Skessuhorn - 15.06.2016, Qupperneq 17

MIÐVIKUDAGUR 15. JÚNÍ 2016 17
að horfa á leikinn. Þetta var al-
gjörlega frábært. Það voru tveir
Íslendingar sem spiluðu bikarúr-
slitaleik þetta kvöld; ég og Ásgeir
Sigurvinsson en við töpuðum því
miður bæði.“
Tók skjótan endi
Þýskalandsdvöl Laufeyjar endaði
ekki skemmtilega. „Ég stefndi að
því að vera þarna annað tímabil
en stjórnarmennirnir sviku loforð
og því ákvað ég að fara. Þeir höfðu
lofað mér vinnu og svo átti ég að
fá betra húsnæði. Ég bjó í raun
bara hjá einum stjórnarmannin-
um og ég hafði ekki áhuga að búa
þar áfram og vinna svart í skóhæla-
verksmiðjunni. Ég fór því heim.
Ég kem heim og spila bæði með
ÍA og Stjörnunni áður en ég flyt út
til Bandaríkjanna árið 1988. Þar
reyndi ég að koma mér fyrir hjá
einhverjum liðum. Það voru að-
ilar frá Stanford og Berkeley há-
skólanum sem vildu fá mig á styrk
hjá sér en ég afþakkaði það eins
og asni. Ég vildi á þeim tíma ekki
fara í frekari skóla. Ég sé kannski
svolítið eftir því í dag. Banda-
rísk kvennaknattspyrna var á upp-
leið á þessum tíma. Í staðinn fyr-
ir að spila í háskólaboltanum fór
ég að spila með áhugamannaliðum
þarna úti. Bæði hjá Gino Shiraldis
og Hurray í Kansas borg.“
„Ég flutti loks heim aftur og spila
með Skaganum 1991. Það tímabil
var besta tímabil sem ég hef spil-
að. Við urðum bikarmeistarar það
ár auk þess ég var bæði markahæst
í deildinni og valin besti leikmað-
ur mótsins. Ég spilaði svo með
Stjörnunni næstu tvö ár og vann
með þeim Íslandsmeistaratitil inn-
anhúss 1993 sem var fyrsti titill-
inn sem Stjarnan vann í kvenna-
fótbolta. Ég lauk síðan í raun ferl-
inum með Skaganum 1994-1997.
Eftir það spilaði ég bara einn og
einn leik með félaginu.“
Hefði viljað vera
knattspyrnukona í dag
Laufey hefur ekki sagt skilið við
íþróttirnar síðan hún hætti sem
leikmaður. Hún hefur náð langt
sem badmintondómari. Hún
hyggst nú í september fara til út-
landa og sækja námskeið sem veit-
ir henni rétt til þess að verða yfir-
dómari á alþjóðlegum badminton-
mótum. „Ég hef aldrei sagt skil-
ið við íþróttirnar, langt í frá. Ég
hef bæði dæmt mikið í fótbolta og
badminton síðan ég hætti. Ég hef
þó náð töluvert lengra í badmin-
ton dómgæslunni. Ég hef einnig
þjálfað mikið. Ég byrjaði að þjálfa
um það leiti sem ég var að læra
íþróttakennarann og ég stofnaði
annan og þriðja flokk kvenna hjá
ÍA á þeim tíma, ég er mjög stolt
að því. Ég starfaði sem þjálfari al-
veg frá 1983 til 2010; aðallega í
yngri flokkum en ég var aðalþjálf-
ari meistaraflokks kvenna hjá ÍA í
knattspyrnu árin 1997 og 1998.“
Laufey lenti í vinnuslysi árið
2001 sem varð til þess að hún varð
að hætta að vinna fyrir fáeinum
árum. „Þetta var töluvert áfall. Ég
hafði hugsað mér að fara að stunda
blak, golf og badminton mér til
skemmtunar en það fór eiginlega
allt í vaskinn. Ég get ekki stund-
að þær íþróttir í dag. Ég reyni hin
vegar að synda, ganga og hjóla eins
mikið og ég get. Ég hef bara svo
ríka þörf til þess að hreyfa mig að
ég verð alltaf að finna mér eitthvað
að gera.“
Laufey er einnig í landsliðs-
nefnd fyrir kvennalandslið Ís-
lands í knattspyrnu og hefur farið í
margar ferðir með þeim, stundum
sem liðsstjóri. „Það er alveg frá-
bært að fylgjast með þessum stelp-
um. Þær eru svo flottar fyrirmynd-
ir fyrir yngri stelpur. Þær eru með
svo gott hugarfar. Það er líka mik-
ið betur hugsað um þær en var gert
áður fyrr. Öll umgjörð og allt í
kringum kvennaknattspyrnu í dag
er allt önnur en fyrir 30 árum síð-
an. Ég man þegar meistaraflokk-
urinn var að byrja upp á Skaga þá
fengum við ekki einu sinni klefa.
