Skessuhorn - 21.09.2016, Blaðsíða 17

MIÐVIKUDAGUR 21. SEPTEMBER 2016 17
Frambjóðendur til forseta svara spurningum Skessuhorns
upp úr sjónum,“ segir Guðmundur
og hristir hausinn. „Mér stóð ekki á
sama í þetta skiptið. Þetta var mjög
skuggaleg vinna á köflum.“
Mikið spilað
eftir eyranu
Því næst voru steyptar skeljarn-
ar sem komu ofan á símastaurana.
Þær voru steyptar í landi og síðan
var þeim fleytt með plastflotum og
siglt út á fjörðinn þar sem þeim var
sökkt á sinn stað með stöpulmótinu
áföstu, ofan á símastaurana. Stað-
setningin þeirra var raunar mik-
il nákvæmnisvinna enda varð stað-
setning og hæð að vera rétt og ekki
mátti heldur halla. „Síðan var byrj-
að að steypa. Steypunni var dælt
niður í gegnum plaströr, byrjað við
botn og þegar steypan var kom-
in upp fyrir samskeytin á skelinni
og stöpulmótinu þá var hætt, yf-
irborðið hreinsað og síðan steypt
með hefðbundnum hætti,“ seg-
ir Guðmundur. „Það var þannig á
þessum tíma að ef steypan var að-
eins of þykk þegar komið var út á
fjörðinn að þá var bara slett smá sjó
samanvið til að þynna hana,“ skýt-
ur Konráð inn í og brosir. „Það var
ekki fyrr en löngu seinna að kom
í ljós að slíkt má alls ekki gera því
saltið í sjónum skemmir steypuna,“
bætir hann við. „En svona var þetta
bara, menn björguðu sér ef steyp-
an var of þykk. Enginn vissi á þeim
tíma að ekki mætti blanda sjó út í
steypu,“ bæta Guðmundur og Sig-
valdi við. „En það voru margar
frumlegar lausnir notaðar við smíði
brúarinnar sem voru að miklu leyti
upphugsaðar á staðnum. Þetta var
eiginlega verkfræðilegt afrek,“ seg-
ir Guðmundur. „Brúargerð af þessu
tagi var óþekkt hér á landi og jafn-
vel þó víðar væri leitað.“
Aðspurðir um helstu hindran-
ir sem urðu á vegi þeirra eftir að
framkvæmdir hófust eiga þær það
sammerkt að tengjast með einum
eða öðrum hætti straumþunganum
við mynni Borgarfjarðar. En þrátt
fyrir ýmsar hindranir gekk verkið
ágætlega og samtals risu sex stöplar
fyrsta sumarið.
Ýmislegt prófað
En þegar spilað er eftir eyranu er
alltaf viðbúið að menn reki sig á.
Ýmislegt var prófað sem ekki virk-
aði. „Til dæmis var gerð tilraun til
að nota svokallaða mótahlíf, sem
var töluvert stærri en stöpulmót-
ið, sem átti að auðvelda vinnu við
að koma fyrir skel og stöpulmóti.
Henni þurfti að sigla frá landi og
koma fyrir á sínum stað. Hún var
sett framan á dráttarbátinn Óríon
og til að ráða eitthvað við bátinn
í straumnum með hlífina fram-
an á þurfti að sigla nánast á fullri
ferð. Einn tæknifræðingurinn fórn-
aði höndum þegar hann sá aðfar-
irnar, þegar báturinn kom á fullri
ferð og smellti mótahlífinni á sinn
stað. En mótahlífin virkaði ekki
neitt og var öllum til ama og aldrei
notuð aftur, þrátt fyrir að kostnað-
ur við gerð hennar hafi verið mik-
ill,“ segir hann en bætir því við að
oft hafi verið horft meira í aurinn
en við gerð Borgarfjarðarbrúar-
innar. „Þetta er eina skiptið á mín-
um tíma hjá Vegagerðinni sem ég
upplifði að vinnan snerist ekki um
peninga. Það sem skipti meginmáli
hjá öllum sem komu að þessu var
að þetta gerðist,“ segir Guðmund-
ur til marks um þá stemningu sem
var meðal þeirra sem störfuðu við
smíðina.
Dýru verði keypt
Eins og áður kom fram kostaði gerð
Borgarfjarðarbrúar 155 milljónir á
verðlagi ársins 1981. En brúin var
ekki aðeins dýru verði keypt í krón-
um og aurum talið. Hún kostaði
annað og meira sem peningar geta
ekki keypt. Einn maður týndi lífinu
við smíði brúarinnar. Hann hét Jón
Valur Magnason og lést 19. októ-
ber 1976, þá 19 ára að aldri. Hann
hafði siglt á gúmmíbát í vondu veðri
ásamt öðrum manni að einum brú-
arstöplanna, um 500 til 600 metra
frá landi. Mennirnir féllu útbyrð-
is og var öðrum naumlega bjargað.
