Morgunblaðið - 11.07.2019, Qupperneq 11

FRÉTTIR 11Innlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 11. JÚLÍ 2019
Landtaka á
Gelgjutanga
Villa slæddist inn í fréttagrein um
Sundabraut á bls. 14 í blaðinu í
gær, sem nauðsynlegt er að leið-
rétta. Þar stóð að Reykjavík-
urborg hefði útilokað ódýrasta
kostinn, landtöku í Geldinganesi.
Hér átti auðvitað að standa Gelg-
jutangi.
TR vissi ekki af
mistökum í lögum
Óljóst orðalag var í grein um höfn-
un Hæstaréttar að taka fyrir mál
Sigríðar Sæland Jónsdóttur gegn
Tryggingastofnun. Sagði í frétt-
inni að „þrátt fyrir mistökin skerti
TR greiðslur lífeyrisþega“. Vert er
að taka fram að Tryggingastofnun
hafði ekki vitneskju að mistök
hefðu orðið við lagasetningu.
LEIÐRÉTT
Rósa Margrét Tryggvadóttir
rosa@mbl.is
Ferðamáladeild Háskólans á Hólum,
ásamt Þjóðminjasafni Íslands,
Minjastofnun Íslands, Byggðasafni
Skagfirðinga og Rannsóknamiðstöð
ferðamála, stendur nú fyrir rann-
sókn á viðhorfi fólks til torfhúsa.
Hafa spurningalistar verið sendir út
vegna rannsóknarinnar. Sigríður
Sigurðardóttir, kennari við ferða-
máladeild Háskólans á Hólum, sem
stýrir rannsókninni, segir mikla þörf
vera á rannsókn sem þessari en
henni er m.a. ætlað að leiða í ljós
hver afstaða almennings er gagnvart
torfhúsum og hvernig og hvort hægt
er að nýta þau með öðrum hætti en
nú er gert, til dæmis í ferðaþjónustu.
„Við getum ekki teiknað upp
framtíð fyrir torfhúsin nema þekkja
þau og það gerum við raunverulega
ekki nema með því að vita hvað al-
menningur í landinu vill,“ segir Sig-
ríður.
Torfhús komi almenningi við
„Þetta er stórt mál og mikils virði
fyrir okkur öll að þekkja það hvort
Íslendingar vilji halda í þennan
menningararf og vita hvort fólk sé
sammála um þetta því það er nú
skattfé sem fer í viðhaldið á þessum
húsum,“ segir hún. Aðspurð svarar
Sigríður því játandi að almenningur
hafi skoðun á torfbæjum. Segist hún
vita til þess að talsvert margir hafi
neikvætt viðhorf til torfhúsa og vilji
ekki sjá þau en öðrum finnist sjálf-
sagt að varðveita þau en hafi litla
skoðun á því hvernig eigi að nýta
þau. Mikilvægt sé að komast að því
hvaða viðhorf sé ríkjandi.
Sigríður leggur áherslu á að ís-
lensku torfhúsin séu háð ákveðinni
þekkingu, bæði í viðhaldi og bygg-
ingu, sem sé nánast eingöngu til
staðar hjá elstu kynslóð landsins.
„Það eru raunverulega alltof fáir
sem kunna þetta og enn færri sem
geta nýtt sér það í vinnu,“ segir hún.
„Ef við skipuleggjum okkur ekki
með einhverjum hætti, til að koma í
veg fyrir að handverkið hverfi og að
húsin séu þá til staðar til þess að
endurnýja þau, erum við í vondum
málum gagnvart þessum arfi okkar.“
Sigríður segir Þjóðminjasafnið
hafa sent út spurningalista sér-
staklega til Íslendinga af eldri kyn-
slóðinni en sá listi er almenningi
einnig opinn.
Hún segir að annar spurningalisti
hafi verið gerður eingöngu fyrir er-
lenda gesti landsins en sú könnun
fer fram í gegnum Rannsóknar-
miðstöð ferðamála.
Tala torfhúsa ekki þekkt
„Það er mjög forvitnilegt að vita
hvert viðhorf erlendra ferðamanna
er til þessara húsa. Við höfum aldrei
spurt þá hvað þeim finnst,“ segir
Sigríður. Hún bendir á að ferðaþjón-
ustuaðilar séu þegar farnir að gefa
torfbæjum auga og vilji bjóða ferða-
mönnum að upplifa þá og skoða.
Sigríður segir jafnframt að Minja-
stofnun Íslands sjái um að safna
upplýsingum um torfhúsin, staðsetn-
ingu þeirra og ástand en allsherjar-
úttekt á torfhúsum hefur aldrei verið
gerð. „Við þekkjum ekki tölu þeirra
og vitum ekki nákvæmlega hvar þau
eru eða hvernig væri hægt að nýta
þau,“ segir Sigríður og bætir við að
fjölmörg torfhús sé til að mynda að
finna á Suðurlandi sem fáir viti um
nema heimamenn. Segir hún að upp-
lýsingar um þessi óskráðu torfhús
verði m.a. fengnar í gegnum fyrr-
nefnda spurningalista, þar sem beðið
er um upplýsingar um þau torfhús
sem viðkomandi þekkir, og í gegnum
vettvangsrannsóknir.
