Morgunblaðið - 25.04.2019, Qupperneq 34

34 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 25. APRÍL 2019
Vísindaráð loftslags-
rýnenda í Noregi sneri
sér um daginn til Ernu
Solberg, forsætisráð-
herra, og leggja til, að
gerð verði grein fyrir
afleiðingum þess að
skipta í græna orku,
með þessum orðum
m.a.:
 Hafa ráðstafanir í
Noregi yfirleitt nokkur
áhrif á þróun hitastigs á jörðinni?
 Hvað kosta loftslagsráðstafanir
Norðmanna?
 Til hvers leiðir það í náttúrunni,
umhverfinu og þjóðfélaginu að virkja
vinda og taka í notkun lífræna orku?
 Hvaða áhrif hefur það fyrir fá-
tækar þjóðir, að hætt verði nýta
brunaorku?
 Til hvers leiðir það í vestrænum
iðnríkjum að hverfa að „grænni
orku“ og sömuleiðis fyrir orku-
öryggið?
 Eru stjórnvöld viðbúin kaldara
loftslagi?
Ráðið, sem er skipað tuttugu
mönnum, gerði á 11 síðum grein fyrir
viðhorfi sínu til loftslagshugmynda á
vegum Sameinuðu þjóðanna. Menn-
irnir segja blaðamenn ónýta að
kynna gagnrýni á þessar hugmyndir.
Þeir halda því fram, að það sé blekk-
ing, að um hinar opinberu hug-
myndir sé samstaða vísindamanna.
Þeir kannast ekki við, að hlýnað hafi
marktækt, þegar mælt er ofan þess,
sem staðbundnar ástæður móta. Þeir
halda því fram, að loftslagslíkön hafi
ekki ráðið við að skýra breytingar.
Þeir sýna, að opinber gögn um lofts-
lagið hafa verið fölsuð. Þeir halda því
fram, að hitastigið hafi áhrif á koltví-
sýringsmagnið, en ekki öfugt. Þá
gera þeir grein fyrir breytingum á
hafís; þar sé ekki um að
ræða hraða rýrnun. Þá
halda þeir því fram, að
styrkur sólargeisla og
breytingar á skýjafari
stýri hitafari. Þeir
segja beinlínis, að for-
sætisráðherra, eins og
fleiri ráðamenn, snið-
gangi vísindalegar stað-
reyndir í þessum efn-
um.
Mér vitanlega hefur
vísindaráðið ekki áður
birt sameiginlegt álit af þessu tagi.
Samtökin urðu þannig til, að ýmsir,
sem sendu Aftenposten greinar
gagnrýnar á samþykktir loftslags-
ráðstefna Sameinuðu þjóðanna, urðu
fyrir því, að blaðið birti þær ekki eða
það breytti þeim að höfundi for-
spurðum. Þeir stofnuðu þá vettvang-
inn Klimanytt (klimarealistene.com)
til að koma máli sínu óbrengluðu til
skila.
Eftir að ég kynntist þessum vett-
vangi, gefst mér vel, þegar útvarpið
eða Morgunblaðið flytja fréttir
heimsins um loftslagmál, að bíða
nokkra daga til að sjá, hvað norsku
loftslagsrýnendurnir hafa að segja.
Nýlegt dæmi er fréttin um útrým-
ingu skordýra; hún reyndist ekki
styðjast við merkileg rök. Engu að
síður má vel segja mér, að skordýr
heimsins séu í hættu, en í þetta sinn
var það illa rökstutt.
Eftir Björn S.
Stefánsson
» Samþykktir Sam-
einuðu þjóðanna
um loftslagsmál eru
ekki vísindalegar.
Björn S. Stefánsson
Höfundur var kallaður í Vísindafélag
Norðmanna árið 1991.
bssorama@gmail.com
Erindi loftslags-
rýnenda í Noregi
Útsölustaðir: Öll apótek, heilsuverslanir og heilsuhillur stórmarkaðanna.
Elskaðu. Lifðu. Njóttu.
Ég get sagt með góðri samvisku að Femarelle VIRKAR.
Hitakófin hættu, vakna ekki lengur á nóttinni og fótapirringur
er minni eftir að ég fór að taka inn Femarelle.
Halldóra Ósk Sveinsdóttir
40+
FEMARELLE REJUVENATE
• Minnkar skapsveiflur
• Stuðlar að reglulegum svefni
• Eykur orku
• Eykur teygjanleika húðar
• Viðheldur eðlilegu hári
50+
FEMARELLE RECHARGE
• Slær hratt á einkenni
(hitakóf og nætursviti minnka)
• Stuðlar að reglulegum svefni
• Eykur orku
• Eykur kynhvöt
• Hefur engin áhrif á vef
í brjóstum eða legi
60+
FEMARELLE UNSTOPPABLE
• Inniheldur kalsíum og D3-vítamín
• Eykur liðleika
• Stuðlar að reglulegum svefni
• Eykur orku sem stuðlar að
andlegu jafnvægi
Biðlistar eftir hjúkr-
unarrýmum halda
áfram að lengjast. Í dag
þurfa 42% þeirra sem
bíða eftir hjúkr-
unarrými að bíða í
meira en 90 daga eða
lengur samanborið við
26% árið 2014 að sögn
landlæknis. Fram kem-
ur í nýrri greinargerð
Landlæknisembættisins
að löng bið eftir hjúkrunarrýmum sé
verulegt áhyggjuefni
og þá sennilega um allt
land. Hin langa bið
endurspeglast meðal
annars í fjölda ein-
staklinga sem bíða eftir
varanlegri dvöl á
hjúkrunarheimili á
Landspítalanum segir
á vef Landlæknisemb-
ættisins.
