Skessuhorn - 14.02.2018, Blaðsíða 22

MIÐVIKUDAGUR 14. FEbRúAR 201822
Þessa upphrópun er að finna í glós-
unum mínum. Þetta hef ég punkt-
að hjá mér uppnumin af áhuga á því
sem á ensku kallast mindset. Ég hef
áður skrifað um það í tengslum við
streitu, þar er samhengið þannig
að ef þú trúir því að streita sé skað-
leg, þá ertu í meiri heilsufarsáhættu
heldur en ef þú værir með háan
blóðþrýsting. Magn streitunnar
skipti ekki máli, heldur viðhorfið
til hennar. Annað heilsutengt dæmi
er að fólk sem hefur neikvætt við-
horf til elli hefur 80% meiri líkur á
hjartaslagi en þau sem hafa jákvætt
viðhorf. Auðvitað tengist þetta því
að viðhorfin stýra því hvað þú gerir,
þau sem halda að það sé glatað að
eldast eru þar af leiðandi ólíklegri
til að hreyfa sig og almennt hugsa
vel um heilsu sína. En þess utan hef-
ur hugarfarið líka beinlínis mælan-
leg líkamleg áhrif. Dæmi um þetta
er tilraun þar sem fólk fékk annað
hvort sjeik sem kallaðist „syndlaus
sæla“ eða „uppáhalds lúxus“. Fólk
átti von á kalorulitlum heilsudrykk
eða siðspilltri fitu- / sykurbombu. Í
ljós koma að magn sedduhormóna
og blóðfitu var það sem mátti búast
við. Það sem er sérstakt er að þetta
var nákvæmlega sami drykkurinn.
Skemmtilegt ekki satt?
Hugarfar er kjarnahugmynd sem
þú hefur um það hvernig heimur-
inn virkar sem stjórnar síðan því
hvernig þú upplifir heiminn. Carol
Dweck hefur rætt mikið um grósku-
hugarfar og festuhugarfar. Þau sem
hafa þá skoðun að fólk breytist ekki,
annað hvort ertu góð í fótbolta eða
ekki, annað hvort góður námsmað-
ur eða ekki; er með festuhugarfar.
Ef einhver með það hugarfar, telur
sig til dæmis vera tónlistarsnilling,
en mætir svo erfiðleikum, vinn-
ur ekki tónlistarkeppni, fær slæma
umfjöllun eða þess háttar, þá brotn-
ar viðkomandi niður, gefst upp og
snýr sér að öðru miklu frekar en sá
eða sú sem hefur gróskuhugarfar.
Fólk með gróskuhugarfar sækist
eftir áskorunum og lítur á erfiðleika
og gagnrýni sem eitthvað til að læra
af. Manneskja með gróskuhugarf-
ar segir; „ég er ekki enn búin að
læra að nota snapchat“, meðan sú
í festunni segir „ég get aldrei lært
á þessa nútímatækni“, svo dæmi sé
tekið. Festuhugarfar varðandi sjálf-
an sig (eða aðra): „Ég er alltaf svo
mikill klaufi“, gróska: „Ég er stund-
um klaufaleg“. Þessi tvö orð „enn“
og „stundum“ geta hjálpað okkur
að skipta úr festu
í grósku. Það er nefnilega rúsínan
í pylsuendanum að þú getur skipt
um hugarfar, reyndar með því að
hafa svolítið fyrir því.
Gróskuhugarfar eða festu er
okkur nefnilega innrætt í uppvext-
inum, það er ekki meðfætt. Ef barn
fær að heyra að það sé alger snill-
ingur í einhverju fer það í festuhug-
arfar og verður kvíðið, fer að forð-
ast áskorarnir og ljúga um árangur,
segir hann betri en hann er. Það fer
að afsaka sig og kenna öðrum, eða
aðstæðum, um slæmt gengi. betra
er að vera nákvæm í hólinu og vísa
frekar til dugnaðar: „vá fékstu 8 á
prófinu, þú hefur verið duglegur
að læra,“ eða; „mér finnst svo flott
hvernig þú skyggir þessa teikn-
ingu“. Krakki sem fær hól fyrir
dugnað við að æfa sig eða læra fer
nefnilega í gróskuhugarfar. Hann
sækist eftir áskorun, lítur ekki á
slæmt gengi sem niðurlægingu
heldur ábendingu um að bæta und-
irbúning. Þetta hugarfar er algengt
hjá afreksfólki og góðum stjórnend-
um. Allar staðalmyndir og stimpl-
un vekur festuhugarfar, til dæmis er
það þekkt að þegar fólk á leið í próf
er minnt á kyn sitt eða kynþátt, sem
á annað hvort að búa yfir hæfileik-
um í því sem prófið mælir eða ekki,
þá hefur það þau áhrif á einkunnir.
Enn verra dæmi er að þegar kenn-
ari hefur þá skoðun að ákveðnir
hópar eða nemendur geti eða geti
ekki lært þeirra fag, þá verður það
einmitt niðurstaðan. Fræg tilvitnin
sem er höfð eftir Henry Ford neglir
þetta ágætlega; „hvort sem þú trú-
ir því að þér takist eitthvað eða ert
viss um að þú klúðrir því, muntu
hafa rétt fyrir þér“.
(byggt á Mindset eftir Carol
Dweck og The upside of stress eftir
Kelly McGonigal)
Steinunn Eva Þórðardóttir
Heilsupistill Steinunnar Evu
Ert þú í grósku eða festu hugarfari?
