Morgunblaðið - 28.12.2018, Síða 20

20 FRÉTTIRErlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 28. DESEMBER 2018
Við notum ekki MSG í súpuna okkar.
Hún fæst í öllum helstu matvöruverslunum og stórmörkuðum landsins.
Súpan er fullelduð og aðeins
þarf að hita hana upp
Bogi Þór Arason
bogi@mbl.is
Yfirvöld í Indónesíu juku öryggisvið-
búnað sinn vegna hættu á fleiri
sprengingum á eldeyjunni Anak
Krakatá eftir að eldgos olli flóð-
bylgju sem kostaði hundruð manna
lífið um helgina.
Almannavarnastofnun Indónesíu
sagði að hætta væri á fleiri flóðbylgj-
um vegna vaxandi eldvirkni á eyj-
unni. „Fólk nálægt eyjunni gæti orð-
ið fyrir heitu grjóti, gjóskuryki og
þykkri ösku,“ sagði talsmaður stofn-
unarinnar.
Yfirvöldin stækkuðu bannsvæði
umhverfis Anak Krakatá og er það
nú í fimm kílómetra radíus frá eyj-
unni í stað tveggja áður. Flug far-
þegavéla var einnig bannað yfir eyj-
unni sem er í Súndasundi, milli
Súmötru og Jövu. Íbúum bæja
beggja vegna sundsins var sagt að
halda sig um 500 til 1.000 metra frá
ströndinni vegna hættu á flóðbylgj-
um.
Varð til eftir mikið eldgos
Eldeyjan Anak Krakatá, eða
„Barn“ Krakatá, varð til árið 1928
þegar eldgos varð í gríðarstórum
öskjugíg sem myndaðist neðan-
sjávar í ágúst 1883 þegar eyjan
Krakatá sprakk í miklu eldgosi og
stór hluti hennar hrundi í sjóinn.
Sprengingarnar heyrðust þá í Ástr-
alíu og í nær 4.500 kílómetra fjar-
lægð nálægt eyjunni Máritíus á Ind-
landshafi. Að minnsta kosti 36.000
manns létu lífið af völdum eldgossins
og flóðbylgju sem fylgdi því. Myrkur
var á svæðinu í tvo sólarhringa eftir
gosið og fínt gjóskuryk í loftinu hafði
áhrif á veðurfar í Indónesíu og víðar
næstu árin, að því er fréttaveitan
AFP hefur eftir sérfræðingum.
Mikil eldvirkni hefur verið á Anak
Krakatá frá því í sumar og eldgos
sem varð á laugardaginn var olli því
að um tveggja ferkílómetra svæði á
eyjunni hrundi í sjóinn. Við það
myndaðist flóðbylgja sem kostaði að
minnsta kosti 430 manns lífið. Nær
160 manns til viðbótar er enn saknað
og vitað er um 1.495 manns sem slös-
uðust. Hundruð húsa eyðilögðust í
flóðbylgjunni. Um 22.000 manns
voru flutt frá heimkynnum sínum og
flestir þeirra hafast við í skólum,
moskum og opinberum byggingum.
Ausandi rigning hefur valdið aur-
skriðum á nokkrum svæðum sem
urðu fyrir flóðbylgjunni og það hefur
tafið björgunarstarfið. Læknar
sögðu að sjúkrahús og neyðarskýli
væru að verða uppiskroppa með lyf
og hreint drykkjarvatn.
Skjálftar og eldgos algeng
Jarðhræringar og eldgos eru al-
geng á Indónesíu. Landið er á svæði
sem nefnt hefur verið „Eldhringur-
inn“ og liggur umhverfis Kyrrahaf,
meðfram Suður- og Norður-Amer-
íku, suður yfir Japan, Indónesíu, Fil-
ippseyjar og til Nýja-Sjálands. Á
Eldhringnum eru meira en 75% eld-
fjalla heimsins og þar verða um það
bil 90% af öllum jarðskjálftum
heims.
