Skessuhorn - 10.10.2018, Qupperneq 26

MIÐVIKUDAGUR 10. OKTÓBER 201826
Slysavarnadeild-
in Líf á Akranesi
afhenti Kvenna-
deild Sjúkrahúss
Akraness rausn-
arlegan styrk til
tækjakaupa á dög-
unum. Upphæðin
var gjafabréf upp
á 500.000 krónur,
sem konur innan
deildarinnar hafa
safnað. Einnig hafa konurnar í slysa-
varnadeildinni afhent ungbarnaeftir-
litinu á Akranesi fjölmargar pakkn-
ingar með gjöfum til ungbarna. Ung-
barnaeftirlitið fékk 40 pakkningar í
mars síðastliðnum og nú bættust 45
í viðbót.
Börnin fá gjafirnar afhentar við sex
vikna skoðun í ungbarnaeftirlitinu.
Verkefnið hefur staðið yfir síðastlið-
in sjö ár, eða síðan 2011. „Í þessum
pakka er eitt handprjónað eða heklað
stykki eins og smekkur, húfa, vettling-
ar eða sokkar,“ segir Hallfríður Jóna
Jónsdóttir formaður slysavarnadeild-
arinnar. Í hverjum pakka er einnig
bæklingur um öryggi barna á heim-
ilum og endurskinsmerki. „Flestar
konur innan deildarinnar geta tekið
þátt í þessum gjöfum. Elstu konurnar
eru komnar vel á níræðisaldur. Þetta
er unnið af mikilli alúð,“ bætir Hall-
fríður við.
klj
Í síðasta blaði Skessuhornsins birtist
aðsend grein með fyrirsögninni „Eru
Borgnesingar ginkeyptir?“ Þar sem
ég var bæði hönnuðurinn að sýn-
ingarhúsi fyrir Grímshússfélagið og
verðandi hönnuður Martin Miller’s
Gins gestastofunnar er ég knúinn að
koma með svar við þessari grein.
Fyrst er rétt að leiðrétta smá rang-
færslu. Það mun aldrei koma safn í
Grímshúsið. Safn er mikið magn
muna, gripa og/eða skjala sem er
geymt og varðveitt eins og t.d. Þjóð-
minjasafn, Þjóðskjalasafn og Safna-
hús Borgfirðinga ef því er að skipta.
Aftur á móti var talað um að setja upp
sýningu í Grímshúsinu á munum úr
safni, t.d. Safnahússins, m.ö.o. átti
það að að verða sýningarhús. Annað
sem ég vil líka leiðrétta í greininni.
Þar segir að hópur manna hafi stofn-
að Grímshúsfélagið en í þeim hóp
voru svo sannarlega framsýnar kon-
ur líka.
Ég var fenginn til að koma með til-
lögu um nýtingu hússins í samvinnu
við Grímshúsfélagið árið 2014, með
þeirri hugsjón að þar yrði sett upp
sýning um útgerðarsögu staðarins.
Það var ljóst frá upphafi að húsið átti
að standa undir sér og vera sjálfbært í
rekstri. Það síðasta sem sveitarfélagið
og við sem samfélag þurfum er enn
einn kostnaðarliðurinn í rekstri fast-
eigna. Nógu erfitt er og miklu nær
reyndar að finna hlutverk þeim fjöl-
mörgu félagsheimilum sem Borgar-
byggð hefur í sínu eignasafni. Þannig
að frá upphafi var talað um að vera
með einhvers skonar rekstur í hús-
inu meðfram sýningunni með þeim
markmiðum að reksturinn yrði sjálf-
bær.
Það er hægara sagt en gert að fá
þannig aðila - einhvern sem er til í að
byggja upp rekstur af eigin hugsjón
en vera skyldugur til að vera með
svo sérhæfða sýningu. En það gerð-
ist samt þegar forsvarsmenn Mart-
in Miller’s Gin komu til landsins og
sáu Grímshúsið með eigin augum
og þær hugmyndir sem þegar höfðu
komið fram. Það vill til að útlitslega
gengur framleiðsla Martin Miller’s
Gins þetta afar vel við hugmynda-
fræði Grímshússfélagsins. Þar sem
markmiðunum var mætt var félagið
tilbúið að gefa húsið frá sér eins og
alltaf var áætlað, eins og kom fram í
fundargerð byggðarráðs Borgar-
byggðar 26. september sl.