Það eru slæm örlög
að vera fastur á sjúkra-
húsi án þess að þurfa
þess. Skerðing lífsgæða
er mikil við þær aðstæður. Það versta
í þessu er að ekki er verið að byggja
nógu mörg hjúkrunarrými eins og
landlæknir hefur bent á. Alls eru
2.700 hjúkrunarrými á landinu sam-
kvæmt opinberum tölum. Áætlað er
að allt að 270 ný rými vanti til við-
bótar við þau hjúkrunarrými sem
þegar hefur verið ákveðið að byggja,
samkvæmt gögnum landlæknis, auk
þess þurfi að bæta eða endurbyggja
allt að 400 hjúkrunarrými til að mæta
kröfum um bættan aðbúnað. Eftir er
að svara hvort verið sé að byggja
nægjanlega mörg hjúkrunarrými í
sjálfri höfuðborginni.
Nýlega, á fundi borgarráðs, lagði
ég fram beiðni um að fá nýjar upplýs-
ingar um stöðu eldri borgara í
Reykjavík og hver biðin sé m.a. eftir
heimaþjónustu og hjúkrunarrýmum.
Samkvæmt upplýsingum Velferð-
arsviðs Reykjavíkurborgar voru í
desember 2018 53 einstaklingar sem
lágu á bráðadeildum LSH vegna
skorts á hjúkrunarrýmum á höf-
uðborgarsvæðinu en höfuðborg-
arsvæðið myndar eitt heilbrigð-
isumdæmi. Um 67 einstaklingar biðu
á biðdeildum sem LSH rekur og á
annan tug biðu eftir heimahjúkrun.
Borgarfulltrúi Flokks fólksins lagði
fram tillögu um að sett yrði á lagg-
irnar starf „hagsmunafulltrúa eldri
borgara“ en sú tillaga hugnaðist ekki
meirihlutanum og var hún felld. Öld-
ungaráð Reykjavíkur veitti umsögn
þar sem segir: „að nú þegar sé verið
að fjalla um þessi mál auk þess sem
starfandi sé umboðsmaður borg-
arbúa sem fer meðal annars með mál-
efni eldri borgara“. Ekki var talin
þörf á stofnun sérstaks hagsmuna-
fulltrúa í Reykjavík fyrir aldraða.
Umboðsmaður borgarbúa og
málefni eldri borgara
Í ljósi umsagnar Öldungaráðs
Reykjavíkur að umboðsmaður borg-
arbúa sinnti málum eldri borgara var
kannað hver staða þessa málaflokks
er hjá honum. Fram kom hjá um-
boðsmanninum að mikið álag er á
embætti umboðsmanns og neyðist
embættið til að forgangsraða verk-
efnum og málsmeðferðartími getur
því verið langur. Ljóst má vera að
embættið þarf aukið fjármagn og
mannafla til að anna öllum þeim mál-
um sem það fæst við að sögn umboðs-
manns borgarbúa. Ekki hvað síst svo
það geti haft frumkvæði að því að
nálgast jaðarsetta hópa, svo sem
aldraða, með það að markmiði að
kynna starfsemi embættisins og auð-
velda og hvetja hópinn til að leita til
þess um hagsmunagæslu og rétt-
arvernd.
Eldri borgarar í neyð
Í tiltölulega nýrri rannsókn Berg-
lindar Blöndal á aðstæðum aldraðra
kemur fram að þunglyndi og ein-
manaleiki einkenndi þátttakendur
rannsóknarinnar og voru sumir einn-
ig vannærðir. Þessar upplýsingar
hafa oft komið fram. Þess vegna
skyldi ætla að Velferðarsviðið sem og
Öldungaráðið hefðu viljað styðja
þessa tillögu heils hugar eða í það
minnsta skoða hana nánar. Sífellt er
verið að fullvissa borgarfulltrúa um
að fylgst sé vandlega með eldri borg-
urum sem eru í viðkvæmri stöðu en
ítrekað hefur það verið staðfest að
betur má ef duga skal. Hagsmuna-
fulltrúinn skoðar málefni eldri borg-
Eftir Kolbrúnu
Baldursdóttur »Hagsmunafulltrúinnskoðar málefni eldri
borgara ofan í kjölinn,
heldur utan um hags-
munamál þeirra og fylg-
ist með aðhlynningu og
aðbúnaði.
Kolbrún Baldursdóttir
Hagsmunafulltrúi aldraðraAtvinna