Skessuhorn - 25.10.2017, Blaðsíða 35

MIÐVIKUDAGUR 25. OKTÓBER 2017 35
Pennagrein Pennagrein KOSNINGAR2017
Það má eitt gott um kvótakerfið
segja. Áhrif þess á aflamagn. Haf-
rannsóknastofnun leggur til veiði-
magn upp úr sjó og síðustu ár hefur
sjávarútvegsráðherra farið eftir þeirri
ráðgjöf. Íslendingar eru í kjölfar-
ið með viðurkenndar, sjálfbærar og
umhverfisvænar veiðar og fiskafurð-
ir Íslendinga fá því toppverð á topp-
mörkuðum um allan heim.
En þar með er þórðargleðin fyr-
ir þjóðina upptalin. Áhrif kvóta-
kerfisins á byggðir víða um land eru
skelfilegar. Lífsskilyrði heilu byggð-
arlaganna hafa horfið á augabragði.
Lausnir sem ráðamenn bjóða uppá
virka ekki. Byggðakvótinn er háður
skilyrðum sem er erfitt að uppfylla.
Ekkert sveitarfélag hefur nýtt sér for-
kaupsrétt á veiðiheimildum því þau
hafa ekki ráð á því. Eftir standa því
byggðarlögin, brotin og viðkvæm.
En þetta er auðveldlega
hægt að lagfæra
Fiskmarkaði verður að styrkja. Einna
mest frumkvöðlastarfsemi innan
sjávarútvegsins er í fyrirtækjum sem
reiða sig á fiskmarkaði fyrir hráefni.
Útgerðir sem selja afla á markað fá
einna mest aflaverðmæti í krónum á
tonnið. Sjómennirnir á þessum veið-
um skila því hlutfallslega mestum
tekjuskatti og útsvari til samfélagsins.
En þessi fyrirtæki eru oft smá og mun
viðkvæmari en útgerðir með vinnslu
á bak við sig. Þau eru viðkvæmari
fyrir gengissveiflum og breytingum
í atvinnugreininni á meðan stærri
fyrirtæki með útgerð og vinnslu eru
mun betur í stakk búin til að geyma
afla og peninga fyrir niðursveiflur
af hvaða tagi sem er. Þessi aðstöðu-
munur verður að víkja. Allir eiga að
sitja við sama borð. Þess vegna verð-
ur að aðskilja veiðar og vinnslu og fá
allan afla á markað.
Það þarf líka að gefa handfæra-
veiðar frjálsar. Þetta eru umhverfis-
vænustu veiðarnar okkar og þangað
eigum við að stefna. Allur fiskurinn
kemur í land blóðgaður og tilbúinn
til frekari vinnslu. Því er hægt að nýta
slógið, roðið, beinin og haus. Það er
lítil hætta á ofveiði því veiðigetan er
lítil og fiskistofnar á landgrunni eru
aðrir en þeir sem togararnir elta.
Þetta eru vissulega róttækar breyt-
ingar á kvótakerfinu. Við þurfum að
viðurkenna eignarrétt þjóðarinnar á
sjávarauðlindinni skilyrðislaust. Það
getur enginn átt kvóta nema þjóð-
in. Það þarf að auka atvinnufrelsi,
styrkja fiskmarkaði og frumkvöðla,
frelsa strandveiðar, tryggja jafnræði,
nýliðun og jafna aðstöðumun í grein-
inni. En við Píratar teljum þessar að-
gerðir og fleiri tengdar sjávarútvegi,
mikilvægustu atvinnustefnu lands-
byggðarinnar.
Gunnar Ingiberg Guðmundsson, 2.
sæti á lista Pírata í
Norðvesturkjördæmi.
Álfheiður Eymarsdóttir, 2.sæti á lista
Pírata í Suðurkjördæmi.
Píratar um
kvótann
Eitt af því sem þarf að taka fastari
tökum eftir komandi kosningar eru
heilbrigðismál. Það er ekki síst mik-
ilvægt fyrir dreifðar byggðir landsins.
Skilgreina þarf vandlega hvaða heil-
brigðisþjónusta á að vera í boði að
lágmarki í öllum byggðarlögum og
finna leiðir til að veita þá grunnþjón-
ustu og bæta hana síðan jafnt og þétt.
Aðgengi að heilsugæslu og lækn-
um verður að vera tryggt alls staðar
á landinu. Það er mikilvægt byggða-
mál.
Kostnaðarþátttaka fólks vegna
heilbrigðisþjónustu er of mikil og
þarf að minnka, fyrst hjá öryrkjum og
öldruðum, langveikum og börnum.
