Morgunblaðið - 25.03.2019, Side 2

Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Austurvöllur Mótmælt var í gær.
Hvalaverndunarsinnar efndu til
mótmæla fyrir framan Alþingis-
húsið í hádeginu í gær. Þar komu
saman um 100 manns. Því var mót-
mælt, að gefið yrði út veiðileyfi til
fimm ára til hvalveiðifyrirtækja.
Amanda Da Silva Cortes, formaður
samtakanna Sea Shepherd á Ís-
landi, var á meðal þeirra sem stóðu
fyrir mótmælunum. Mikill hugur
var í mönnum að hennar sögn.
„Ég virkilega vona að við höfum
vakið athygli á málefninu. Við rædd-
um bæði pólitíkina að baki hval-
veiðum og umhverfisþættina;
hversu mikilvægir hvalirnir eru,“
sagði hún blaðamanni Morgunblaðs-
ins. Ræður voru fluttar og myndum
varpað á skjái, af hvölum í náttúru-
legu umhverfi sínu og af hvölum
sem verið var að slátra eða draga til
lands.
Hvalveiðum
mótmælt
 Um 100 manns
mættu á Austurvöll
Fyrir þyrlur og skip getur það tek-
ið einn, tvo, þrjá sólarhringa að
komast hingað. Við þurfum alltaf
að geta staðið af okkur þessa
fyrstu daga og okkar áætlanir gera
ráð fyrir því,“ segir hann. „Ef
þetta atvik hefði gerst hér á landi í
gær, t.d. úti af Vestfjörðum, þá
hefðum við strax kallað eftir að-
stoð,“ segir hann, en staðsetning
atburðar af þessum toga getur
skipt miklu máli. „Við höfum dálitl-
ar áhyggjur af Hornströndum og
því svæði, Vestfjörðum yfirhöfuð
og jafnvel Austfjörðum. Í kringum
þessi afskekktu byggðarlög verður
allt miklu þyngra, að komast í elds-
neyti á þyrlur, að flytja fólk
o.s.frv.,“ segir Auðunn.
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Þór Skipið er það eina sem gæti
dregið skip á borð við Viking Sky.
Björgunarinnviðir hér ekki jafn sterkir
 Áætlanir rýndar eftir Viking Sky  Gæslan geti staðið undir fyrstu áskorunum og kalli eftir aðstoð
Jón Birgir Eiríksson
jbe@mbl.is
Innviðir til björgunar við aðstæður
sambærilegar þeim sem voru þeg-
ar skemmtiferðaskipið Viking Sky
varð vélarvana við strendur Nor-
egs um helgina eru ekki jafn sterk-
ir hér á landi og í Noregi og verða
sennilega aldrei. Þetta segir Auð-
unn F. Kristinsson, verkefnisstjóri
á aðgerðasviði hjá Gæslunni.
„Aftur á móti erum við ágætlega
búin og höfum okkar áætlanir til
að vinna eftir,“ segir hann. Áætl-
anirnar verða nú endurskoðaðar
með hliðsjón af þeim lærdómi sem
draga má af atburði helgarinnar.
Auðunn segir að björgunarstarf
hafi gengið vel í Noregi og að at-
vikið hafi hent á heppilegum stað
með tilliti til björgunarinnviða.
Hann segir að hér á landi skipti
miklu að Landhelgisgæslan standi
af sér fyrstu dagana við björgun,
áður en aðstoð frá systurstofnun-
um í nágrannalöndunum berst.
Þyrlubjörgun ekki í forgangi
Í tilviki Viking Sky var notast
við fimm björgunarþyrlur og tókst
að ferja um þriðjung farþega með
þeim. Auðunn segir það forgangs-
atriði að draga vélarvana skemmti-
ferðaskip í örugga höfn. „Það ligg-
ur fyrir í okkar huga að það er
ekki þyrluverkefni að rýma svona
skip. Þetta snýst fyrst og fremst
um að hafa nógu öflug dráttarskip
og geta dregið skipið í örugga
höfn,“ segir hann, en varðskipið
Þór er eina skipið hér á landi sem
mun geta ráðið við að draga skip á
borð við Viking Sky. „Hann ræður
líka við þessi stærstu skip sem
koma hingað til lands, miðað við að
veðrið sé viðráðanlegt. Hann ræð-
ur auðvitað ekki við allt, en sem
betur fer eru skemmtiferðaskipin
flest hér á sumrin,“ segir Auðunn.
Landhelgisgæslan á um þessar
mundir í viðræðum við stjórnvöld
um endurnýjun varðskipanna.
