Heimsmynd - 01.02.1992, Page 75

Magnús Stephensen var eftirsottasti
ungherra bæjarins. Til hans mændu
ógiftu jómfrúrnar.
svipast um eftir mannsefnum, fannst gaman að skemmta sér
og hlýddu grannt á slúðursögur sem flugu þvers og kruss um
bæinn. Til dæmis um hugmyndafjör Póru er þetta upphaf að
bréfi til Sigríðar í Cambridge síðast í desember 1867:
„Lengi lifi bréfið þitt síðasta, húrra. Það var fagurt og frítt,
fyndið og hlýtt og fullt af gullvægu hóli og því skal þakklæti mitt
fyrir það rigna ofan á þig og þú skalt vaða í því upp fyrir ökkla.“
SELSKAPSLÍFIÐ
En það var svo sem ekki mikið um að vera í Reykjavík.
Helstu viðburðirnir í lífi biskupsdætranna voru taldir upp í
bréfi um vorið:
„Hvað selsköpum og böllum viðvíkur, sem hér í bæ hafa
haldin verið, og við höfum á farið, get ég í stuttu máli sagt þér
og þarf ég ekki að spandera mörgum örkum upp á það. Eitt
ball hjá Canselliraad Thorsteinsen, þar vorum við öll, eitt ball
á Sjúkrahúsinu (áður Skandinavien), ekki vorum við þar
nema Bogi, eitt ball hjá konsúl Siemsen, þar vorum við öll,
selskap hjá Jóni Guðmundsen, þar vorum við öll, selskap hjá
Sigurði Melsted, þar vorum við, og nú held ég að sé að
mcestu leyti upptalin ósköpin. Öll þessi selsköp voru mjög
brilliant en einkanlega það hjá Siemsen. Nú hætti ég þessu sel-
skapatali og sný mér heldur að hversdagslífinu sem hefur
gengið sífellt vinnandi og spinnandi að segja, við höfum unnið
í vaðmál, sokka, klukkur etc. etc., saumað, prjónað og ham-
ingjan má vita hvað og nú síðan vorið kom er einlægt nóg að
sauma. Mér finnst vera óþrjótandi uppspretta af alls konar
dóti. Við erum nú að sauma okkur græna kjóla og ætlum svo
að fá okkur aðra nýja til. . .“
Veturinn var óendanlega lengi að líða í þeim viðburða-
snauða útkjálka sem Reykjavík var. Yfir háveturinn voru eng-
ar samgöngur við útlönd og stundum þraut nauðsynjar, jafn-
vel kol og steinolíu og urðu þá höfðingjarnir að hírast heima í
hálfgerðum kulda og ljósleysi. Beðið var fyrstu póstskipsferð-
ar með óþreyju en hún var kannski ekki fyrr en í apríl. Elín-
borg biskupsdóttir skrifaði síðast í mars 1867: „Mikið finnst
mér skrýtið þegar maður fer að skrifa út til annarra landa á
vorin, það er eins og maður vakni úr einhverjum dvala. . .“,
og Þóra skrifaði við komu fyrsta vorskipsins 1870: „Gleðióp
varð hér í bænum þegar gufuskipið kom því lengi var búið að
mæna eftir því forgefins og þá getur þúi nærri að ég varð fegn-
ust allra manna því ég hafði allan veturinn hlakkað til bréfa og
frétta frá systkinum mínum.“
BERIN ERU SÚR. . .
Og það var nú heldur betur völlur á þeim Reykjavíkurdöm-
um sem höfðu haft vetursetu erlendis og komu heim með
póstskipinu íklæddar pelli og purpura. Satt að segja voru þær
sem heima höfðu setið heldur súrar yfir þeim ósköpum. Bisk-
upsdæturnar voru mjög hneykslaðar á Guðrúnu og Jóni
Hjaltalín kennara sem dvöldu erlendis veturinn 1867 til 1868.
Elínborg skrifaði til Sigríðar í Cambridge: „Öldungis er ég nú
hissa á Gunnu Hjaltalín að vera svona voguð að skrifa að hún
hafi verið í París, ég get ekkert sagt, ég er svo hissa á öllu því
gorti og skreytni. Hvernig ætli þetta endi? Ætli þau komi
nokkurn tíma hingað aftur?“ En þau komu um vorið. Þá lýsir
Þóra komu Guðrúnar með póstskipinu og er ekki laust við að
frásögnin sé nokkuð galli blandin:
„Nú nú, en hvað segir þú um G. Hjaltalín. Hún kom nú
upp með dampskipinu „straalande“ í perlum og purpura. Það
var óvenjulega hvasst veður, þá er hún setti sinn dýrmæta fót
fyrst á land hér eftir sína burtveru og var hún þá í lillakjól, öll-
um útflúruðum og útsaumuðum, og „lady“ frá toppi til táar.
Hún getur máske (ef hún er að spurð) sagt bæði mér og öðr-
um sögur, fleiri en eina og fleiri en tvær, eins og til að mynda
um þegar hún var presenteruð fyrir Englandsdrottningu etc.
etc. etc. Já, ég hef heyrt sagt að hún hafi útklipptan „artikula"
úr einhverju ensku blaði, hvar í stæði um þá er hún hefði ver-
ið sýnd drottningu Englands eða sýnt sig fyrir hana í „full
Galla“, en þú getur nú nærri að engin er sá á Guðs grænni
jörð sem dytti í hug að efast um orð hennar, svo mér finnst al-
veg óþarfi fyrir hana að ætla að sýna það svart á hvítu. . .“
HANDVERKSMANNATOMBÓLA OG „KANEFART"
En í Reykjavík voru engar hallir og engin hirð, aðeins þess-
ir fáu embættismenn og kaupmenn sem stöðugt voru að bjóða
hver öðrum heim í miðdaga, á spilakvöld eða til toddídrykkju.
Það var heldur tilbreytingarlítið til lengdar. Þegar skólapiltar i
Lærða skólanum léku kómedíu þótti það stórviðburður í fá-
sinninu og sama mátti segja um hlutaveltur sem einstaka sinn-
HEIMSMYND 75