Um leið þarf að auka stuðning vegna
endurtekinna ferðalaga fyrir fólk sem
er búsett utan höfuðborgarsvæðisins
og þarf að leita þangað til sérfræð-
inga. Sláandi reynslusagnir fólks um
erfiðleika og kostnað vegna sífelldra
ferðalaga vegna alvarlegra sjúkdóma
eða með langveik börn eiga að heyra
sögunni til. Sama gildir um reynslu
kvenna sem þurfa að dvelja lang-
dvölum á höfuðborgarsvæðinu til að
tryggja öryggi við barnsfæðingu með
tilheyrandi dvalarkostnaði. Nóg er
samt að þurfa jafnvel að skipta upp
fjölskyldunni með langri dvöl fjarri
heimili fyrir barnsfæðingu. Koma
þarf til móts við þennan kostnað,
þar sem ekki er mögulegt að veita
þjónustuna í heimabyggð sem væri
auðvitað besti kosturinn.
Forvarnir í heilbrigðismálum
skipta líka miklu máli og á jafnt við
um líkamlega sjúkdóma og andlega.
Gera þarf stórátak í að vinna fyrir-
byggjandi starf gegn sjúkdómum
eins og þunglyndi og kvíða sem fer
mjög vaxandi, ekki síst meðal ungs
fólks. Það bókstaflega verður að
leggja aukna áherslu á hugarfars-
breytingu gagnvart ósýnilegum sjúk-
dómum. Þannig mætti auka lífsgæðin
hjá fjölda fólks. Hluti af því er líka að
vinna gegn þöggun og ofbeldismenn-
ingu í samfélaginu og opna enn betur
umræðu um virkilega erfið málefni,
eins og kynferðislega áreitni, líkam-
legt og andlegt ofbeldi, heimilisof-
beldi, einelti meðal fullorðinna jafnt
sem barna, þunglyndi og sjálfsvíg. Á
þessu sviði er hægt að gera betur og
það á að vera forgangsmál. Einka-
rekstur heilbrigðisþjónustu er ekki
lausnin, heldur aukið fjármagn, betra
skipulag og betri þjónusta.
Það er stefna VG að sálfræðiþjón-
usta verði hluti af almenna heilbrigð-
iskerfinu og að enginn þurfi að neita
sér um slíka þjónustu vegna kostn-
aðar eða skorti á aðgengi. Sálfræði-
þjónusta þarf að vera í boði við alla
framhaldsskóla landsins og stórátak
þarf einnig í geðheilbrigðismálum.
Fyrsta skrefið á því sviði er að tryggja
fjármagn til að veita viðunandi þjón-
ustu á bráðageðdeild og barna- og
unglingageðdeild.
Dagrún Ósk Jónsdóttir þjóðfræð-
ingur.
Höf. skipar 4. sæti framboðslista VG
í Norðvesturkjördæmi
Gerum betur í
heilbrigðismálum
Pennagrein
Þingmannsstarfið hefur verið afar
góður skóli og mér finnst stundum
sem ég hafi farið í skemmtilegt og
krefjandi háskólanám. Það er vegna
þess að þessi tími í þingmannsstarf-
inu gaf mér mikið. Mikla reynslu og
þekkingu á hinum ýmsu þáttum sam-
félagsins. Eitt af fyrstu verkefnunum
sem ég fékk var að sitja í Verkefna-
stjórn um framtíðarskipan húsnæð-
ismála. Markmið þeirrar vinnu var
að byggja upp öflugt húsnæðiskerfi
á Íslandi svo fólk hefði raunhæft val
um búsetuform. Til að gera langa
sögu stutta þá hefur fjármagni verið
veitt til uppbyggingar á rúmlega 500
leiguíbúðum víðs vegar um land-
ið. Áætlað er að 3200 íbúðir verði
byggðar á þessum grunni á næstu
árum. Sú áætlun þarf að standast því
enn er skortur á leiguhúsnæði, eins
og t.d. á Akranesi.
Uppbygging á leiguheimilum var
eitt af stóru forgangsmálum Fram-
sóknarflokksins og framsóknarmenn
munu standa vörð um þessa upp-
byggingu. Framsóknarmenn leggja
mikla áherslu á að landsmenn allir
hafi val um búsetuform en gera sér
jafnframt grein fyrir að húsnæðis-
markaðurinn er erfiður. Of margir
eiga erfitt með að eignast húsnæði.
Þess vegna eru „Svissneska leiðin“
og „Önnur fasteign“ þær aðgerðir
sem Framsókn ætlar að ráðast í eft-
ir kosningar. Svissneska leiðina fyrir
unga fólkið og Önnur fasteign fyrir
þá sem átt hafa fasteign en misstu
hana í kjölfar hrunsins.
Framsóknarflokkurinn
mun standa við
þessi loforð fái hann
umboð til þess
Annað stórt verkefni sem ég vann að
innan þingsins var heilbrigðisáætl-
un fyrir Ísland. Samkvæmt henni á
að horfa til ýmissa þátta þegar skil-
greina á heilbrigðisþjónustu í land-
inu. Horfa skal til landfræðilegra
þátta eins og samgangna og fjarlægða
milli byggðarlaga. Jafnframt á að taka
tillit til íbúaþróunar á starfssvæðum
heilbrigðisstofnana, aldurssamsetn-
ingar íbúa, staðsetningar sjúkrabif-
reiða, aðgangs að sjúkraflugi, fjölda
ferðamannastaða og sumarhúsa-
byggða, svo eitthvað sé nefnt. Við
gerð áætlunarinnar á að líta til þess
hvort sóknarfæri séu í því að nýta auð
sjúkrarými á heil-
brigðisstofnunum
á landsbyggðinni
og létta þar með álagi af Landspítala.