Við þurftum því að fara inn á kló-
sett ef við þurftum að skipta um
föt. Í dag er vel hugsað um stelp-
urnar líka,“ segir Laufey. „Ég væri
rosalega til í að vera ung íþrótta-
kona í dag. Ég væri til í að geta
spilað með þessum stelpum sem
eru núna í landsliðinu og komast
út í atvinnumennsku. Tækifærin í
dag eru svo mörg og skemmtileg,“
segir Laufey að lokum.
bþb
Til að geta átt sem best samskipti
við annað fólk þá skiptir góð heyrn
miklu máli. Heyrnarskertir eru
stöðugt á varðbergi þegar rætt er við
aðra og getur samtalið orðið slitrótt
þegar sá heyrnarskerti hváir, biður
fólk að endurtaka sig eða um að tala
hærra. Ellisif Katrín Björnsdóttir er
faglærður heyrnarfræðingur með
löggildingu frá Svíþjóð. Hún starf-
ar hjá heyrnarþjónustunni Heyrn í
Kópavogi þar sem fá má nákvæma
heyrnargreiningu og ráðgjöf um
hvaða heyrnartæki gætu hentað sem
best. Að sögn Ellisifjar líða um sjö
ár að meðaltali frá því að fólk verð-
ur vart við heyrnarskerðingu þar til
það leitar sér aðstoðar. „Það er lík-
lega vegna þess misskilnings að eðli-
legt sé að bíða með að fá sér heyrn-
artæki þar til maður er orðinn gam-
all. Fólk á öllum aldri notar gler-
augu og það dettur engum í hug að
bíða með að fá sér þau þar til hann
eldist. Það sama ætti að eiga við um
heyrnartæki, fólk á öllum aldri hef-
ur not fyrir þau,“ segir Ellisif. Hún
segir í mörgum tilvikum virðist áhrif
heyrnarskerðingar vera ómeðvit-
uð. Menn viti ekki af henni og gruni
ekki að þreyta í lok vinnudags eða
kulnun í starfi geti verið heyrninni
að kenna. „Fyrirtæki gætu því haft
hag af því að hvetja og styrkja starfs-
menn til að fara í heyrnargreiningu.
Um 30% fólks á aldrinum 40 - 65
ára er heyrnarskert og missa af ýms-
um hljóðum sem gefa lífinu gildi.“
Ekki bundin
við gamalt fólk
Ellisif segir heyrnarskerðingu því
alls ekki bundna við gamalt fólk en
að erfitt geti verið að gera sér grein
fyrir henni. Heyrnarskerðing er
lúmsk, hægt er að heyra þrátt fyrir
hana en hljóðrófið heyrist ekki allt.