Þúsundir manna hafa látið lífið af
völdum náttúruhamfara í Indónesíu
á síðustu sex mánuðum. A.m.k. 565
manns fórust í jarðskjálftum á eyj-
unni Lombok í júlí og ágúst og
minnst 2.200 í jarðskálfta og flóð-
bylgju á Sulewesi í september. Þús-
unda annarra er saknað eftir nátt-
úruhamfarirnar. Almannavarna-
stofnun Indónesíu sagðist hafa
komið upp nýjum nemum og mæli-
tækjum til að fylgjast betur með
jarðhræringum og eldvirkni í land-
inu. Stofnunin hafði sagt á laugar-
daginn var að ekki væri hætta á flóð-
bylgju, jafnvel eftir að hún hafði
myndast. Stofnunin baðst síðar af-
sökunar á því að hafa ekki varað fyrr
við hamförunum.
Flestir þeirra sem létu lífið voru
indónesískir ferðamenn sem hugðust
dvelja í strandbæjum við Súnda-
sund yfir jólin. Flóðbylgjan skall
meðal annars á ströndinni Tanjung
Lesung sem er á lista ríkisstjórnar
Indónesíu yfir tíu staði þar sem hún
hyggst hraða uppbyggingu í ferða-
þjónustu til að fjölga erlendum
ferðamönnum.
Hætta talin á fleiri flóðbylgjum
 Aukinn öryggisviðbúnaður í Indónesíu eftir að varað var við fleiri sprengingum á lítilli eldeyju
 „Barn“ Krakatá varð til eftir gríðarlegar náttúruhamfarir sem kostuðu minnst 36.000 manns lífið
Anak Krakatá
Lítil eldvirk eyja
Hæð yfir
sjávarmáli: 300 m
INDLANDS-
HAF
Heimildir: Geoportail, International Tsunami Society, maps4news.com/©HERE
Fyrir 1883
Eldfjallið Rakata á Krakatá
Eld-
gígur
1883
Sprenging kostaði 36.000 manns
lífið. Gígur myndaðist neðansjávar
INDÓNESÍA
„Barn “ Krakatá í Indónesíu myndaðist um 45 árum eftir að eldeyjan Krakatá sprakk árið 1883
Anak Krakatá
2 km
Anak Krakatá varð til í gosi í öskjugíg
semmyndaðist þegar stór hluti
Krakatá hrundi árið 1883
Árið 1928
AFP
Flúðu Mæðgur í tjaldi fyrir fólk sem flúði heimili sitt vegna flóðbylgjunnar.
Næstskæðasta eldgosið
» Talið er að eldgosið á Kraka-
tá árið 1883 hafi kostað rúm-
lega 36.000 manns lífið og sé
það næstmannskæðasta í sög-
unni.
» Mannskæðasta eldgosið
varð í Tambora-fjalli í Indó-
nesíu árið 1815 þegar um
92.000 manns fórust, sam-
kvæmt upplýsingum í bókinni
Volcanic Hazards: A Source-
book on the Effects of Erupt-
ions eftir Russell J. Blong.
71 árs gamall Frakki, Jean-Jacques
Savin, hefur lagt af stað frá Kan-
aríeyjum í tunnulaga hylki sem
hann vonar að reki með haf-
straumum yfir Atlantshafið til ein-
hverrar af eyjum Karíbahafsins.
Hann vonast til þess að komast
þannig um 4.500 km leið yfir Atl-
antshafið á þremur mánuðum.
„Veðrið er frábært og ég færist
um tvo eða þrjá kílómetra á
klukkustund,“ sagði Savin í síma-
viðtali við fréttamann AFP eftir að
hafa lagt af stað frá eyjunni El
Hierro á Kanarí í fyrradag. Hann
bætti við að samkvæmt veðurspám
væri útlit fyrir hagstæðan vind að
minnsta kosti þar til á sunnudaginn
kemur.
Savin smíðaði tunnufleyið á
þremur mánuðum í bænum Arès í
Frakklandi. Það er þriggja metra
langt og 2,10 metra breitt. Hann
hefst við í sex fermetra rými með
koju, eldunaraðstöðu og geymslu. Á
gólfi tunnunnar er kýrauga sem
gerir honum kleift að fylgjast með
fiskum á leiðinni.
AFP
Tunnufley Jean-Jacques Savin leggur lokahönd á farkostinn.
Ætlar að ferðast í
tunnu yfir Atlantshafið