Þegar þar er komið sögu sást hvergi
til Jóns Vals. Konráð, Guðmundur
og Sigvaldi muna vel eftir slysinu.
„Gúmmíbáturinn var hálf vindlaus,
heyrði ég, og við það brotnuðu þeir
saman í vondu veðrinu,“ segir Kon-
ráð. „Hann var í björgunarvesti en
það blés ekki út og enginn vissi af
hverju. Eftir slysið voru björgun-
arvestin sem við vorum með skoð-
uð og þá kom í ljós að þau voru öll
meira og minna ónýt vegna galla
sem í framhaldinu var lagfærður,“
bætir Guðmundur við. „Haldið
þið að maðurinn hefði bjargast ef
björgunarvestið hans hefði virkað,“
spyr Sigvaldi félaga sína. „Já, alveg
örugglega. Hann hefði ekki sokkið
heldur rekið út á fjörðinn á floti og
þá hefði verið hægt að fara á báti og
sækja hann,“ segja þeir Guðmund-
ur og Konráð.
Smíði brúarinnar kostaði sem
betur fer ekki fleiri líf en þeir fé-
lagar minnast þess að oft hafi litlu
munað að illa færi. „Það fóru nokk-
uð margir í sjóinn og oft mátti litlu
muna,” segja þeir.
Síðan brúin var tekin í notkun
hefur einn maður látist þar í bíl-
slysi. Hann hét Kristján Viðar Haf-
liðason, vörubílstjóri frá Garpsdal í
Gilsfirði, þá búsettur í Króksfjarð-
arnesi í Reykhólasveit. Hann lést
25. ágúst 2003, þrítugur að aldri.
Talið er að dekk hafi sprungið á
vörubíl hans með þeim afleiðing-
um að hann missti stjórn á bílnum
og fór út af brúnni.
Sprengt í Borgarnesi
Árið 1977, tveimur árum eftir að
framkvæmdir hófust, höfðu allir
stöplarnir 14 sem bera Borgarfjarð-
arbrúna uppi verið steyptir. Þá var
hafist handa við að koma bitunum á
milli þeirra á sinn stað. Brúin liggur
í boga og þess vegna voru hausarn-
ir á stöplunum steyptir sér svo hægt
væri að stilla þá af þegar bitunum
var komið fyrir. „Bitarnir voru eft-
irspenntir á milli stöplanna. Þeir
voru steyptir á Seleyrinni og síðan
siglt út á fjörðinn og komið fyrir,“
segir Konráð. „Eftir að þeim hafði
verið komið fyrir var hægt að hefj-
ast handa við að steypa plötuna,“
bætir hann við. Það er ótrúlegt til
þess að hugsa að það var ekki fyrr
en bitar höfðu verið spenntir milli
stöpla og farið að steypa plötuna að
brúin var tengd við land. Þangað
til hafði hvert handtak verið unn-
ið frá sjó.
Sigvaldi hafði árin á undan
unnið við að sprengja grjót í fyll-
inguna. „Ég vann fyrst og fremst
við að sprengja kletta í Borgarnesi
og keyra í fyllinguna og sjóvarnar-
garðinn. Ég sprengdi líklega 90%
af grjótinu sem notað var í fyll-
Til að keyra í fyllinguna var fyrst gerður lágur þröskuldur sem flæddi yfir á flóði. Síðan var vegurinn hækkaður og breikkaður.
Ljósm. Einar Ingimundarson/Héraðsskjalasafn Borgarfjarðar.
Fjölmargir höfðu atvinnu af vegagerð yfir Borgarfjörð, bæði við steypuvinnu og annað slíkt og eins af því að keyra í fyll-
inguna. Því var sannarlega ástæða til að loka vinnusvæðinu, enda margir bílar á ferð á hverjum tíma.
Ljósm. Einar Ingimindarson/Héraðsskjalasafn Borgarfjarðar.
Verið að steypa plötuna. Ekki var farið að tengja brúna við land fyrr en bitarnir höfðu verið spenntir og farið var að steypa
plötuna. Þangað til hafði hvert handtak verið unnið frá sjó.
Ljósm. Einar Ingimundarson/Héraðsskjalasafn Borgarfjarðar.
35 ár frá vígslu Borgarfjarðarbrúar
Framhald á næstu síðu