Verði hugmyndir Martin Mill-
er’s Gin að veruleika má sjá í hendi
sér frábæra við-
bót við atvinnu-
lífið á svæðinu og
eflingu upplifunar
þeirra gesta sem
sækja bæinn heim.
Það er staðreynd
að þjónusta fer
minnkandi á svæð-
inu, samanber lokun umboðsstofu
VÍS í bænum og hætta á að aðrar
stofnanir fylgi í kjölfarið. Svona upp-
bygging er því afar mikilvæg fyrir
samfélagið, annars eigum við á hættu
á að verða draugabær. Svo er spenn-
andi að sjá hvaða áhrif þetta mun hafa
á Brákarey, en ég er sammála að hef-
ur séð sinn fífil fegurri. Maður getur
látið sig dreyma um að sláturhúsið
verði gert upp í anda Marshallhúss-
ins í Reykjavík. Eyjan væri spennandi
suðupottur menningar og iðnaðar,
jafnvel íbúða ef einhver hefur áhuga
á að búa þar - svona eins og Grand-
inn umhverfis áðurnefnt Marshall-
hús í Reykjavík er orðinn í dag. Þær
hugmyndir sem nú eru komnar fram
ganga út á að varðveita húsið í nú-
verandi mynd og bera virðingu fyr-
ir sögu þess. Þá er áætlunin að reisa
viðbyggingu við húsið sem mun hýsa
framleiðslu fyrirtækisins sem viðbót
við starfsemina. Rétt er að taka fram
að auðvitað verða byggingarnar látn-
ar tóna við gamla Grímshúsið. Þegar
þetta er ritað er áætlað að starfsem-
in í Grímshúsinu verði þríþætt, það
er sýning í anda Grímshúsfélagsins,
veitingasala og svo framleiðsla þann-
ig framtíð byggingarinnar er svo
sannarlega björt.
Ég er náttúrulega að skrifa hér sem
hagsmunaaðili fyrir þessari uppbygg-
ingu en ég er jafnframt hagsmuna-
aðili á öðru sviði - sem íbúi í Borg-
arnesi. Ég vil búa í bæ sem er fram-
sýnn, opinn fyrir uppbyggingu, nú-
tímalegur og framúrstefnulegur - en
beri á sama tíma virðingu fyrir sögu
sinni og menningu. Þannig bær er
eftirsóknarverður staður til að búa á.
Ég held að við getum öll verið sam-
mála um að við viljum sjá uppbygg-
ingu á svæðinu og eflingu í menn-
ingar, atvinnu og um leið mann-
lífi á staðnum. Til þess að svo gæti
orðið verðum við að vera opin fyrir
nýjungum og ferskum hugmyndum.
Annars horfum við fram á stöðnun.
Borgarbyggð á helling inni og tæki-
færin eru til staðar. Nýtum þau!
Sigursteinn Sigurðsson.
Svar við grein Jóns Péturs-
sonar um Grímshúsið
Pennagrein
Slysavarnadeildin Líf afhenti
styrk og gjafir til ungbarna
Konur í Slysavarnadeildinni Líf á Akranesi afhentu styrk til
Kvennadeildarinnar og gjafir til ungbarna. Ljósm. Líf.
Fyrir skömmu birtist í Skessuhorni
lítil og sakleysisleg frétt um að Apó-
tekarinn hygðist snúa aftur á Akra-
nesi. Rætt var við framkvæmdastjóra
félagsins um endurkomu félagsins í
viðskiptalífið á Akranesi. Lýsti hann
ástæðum endurkomunnar og nefndi
hann meðal annars fólksfjölgun og
starfsmann félagsins sem búsettur
væri á svæðinu og langaði að vinna
heima. Nauðsynlegt væri að bæta
þjónustu við íbúa en fyrst og fremst
væri það þó ákall íbúa sem varð til
þess að fyrirtækið ákvað að láta slag
standa og víst væri að íbúar tækju
fyrirtækinu opnum örmum. Ekki
er orðið samkeppni þó nefnt í frétt-
inni.