„Við erum bara að safna öllum
mögulegum upplýsingum sem við
getum fengið,“ segir hún.
Morgunblaðið/Jónas Erlendssson
Torfbær Rannsókn stendur nú yfir á viðhorfum fólks til torfhúsa og spurningalistar þess efnis hafa verið sendir út.
Alltof fáir sem kunna enn
að viðhalda torfhúsum
 Mikilvægt að vita hvaða viðhorf til torfhúsa sé ríkjandi
Skoðið laxdal.is
Skipholti 29b • S. 551 4422
LAXDAL
SUMARSALAN
NÚ ENN MEIRI
AFSLÁTTUR
40%-70%
GÆÐAFATNAÐUR
SEM ENDIST,
VELKOMIN
LAXDAL ER Í LEIÐINNI
Bæjarlind 6 | sími 554 7030
Við erum á facebook
Buxur á
útsölu
40-
50%
afsláttur
Skeifan 8 | 108 Reykjavík | sími 517 6460 | VersluninBelladonna
Netverslun á www.belladonna.is
Útsalan er hafin
Str.
38-58
30-50%
afsláttur af öllum
útsöluvörum
„Það er komin mikil spenna í alla,“
segir Hjalti Stefán Kristjánsson,
starfsmaður Eistnaflugs, en tónlist-
arhátíðin hófst í gærkvöldi í Nes-
kaupstað. Eistnaflug hefur fyrir
löngu fest sig í sessi sem ein stærsta
þungarokkshátíð landsins og segir
Hjalti Stefán að mikið af spenn-
andi hljómsveitum muni stíga á
stokk á hátíðinni. Þannig átti rjóm-
inn af íslensku harðkjarnasenunni
sviðið í gær og mátti þar hlýða á
hljómsveitir á borð við Xgaddavírx,
Grit Teeth og Great Grief.
Hjalti Stefán segir að eitt af því
sem geri Eistnaflug sérstakt sé að „í
gegnum tíðina hefur þetta verið
dýpsti suðupotturinn og merkilega
stór nöfn komið hingað austur,
lengst frá höfuðstaðnum“, segir
Hjalti og bætir við að hátíðin hafi
reynst góður stökkpallur fyrir
hljómsveitir þar sem umboðsmenn
og fleiri mæti iðulega.
„Þá er þetta bara veisla fyrir gest-
ina, því sveitirnar gera alltaf allar
sitt besta. Það er sama hversu vel þú
spilar eða hefur spilað, þegar þú ert
á Eistnaflugi gerirðu alltaf aðeins
betur.“ sgs@mbl.is
Gera alltaf aðeins
betur á Eistnaflugi
 Mikið um dýrðir á rokkhátíðinni í ár
Ljósmynd/Ásgeir Helgi Þrastarson
Eistnaflug Auðn var meðal þeirra
hljómsveita sem spiluðu í fyrra.
Kona hefur verið dæmd til fjög-
urra mánaða skilorðsbundinnar
fangelsisvistar í Héraðsdómi Norð-
urlands eystra fyrir að hafa „not-
fært sér einfeldni og fákunnáttu
aldraðrar frænku sinnar“ sem er á
níræðisaldri og haft upp úr því 30
milljónir króna, að því er segir í
dómi.
Var konunni gefið að sök að hafa
svikið peninga af frænku sinni þeg-
ar henni var veitt 30 milljóna
króna lán í reiðufé sem hún fékk
afhent af aldraðri frænku sinni í
útibúi Arion banka á Akureyri, þar
sem hún mátti vita að hún gæti
ekki greitt upphæðina til baka.
Taldi brotaþoli að hún væri að
aðstoða konuna við fasteignakaup
þar til hún gæti fengið lán í banka
og endurgreitt lánið. Konan gekk
hins vegar rakleiðis í útibú Lands-
bankans á Akureyri og geymdi
peningana í bankahólfi bankans.
Fór hún síðan að nota peningana til
bíla- og tölvukaupa.
Við yfirheyrslu og fyrir dómi bar
konan því við að hún hefði talið að
um gjöf hefði verið að ræða.
Héraðsdómur taldi ekki mögu-
legt að staðhæfa um ásetning kon-
unnar og að ekki hefði tekist að
sanna að hún hefði ekki talið að um
gjöf hefði verið að ræða. Á grund-
velli þessa var ekki hægt að dæma
konuna fyrir fjársvik.
Hins vegar hefði hún gerst brot-
leg þegar hún nýtti sér bágindi
annars, einfeldni eða fákunnáttu.
Slíkt getur varðað allt að tveggja
ára fangelsisdóm.
Auk fjögurra mánaða skilorðs-
bundins dóms var konunni gert að
greiða 1,2 milljónir í sakarkostnað.
Notfærði sér einfeldni aldinnar frænku