Morgunblaðið - 10.11.2018, Blaðsíða 23

FRÉTTIR 23Erlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 10. NÓVEMBER 2018
Heimavarnarráðuneyti Bandaríkj-
anna setti á fimmtudaginn nýjar
reglur sem banna fólki sem kemur
um suðurlandamærin, þ.e. um
Mexíkó, að sækja um hæli í landinu
nema það gefi sig fram á landa-
mærastöðvum. Ráðuneytið sagði að
svo mikið væri um hælisbeiðnir að
mótttökukerfið í landinu annaði ekki
lengur verkefninu.
Margir sérfræðingar í innflytj-
endalögum gagnrýndu tilskipunina
og sögðu að hún stangaðist á við skýr
lagafyrirmæli sem heimila fólki að
biðja um hæli þótt það komi inn í
landið á annan hátt.
Takmarkanir á straumi innflytj-
enda til Bandaríkjanna eru eitt
helsta baráttumál Donalds Trumps
forseta. Í kosningabaráttunni vest-
anhafs á dögunum voru áform um
5.000 manna hóps, sem nálgast
landamærin við Mexíkó, að sækja
um hæli í landinu, eitt heitasta deilu-
efnið. Kallaði Trump fólkið innrás-
arlið og sagði að í hópnum væru
glæpamenn. Aðrir segja að þarna sé
eingöngu á ferðinni fátækt fólk með
börn sem flýi í örvinglan ofsóknir,
misrétti og hungur í heimalöndum
sínum.
Þetta er ekki í fyrsta sinn sem rík-
isstjórn Trumps sendir frá sér um-
deildar tilskipanir um innflytjenda-
mál. Hafa sumar verið stöðvaðar af
dómstólum. Fyrirskipun hans um
bann við komu fólks frá tilteknum
löndum múslima gekk þó á endanum
í gegn í tímabundinni gerð og
þrengri en upphaflega. Tæplega 40
þúsund manns frá Mexíkó og öðrum
löndum Mið-Ameríku báðu um hæli í
Bandaríkjunum frá 2011-2016. Á
sama tíma voru hælisbeiðnir Kín-
verja 35 þúsund. Hlutfallslega mun
fleiri hælisbeiðnum fyrrnefnda hóps-
ins var hafnað eða um 80% á móti
22% hælisbeiðnum frá Kína.
Reyna að stöðva fólk sem leitar hælis
 Ný tilskipun bandarískra stjórnvalda til að stöðva för hælisleitenda við landamærin að Mexíkó
 Trump segir glæpamenn í hópnum  Aðrir segja að þetta sé fátækt fólk að flýja kúgun og misrétti
AFP
Hælisleitendur Um 5.000 manns eru í hópnum sem nálgast suðurlandamæri Bandaríkjanna og vill fá hæli í landinu.
Alríkisdómari í Montana í Banda-
ríkjunum úrskurðaði á fimmtudag-
inn að stöðva skyldi framkvæmdir
við lagningu hinnar umdeildu olíu-
leiðslu Keystone XL. Í úrskurðinum
segir dómarinn, Brian Morris, að
ríkisstjórn Donalds Trump hafi ekki
rökstutt hvers vegna hún felldi úr
gildi með sérstakri tilskipun fram-
kvæmdabann sem Obama fyrrver-
andi forseti fyrirskipaði 2015 í þágu
umhverfisverndar. Fyrir liggi sterk-
ar vísindalegar greinargerðir um
neikvæð umhverfisáhrif og þeim sé
ekki hægt að vísa á bug með órök-
studdum fullyrðingum.
Fréttaskýrendur segja úrskurð-
inn meiriháttar áfall fyrir olíuiðnað-
inn og Trump, sem felldi bannið úr
gildi nokkrum dögum eftir að hann
tók við forsetaembætti í fyrra. Að
sama skapi sé þetta mikill sigur fyrir
umhverfisverndarsinna sem hart
hafa barist gegn leiðslunni og bent á
skaðleg áhrif hennar.
