum spurningum í málaflokknum um þessar mundir
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Mikilvæg ráðstefna Rose Gottemoeller, varaframkvæmdastjóri Atlantshafsbandalagsins, ávarpaði gesti í gær.
Í ræðu sem Guðlaugur Þór Þórðarson utanríkisráðherra
flutti við upphaf ráðstefnunnar í gær lagði hann áherslu
á þýðingu NPT-samningsins fyrir kjarnorkuafvopnun í
heiminum á þeirri hálfu öld sem liðin er frá undirritun
hans.
„Ef takmarkið um kjarnavopnalausan heim á ein-
hvern tímann að nást verða þau ríki sem eiga slík vopn
að standa við skuldbindingar sínar og þau ríki sem nú
standa utan samningsins að undirrita hann. Við núver-
andi aðstæður ætti alþjóðasamfélagið fyrst og fremst
að einbeita sér að því að gildandi samningar séu virtir,“ sagði Guðlaugur
Þór Þórðarson við þetta tilefni.
Gildandi samningar séu virtir
RÆÐA GUÐLAUGS ÞÓRS ÞÓRÐARSONAR
Guðlaugur Þór
Þórðarson
Áslaug
Árnadóttir
Í andlátsfrétt um Árna Ís-
leifsson hljóðfæraleikara í
blaðinu í gær var ranglega
farið með nafn dóttur Árna
og Kristínar Axelsdóttir.
Hún heitir Áslaug. Er beðist
velvirðingar á þessum mis-
tökum.
LEIÐRÉTT
Allt um sjávarútveg
fyrir öll tölvurými og skrifstofur
Rafstjórn tekur út
og þjónustar kæli- og
loftræstikerfi
Kæling
Stangarhyl 1A • 110 Reykjavík • Sími 587 8890 • rafstjorn.is
Verð frá kr.
181.890 m/vsk