Þessi tillaga var samþykkt og vinna
hafin innan heilbrigðisráðuneytisins.
Mikilvægt er að nýr heilbrigðisráð-
herra klári málið. Framsóknarflokk-
urinn mun fylgja þessu stóra máli
eftir og vinna að því að koma því í
framkvæmd hið fyrsta.
Auk þessa lagði ég fram tillögur
um skattafslátt vegna ferða til og frá
vinnu, um vegaumbætur á Vestur-
landsvegi, frumvarp um afnám verð-
tryggingar og tillögu um að taka hús-
næðisliðinn út úr útreikningum vísi-
tölunnar. Allt eru þetta verkefni sem
þarf að klára. Ég treysti framsóknar-
mönnum fyrir þessari vinnu og þess
vegna mun ég setja X við B. Ég kýs
Sigurð Inga Jóhannsson og Lilju
Dögg Alferðsdóttur til forystu. Ég
hvet ykkur til að gera hið sama.
Elsa Lára Arnardóttr
Höf. er fráfarandi þingmaður Fram-
sóknarflokksins.

Holóttir þröngir malarvegir í rign-
ingu og haustmyrkri eru stórhættu-
legir yfirferðar. Þessu kynnist mað-
ur vel nú á ferðum um landshlut-
ann í aðdraganda haustkosninga.
Viðhald og endurbætur á þessum
vegum hefur drabbast niður á und-
anförnum árum. Það skiptir víst
litlu máli þótt kosningar sé haldn-
ar árlega, jafnvel oftar. Öll loforð
þeirra sem við stjórnvölinn standa,
hljóma fallega fyrir kjósendur fyr-
ir kosningar en svo þegar að efnd-
um kemur kveður við annan tón.
Átak í samgöngubótum
ekki á fjárlögum
Fjárlög síðustu ríkisstjórna bera
þess vott að eitt eru loforð og ann-
að efndir. Mér verður hugsað til
skólabarnanna sem ekið er með tugi
kílómetra daglega um þessa holóttu
malarvegi, öryggi barnanna og að-
búnað. Oft blöskrar manni loforðaf-
laumur sumra frambjóðenda í vega-
málum, en svo þegar þeir fá aðstöðu
til, gerist lítið sem ekkert. Fjárlög-
in sem samþykkt voru á Alþingi nú
síðast og fjárlagafrumvarp fráfar-
andi ríkisstjórnar tala sínu máli um
efndirnar. Það þarf stórátak í vega-
málum kjördæmisins. Tekjustofnar
og fjármunir eru fyrir hendi.

Breikkun
Vesturlandsvegar
Hvaða vit er t.d. í því að ríkið hef-
ur innheimt 3,2 milljarða í virðis-
aukaskatt af veggjöldunum í Hval-
fjarðargöngum sem rennur beint
og óskilgreint í ríkissjóð í stað þess
að verja þeim til vegabóta á svæð-
inu. Og svo tala menn um ný veg-
gjöld. Vegurinn um Kjalarnes milli
Reykjavíkur og Akraness og Borg-
arness er mjór, allur í blindhæð-
um og ber engan veginn þá umferð
sem honum ber. 2 + 1 vegur myndi
bæta stórlega þar úr. Beinar tekjur
sem ríkið hefur haft af Hvalfjarðar-
göngunum gætu svo vel farið í end-
uruppbyggingu og breikkun á þess-
um vegi. Þar eru milljarðar króna
og ætti að skila áður en talað er um
ný veggjöld á þessari leið.
Héraðs- og
sveitavegirnir kalla
Um Borgarfjörð, Mýrar, Snæfells-
nes, Skógarströnd, Dali, Vestfirði,
Strandir, Húnavatnssýslurnar inn
til dala, um Vatnsnesið, Skagann um
Skagafjörð og út á Reykjaströnd eða
um Hegranesið. Það þýðir ekki eft-
ir kosningar að hver bendi á annan
um „að ekki hafi fengist stuðning-
ur við þessa eða hina framkvæmd-
ina.“ Vinur minn, bóndi á Vatns-
nesi, kallaði mig Vega - Bjarna.
Mér þótti það hól. Það er rétt að
ég hef farið reglulega um alla þessa
vegi kjördæmisins og þekki vel ósk-
ir fólksins, íbúanna og finn til með
þeim í vegleysunum. Svar mitt er,
að ég treysti mér til og mun leggja
mig allan fram í að bera fram óskir
fólksins úr hinum dreifðu byggðum
um bætt vegakerfi og fylgja þeim
eftir á Alþingi.
Bjarni Jónsson
Höf. skipar 2. sæti á lista VG í
Norðvesturkjördæmi
Pennagrein
Áfram veginn
www.skessuhorn.is