Leiðslan á að flytja hráolíu frá
Kanada til olíuhreinsunarstöðva við
Mexíkóflóa, 1900 km leið. Kostnaður
við framkvæmdina er áætlaður 8
milljarðar dala. Trump segir að hún
skapi fjölmörg störf og efli atvinnu-
lífið.
Frá Alberta í Kanada á leiðslan að
liggja um Montana, Suður Dakóta og
Nebraska þar sem einnig á að reisa á
olíuhreinsunarstöðvar. Síðan liggur
leiðslan til Oklahoma og Texas við
Mexikóflóa.
Það er fyrirtækið TransCanada
sem hefur undirbúið framkvæmdina
sem þegar er hafin norðanmegin
landamæranna og átti að hefjast í
Bandaríkjamegin í byrjun næsta
árs.
Úrskurður dómarans er tíma-
bundinn. Nú verða stjórnvöld að
rökstyðja ákvörðun sína og útskýra
hvers vegna fyrri niðurstöður sér-
fræðinga um neikvæð áhrif á lofts-
lag, gróður og dýralíf á svæðinu sem
teygir sig þvert yfir Bandaríkin voru
ekki virtar.
Stjórnin getur einnig vísað úr-
skurðinum til áfrýjunardómstóls.
Ljóst er þó að framkvæmdin mun
tefjast um a.m.k. eitt ár og ekki
óhugsandi að hún sé alveg úr sög-
unni. Úrskurðurinn er einn margra
sem bandarískir dómstólar hafa
kveðið upp á undanförnum mánuð-
um þar sem forsetatilskipanir
Trump hafa verið takmarkaðar eða
felldar úr gildi.
Áfall fyrir Trump og olíuiðnaðinn
 Alríkisdómari stöðvar framkvæmdir við Keystone XL olíuleiðsluna sem liggja á frá Kanada til Texas
 Stjórnin þarf að rökstyðja að leiðslan sem flytur hráolíu sé ekki skaðleg loftslagi, gróðri og dýralífi
Fyrirsætan Gigi Hadid dró að sér athyglina – og
ekki furða – á árlegri sýningu verslunarkeðj-
unnar Victoria’s Secret í New York á fimmtu-
daginn. Enginn viðburður í tískuheiminum nær
jafn miklu áhorfi og þessi nærfatasýning sem um
800 milljónir manna fylgjast með í beinni útsend-
ingu. Mikið tilstand er í kringum sýninguna sem
kostar fyrirtækið um 12 milljónir dala, einn og
hálfan milljarð íslenskra króna.
AFP
Um 800 milljónir horfðu á nærfatasýningu
Þjóðverjar
minntust þess í
gær að 80 ár eru
liðin frá hinni ill-
ræmdu „krist-
alsnótt“ þegar
þúsundir versl-
ana og sam-
kunduhúsa gyð-
inga þar í landi
voru eyðilagðar
af óaldarlýð nas-
ista fyrir forgöngu stormsveita
Hitlers. Einnig var ráðist á heimili
gyðinga. Nafnið er dregið af því að
glerbrot voru á víð og dreif í hverf-
um gyðinga eftir árásirnar. Um 90
gyðingar voru myrtir þessa nótt,
hundruð samkunduhúsa víða um
landið og í Austurríki skemmd eða
brennd til grunna, 800 verslanir
rændar og eyðilagðar og um 20 þús-
und gyðingar handteknir.
Frank-Walter Steinmeier, forseti
Þýskalands, sagði í ávarpi til þings-
ins að atburður af þessu tagi mætti
aldrei endurtaka sig. Siðmenningin
hefði borið lægri hlut fyrir skríl-
mennsku. Hann varaði jafnframt við
uppgangi öfgafullra þjóðernissinna.
Áttatíu ár
frá „krist-
alsnóttinni“
 Vendipunktur í
gyðingaofsóknum
Aldrei aftur Stein-
meier í þinginu.