Framkvæmdastjórinn ræddi ekk-
ert um viðskiptasögu fyrirtækisins á
Akranesi. Því er ekki úr vegi að rifja
hana upp í nokkrum orðum. Lyf og
heilsa varð einrátt á lyfjamarkaði á
Akranesi frá árinu 2000 þegar það
keypti Akraness apótek af þáverandi
apótekara. Lyf og heilsa hafði áður
keypt nokkur önnur apótek víða um
land og beitt til þess ýmsum miður
þokkuðum aðferðum að því er fram
kom síðar.
Árið 2007 opnaði Apótek Vestur-
lands og hófst þá samkeppni þess-
ara fyrirtækja. Þá, eins og nú, voru
í gildi samkeppnislög í landinu, sem
setja markaðsráðandi fyrirtækjum
ákveðnar skorður. Í fyrstu reyndu
stjórnendur Lyfja og heilsu að koma
í veg fyrir samkeppnina með því að
bjóða lyfsala Apóteks Vesturlands
vinnu gegn því að hætt yrði við opn-
un hins nýja apóteks. Þegar það gekk
ekki hófust miklar aðgerðir sem áttu
ekki aðeins að skaða rekstur Apóteks
Vesturlands verulega heldur einn-
ig að „senda skýr skilaboð til ann-
arra aðila um að ekki myndi borga
sig að reyna innkomu á a.m.k. þeim
landfræðilega markaði,“ segir orð-
rétt í úrskurði Samkeppnisstofnun-
ar á sínum tíma og var þar átt við
höfuðborgarsvæðið. Aðgerðir þess-
ar reyndu mjög á fjárhagsleg þolrif
Apóteks Vesturlands. Brot Lyfja og
heilsu voru af ýmsum toga en ekki er
ástæða til þess að rekja þau nánar í
stuttri blaðagrein.
Að vonum kvörtuðu eigendur
Apóteks Vesturlands til Samkeppn-
iseftirlitsins. Það tók Samkeppnis-
eftirlitið rúm þrjú ár að komast að
niðurstöðu en hún var afdráttarlaus.
Orð eins og skipuleg atlaga, skýr
ásetningur, röskun samkeppni, mis-
notkun gefa til kynna hversu alvar-
legum augum Samkeppniseftirlitið
leit framferði eigenda og stjórnenda
Lyfja og heilsu. Var fyrirtækinu gert
að greiða 130 milljóna króna sekt til
ríkissjóðs. Nánar má lesa um sögu
þessa í ákvörðun 4/2010 á vef Sam-
keppnisstofnunar. Íbúar á Akranesi
létu ekki bjóða sér framkomu og
viðskiptahætti sem
þessa og 1. mars
2012 lokaði fyrir-
tækið apoteki sínu
á Akranesi.
Aldrei báðu forsvarsmenn Lyfja
og heilsu viðskiptavini fyrirtækis-
ins eða íbúa á Akranesi afsökunar á
stórfelldum brotum sínum. Af frétt
Skessuhorn má ráða að þeir hafa
ekkert lært á þeim átta árum sem
liðin eru frá úrskurðinum. Þeir von-
ast því væntanlega til þess að íbúar
á Akranesi og nágrenni hafi gleymt
þessari sögu.
Að síðustu er rétt að geta þess, svo
alls réttlætis sé gætt, að stærsti eig-
andi Lyfja og heilsu á umræddum
tíma, þurfti í kjölfar fangelsisdóms
og milljarða sektargreiðslna og selja
eignarhlut sinn. Svo heppilega vildi
til að sonur hans um tvítugt hafði
fjárhagslega burði til þess að kaupa
þennan verslunarrisa.
Samkeppni í viðskiptum er nauð-
synleg og kemur neytendum oftast til
góða til lengri tíma litið. Það skiptir
hins vegar máli hvernig samkeppni
er beitt og að landslög og siðferði
séu virt. Ég trúi því að um það séu
flestir sammála og beini viðskiptum
sínum í samræmi við þá skoðun.