Hugarfarið er allt!
Auglýst hefur verið breyting á deili-
skipulagi Flóahverfis á Akranesi.
Í breytingunni felst meðal annars
að veitt verður tímabundin heim-
ild til að reisa starfsmannabúðir á
fimm lóðum. Er með henni kom-
ið til móts við óskir verktakafyrir-
tækis sem vill reisa þar slíkar búð-
ir. Flóahverfi er skilgreint sem at-
hafnasvæði og ekki heimild fyrir
starfsmannabúðum þar í gildandi
skipulagi.
Heimild til að reisa starfsmanna-
búðir er tímabundin og gildir til
fimm ára. Eftir það verður hægt að
framlengja leyfið í tvígang, til eins
árs í senn. Ekki eru gerðar breyt-
ingar á deiliskipulagsuppdrætti
vegna tímabundinnar heimildar
til þess að reisa starfsmannabúðir.
Þeim skal komið fyrir í samræmi
við gildandi lóðamörk, byggingar-
reiti og nýtingarhlutfall með tíma-
bundinni fráviksheimild samkvæmt
skipulagslögum. Ekki eru gerðar
breytingar á skilmálum en viðbót-
arákvæðum er bætt við skipulag-
ið. „Starfsmannabúðir skulu upp-
fylla ákvæði byggingarreglugerðar,
reglugerðar um hollustuhætti og
aðrar viðeigandi reglugerðir. Þær
eru háðar byggingarleyfi sveitar-
félags og starfsleyfi heilbrigðis-
eftirlits í samráði við vinnueftir-
lit ríkisins,“ segir í viðbótarákvæði.
„Starfsmannabúðir eru færanlegar
byggingar sem hýsa híbýli starfs-
manna og aðstöðu þeirra til svefns,
matar og daglegrar dvalar. Ekki er
gert ráð fyrir að barnafjölskyldur
búi í búðunum og verður ekki séð
fyrir skóla- eða leikskólavist,“ segir
þar enn fremur. Að auki kemur þar
fram að Akranesbær muni setja sér-
stök skilyrði og skilmála í samninga
um lóðir undir starsfmannabúð-
ir og lóðarhafi skuli gangast und-
ir þau skilyrði áður en slíkar búðir
verði reistar.
breytingartillagan við deiliskipu-
lag Flóahverfis er nú í hefðbundnu
auglýsingarferli til 16. mars næst-
komandi. Hana má skoða í heild
sinni á www.akranes.is. kgk
Starfsmannabúðir gætu risið
tímabundið á Akranesi
Ólafur Dagur Signarson, tíu ára
piltur á Akranesi, kom nýverið fær-
andi hendi á Heilbrigðisstofnun
Vesturlands á Akranesi. Færði hann
b-deild sjúkrahússins, handlækn-
ingadeildinni, Playstation 3 leikja-
tölvuna sína að gjöf, ásamt nokkr-
um tölvuleikjum. Vildi Ólafur gefa
tölvuna sína á góðan stað þar sem
aðrir gætu notið góðs af. „Þökk-
um við honum kærlega fyrir gjöf-
ina,“ segir birna Katrín Hallsdóttir,
deildarstjóri handlækningadeildar.
kgk
Gaf handlækninga-
deildinni leikjatölvu
Ólafur Dagur með Playstation leikjatölvuna sem hann gaf deildinni.
Á borgarnesblótinu sem
fram fór síðastliðinn laug-
ardag var borgnesing-
ur ársins 2017 útnefndur.
Er þetta í annað sinn sem
staðið er að þessari útnefn-
ingu á borgarnesblótinu og
hlaut hana að þessu sinni
Guðrún Emilía Daníels-
dóttir, ætíð kölluð Gunna
Dan, nafnbótina að þessu
sinni og er vel að henni
komin. Það var Gunnlaug-
ur Júlíusson sveitarstjóri
sem tilkynnti um valið við
mikla ánægju viðstaddra
og afhenti Gunnu viður-
kenningu. Gunna Dan hef-
ur verið dugleg að stuðla
að heilsueflingu í borgar-
nesi, meðal annars með því
að hvetja íbúa áfram og fá
þá með sér í allskyns hreyf-
ingu.
„Ég var svo hissa og bjóst
alls ekki við þessu en ég get
ekki lýst því hvað þetta er
mér kært og ég er mjög
þakklát. Þessi stund mun
aldrei líða mér úr minni,“
segir Gunna í samtali við
Skessuhorn. „Það eru for-
réttindi að hafa heilsu,
komin nokkuð yfir miðj-
an aldur, til að mæta alla daga í
íþróttahúsið til að taka æfingu og
synda. Það eru enn meiri forrétt-
indi að hitta allt yndislega fólk-
ið sem nennir að mæta í tíma hjá
mér,“ segir hún. „Lífið er núna, ef
þú hefur ekki tíma fyrir heilsuna í
dag er ekki víst að heilsan hafi tíma
fyrir þig á morgun, svo einfalt er
það nú,“ segir hinn hressi borgnes-
ingur ársins.
arg
Gunna Dan kjörin Borgnesingur ársins
Guðrún Emilía Daníelsdóttir var valin Borgnes-
ingur ársins 2017.
Hér er Gunna að þjálfa hóp fólks.
Hún tekur virkan þátt í heilsueflingu í
heimabæ sínum.
Ljósm. úr safni Skessuhorns.