Skerðing á hátíðnihljóðum talmáls
rýrir talskilning og veldur því að
hljóðmyndin er ekki lengur skýr, erf-
itt er að greina hvaðan hljóð berast
og að greina hljóð í sundur. Ákveðn-
ar vísbendingar geta komið fram um
að tímabært sé að fara í heyrnar-
greiningu. „Hváirðu oft, finnst öðr-
um þú stilla útvarpið eða sjónvarp-
ið of hátt? Finnst þér hljóð lágvær
og að aðrir muldri þegar þeir tala
við þig. Hefurðu són í eyrunum eða
heyrirðu illa í dyrabjöllunni og sím-
anum? Hefurðu verið í miklum há-
vaða í vinnunni,“ spyr Ellisif. Hún
segir einkennin geta verið mun fleiri
og nefnir til að þeir sem hafa tapað
eitthvað af heyrninni geti átt erfitt
með að taka þátt í samtali þar sem
er hávaði eða margmenni og að þeir
geti til dæmis átt auðveldara með að
skilja karlaraddir en kvennaradd-
ir. „Það getur valdið vandræðum að
missa úr því sem sagt er þegar mað-
ur hittir ókunnuga. Þetta getur leitt
til þess að fólk fer sjaldan á manna-
mót, vegna þess að það á erfitt með
að ná því sem um er talað eða fram
fer. Heyrnarskerðing getur líka vald-
ið því að fólk talar minna við vini og
sína nánustu en það gjarnan vill gera.
Þá getur heyrnarskerðing valdið
depurð. Ef fólk kannast við eitthvað
af þessum atriðum, þá er ef til vill um
heyrnarskerðingu að ræða og þá væri
gott að fá úr því skorið með heyrnar-
greiningu.“ Ellisif segir að ekki þurfi
tilvísun frá lækni til að koma í heyrn-
argreiningu og hvetur alla til að láta
fylgjast með heyrn sinni reglulega.
Hægt að stjórna með
snjalltækjum
Heyrnarþjónustan Heyrn er þjón-
ustuaðili fyrir ReSound sem fram-
leiða ein fullkomnustu heyrnartæki
sem til eru í dag. Þeir sem grein-
ast með heyrnarskerðingu fá flest-
ir heyrnartæki til reynslu og saman-
burðar í um vikutíma og fá að upp-
lifa hvernig virknin er í heyrnartækj-
unum. Nýjustu gerðir heyrnartækja
hjálpa fólki betur að greina talmál
og að átta sig á því úr hvað átt hljóð
berast. Þá er hægt að láta þau virka
eins og þráðlaus heyrnartól. „Nýju
heyrnartækin okkar eru ein þau full-
komnustu á markaðnum í dag. Þau
voru þróuð með Apple og því er
hægt að stjórna þeim með snjall-
tækjum og streyma hljóði úr snjall-
tækjum í tækin. Þannig virka heyrn-
artækin sem heyrnartól fyrir snjall-
tæki,“ útskýrir Ellisif. Hún seg-
ir notendur geta sniðið hljóðið að
sínum þörfum og stjórnað heyrnar-
tækjunum án þess að nota millibún-
að. Notendur Android tækja geta
notað símaklemmu til að streyma
hljóðið. Það nýjasta í úrvalinu af
þráðlausum aukabúnaði frá ReSo-
und kallast ReSound Micro Mic og
Multi Mic sem gerir það kleyft að
heyra meira af hverju sem er. „Rödd
ástvinar, kennara, samstarfsfélaga -
hvort sem þeir eru á hávaðasömum
stað eða í nokkurra metra fjarlægð.
Það heyrist skýrt í þeim með ein-
stökum hljómgæðum.“
grþ
Þreyta í lok dags getur verið
heyrninni að kenna
Heyrnamæling og rétt heyrnartæki
getur gert gæfumuninn
Um 30% fólks á aldrinum 40 - 65 ára er heyrnarskert.
Ellisif Katrín Björnsdóttir heyrnarfræðingur segir heyrnarskerðingu ekki ein-
skorðast við fullorðið fólk.
Nýju heyrnartækin virka sem
heyrnartól fyrir snjalltæki og er hægt
að stjórna þeim með símanum.
Landsliðið snemma á níunda áratugnum . Ljósm. úr einkasafni.
Handboltalið ÍA í kringum 1980. Ljósm. Ljósmyndasafn Akraness.