Halldór Jónsson.
Höfundur er áhugamaður um
samkeppni í viðskiptum.
Lyf og lögleysa í viðskiptum
Pennagrein
„Þú ert rosa duglegur strákur,“ seg-
ir tannlæknirinn, „já ég veit,“ svar-
ar þriggja ára stráklingur rogginn.
Þegar heim var komið þurfti að end-
urtaka söguna af dugnaðinum og
amma sagði: „Þú er aldeilis „seig-
ur“,“ sem hann spurði hvað merkti
og fékk svarið duglegur. Seigur gæti
líka verið stytting á þrautseigur sem
er náskylt dugnaði en ekki alveg það
sama.
Þrautseigja er að hafa úthald til
að klára hluti, líka erfiða. Það er að
seiglast áfram í gegnum leiðinleg
verk eða gegnum skólagöngu sem er
leiðin að þeirri framtíð sem þú ósk-
ar þér en er ekki alveg sú nútíð sem
þig langar mest að vera í, svo dæmi
séu tekin. Eins og flest í fari okkar er
hún að einhverju leyti meðfædd en
það er hægt að hafa áhrif á hana og
mikilvægt að börn læri þrautseigju
og bjartsýni því það er svo gagn-
legt í lífinu. Þeim sem eru bjartsýn-
ir gengur betur en próf myndu spá
fyrir um í skóla, þau taka sig frek-
ar á þegar þau fá skell og eru bæði
heilsuhraustari og ánægðari með líf-
ið. Þessir eiginleikar tengjast því að
sjá bjart framundan, en von um betri
tíð, er að mínu mati lykill að þraut-
seigju.
Börn geta lært hvort heldur von-
leysi eða von. Lært hjálparleysi er
bæði uppskrift að slæmu gengi í
skóla og þunglyndi. Því miður er
líklegt að börn sem fá of erfið verk-
efni í skóla læri mjög hratt von-
leysi sem kemur þannig fram að þau
missa áhuga og hætta að reyna við
námið af alvöru.
Þetta á auðvitað
við um öll verk-
efni. Ef foreldri gerir of miklar kröf-
ur sem barnið hefur ekki möguleika
á að standa undir gerist það sama. Ef
kröfurnar eru þannig að barn á „allt-
af“ eða „aldrei“ að gera eitthvað, eru
þær óraunsæjar. Börn eru stundum
óþekk, taka ekki alltaf til né segja
alltaf satt, alveg eins og við full-
orðna fólkið. Þau eru ekki fullkomin
en eru samt alveg eins og þau eiga að
vera, og elsku verð, eins og við. Hitt
er líka til að foreldri elski barnið svo
ógurlega að það geri of litlar kröf-
ur og hlífi barninu á allan hátt. Ef
barnið kvíðir fyrir prófi hringir for-
eldrið það inn lasið, ef það mætir og
gengur illa er það prófið eða kennar-
inn sem er ómögulegur, því er alltaf
skutlað í skólann því það er svo mik-
ið vesen að ganga og svo framvegis.
Þrautseigja og sjálfstrú lærist hins-
vegar bara við að takast á við hluti og
komast yfir erfiðleika. Það að inn-
ræta börnum gróskuhugarfar er ein
undirstaðan, fyrst þarf uppalandinn
reyndar að tileinka sér það, þannig
virkar uppeldi, þú þarft að verða sú
fullorðna manneskja sem þú vilt að
barnið verði. Þau læra af því hvern-
ig þú ert og hvernig þú tekst á við
erfiðleika og mistök. Gróskuhugarf-
ar er meðal annars að horfa á erfið-
leika, mistök og gagnrýni með þeim
augum að þú getir lært af þeim. Þá
tapar þú aldrei, annað hvort tekst
þér ætlunin eða þú lærir af mistök-
unum og getur jafnvel deilt fyndinni
sögu. Mundu að hvort sem þú trúir
því að þér mistakist eða náir árangri
er líklegast að það gangi eftir, eins
og haft er eftir Henry Ford.
Steinunn Eva Þórðardóttir.
Seig börn
Heilsupistill Steinunnar Evu