Alþjóðlegt samstarf skiptir
miklu hvað öryggi skemmtiferða-
skipa á norðurslóðum varðar, að
sögn Auðuns. Fjölmargar sam-
eiginlegar æfingar eru fyrirhugað-
ar, þ. á m. æfing í Finnlandi sem
snýr sérstaklega að rýmingu
skemmtiferðaskipa. „Alþjóðleg
samvinna er í góðu horfi og virkar
mjög vel, en það tekur allt tíma.
2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 25. MARS 2019
Bir
tm
eð
fyr
irv
ar
au
m
pr
en
tvi
llu
r.
He
im
sfe
rð
ir
ás
kil
ja
sé
rr
étt
til
lei
ðr
étt
ing
aá
slí
ku
.A
th.
að
ve
rð
ge
tur
br
ey
st
án
fyr
irv
ar
a.
595 1000
60+
meðÖnnu Leu ogBróa
Frá kr.
144.900
13. maí í 15 nætur
Costa del Sol
NÝTT
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 569 1100 Fulltrúar ritstjóra Sigtryggur Sigtryggsson sisi@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson aij@mbl.is Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson ritstjorn@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson menning@mbl.is
Viðskipti Stefán E. Stefánsson vidskipti@mbl.is Íþróttir Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Jón Pétur Jónsson netfrett@mbl.is Smartland Marta María Jónasdóttir smartland@mbl.is Umræðan | Minningar mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Jón Birgir Eiríksson
jbe@mbl.is
Samtök iðnaðarins (SI) hafa óskað
fundar með mennta- og menningar-
málaráðherra vegna samningsgerðar
RÚV við sjálfstæða kvikmyndafram-
leiðendur. SI telja sterkar vísbend-
ingar uppi um að samningskröfur
RÚV feli í sér háttsemi sem stangist á
við lög og reglur og geti þ.a.l. valdið
kvikmyndagreininni óbætanlegum
skaða.
Að mati samtakanna er tilefni til
að ætla að samningsskilmálar sem
RÚV hefur sett gagnvart sjálfstæð-
um kvikmyndaframleiðendum
stangist á við þær reglur sem um
kvikmyndagreinina gilda, þá eink-
um reglur um úthlutun styrkja úr
sjóðum Creative Europe Media og
reglur um tímabundnar endur-
greiðslur vegna kvikmyndagerðar
á Íslandi.
Ráðherra endurskoði afstöðuna
SI óskuðu fundar með ráðherra í
ágúst á síðasta ári en beiðninni var
hafnað undir lok árs. Nú fara SI fram
á að ráðuneytið endurskoði afstöðu
sína í málinu með hliðsjón af nýju
lögfræðiáliti sem aflað var að beiðni
SI og Sambands íslenskra kvik-
myndaframleiðenda, eins aðildar-
félaga samtakanna.
Tilefni álitsins eru m.a. kröfur
RÚV um að fá stöðu samframleið-
anda í sjónvarpsverkefnum sem sjálf-
stæðir framleiðendur hafa þróað á
undanförnum árum og væntanleg eru
í tökur á allra næstu misserum. Jafn-
framt að við ákvörðun á eignarhlut-
deild RÚV í verkefnum verði tekið til-
lit til endurgreiðslu framleiðslu-
kostnaðar.
Í álitsgerðinni segir m.a. að sam-
kvæmt reglum um úthlutun úr sjóðum
Creative Europe Media megi sjón-
varpsfyrirtæki ekki teljast samfram-
leiðandi í styrkhæfu verkefni nema
fyrirtækið taki bæði verulega fjár-
hagslega áhættu vegna viðkomandi
verkefnis og taki þátt í skipulagningu
og fjárhagslegu utanumhaldi.
Vísbendingar um að hátt-
semi RÚV sé í bága við lög
 Óska fundar með mennta- og menningarmálaráðherra
Morgunblaðið/Eggert
RÚV SI gagnrýna samningsgerð
RÚV við sjálfstæða framleiðendur.
Þrátt fyrir viðvaranir til ferðamanna um að fara
ekki of nálægt sjónum virðist margur ferða-
maðurinn skella við því skollaeyrum í Reynisfjöru.
Hvað veldur er erfitt að segja. Hugsanlega
skortir virðingu fyrir náttúruöflunum eða þekk-
ingu á kröftum sjávar.
Ferðamenn sem hlýða ekki fyrirmælum geta
sett bæði sjálfa sig í hættu og einnig þá sem
reyna að bjarga þeim úr hættu.
Feigðarflan ferðalanga sem fara í Reynisfjöru
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon