Sveitarstjórnarmál - jún. 2019, Blaðsíða 38

38
SVEITARSTJÓRNARMÁL
Á nýliðnu löggjafarþingi voru
lögð fram tvö frumvörp af hálfu
sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra
tengd fiskeldi. Annars vegar frumvarp
til laga um breytingu á ýmsum
lagaákvæðum sem tengjast fiskeldi
(áhættumat erfðablöndunar) og hins
vegar frumvarp um töku gjalds vegna
fiskeldis í sjó og fiskeldissjóð.
Upphafleg nefndarálit atvinnuveganefndar
Alþingis og breytingartillögur við
frumvörpin gátu vart talist beisin með
tilliti til sveitarfélaga, en nefndin tók lítið
sem ekkert tillit til þeirra sjónarmiða
sem fram koma í umsögnum Sambands
íslenskra sveitarfélaga og unnar voru
í nánu samráði við stjórn Samtaka
sjávarútvegssveitarfélaga. Fiskeldi sem
atvinnugrein er byggðamál, uppbygging
á tilteknum land- og hafsvæðum er
skipulagsmál og væntingar um tekjur af
starfseminni er efnahagsmál. Snertifletir
við þau sveitarfélög sem um ræðir eru því
fjölbreyttir og hagsmunir einnig.
Metnaðarfull stefna í fiskeldi
Samtök sjávarútvegssveitarfélaga
Fiskeldi og sveitarfélögin
mörkuðu á síðasta ári metnaðarfulla
stefnu í fiskeldi. Af helstu stefnumiðum
má nefna að rannsóknir á áhrifum
fiskeldisstarfsemi á lífríki og samfélag
verði auknar og að þau tækifæri sem
felast í auknu fiskeldi á sjálfbærum
grunni verði nýtt. Einnig að ríki og
sveitarfélög séu meðvituð um að sjálfbær
þróun í fiskeldi byggist á jafnvægi
milli efnahagslegra, samfélagslegra
og umhverfislegra þátta. Mikilvægt er
að litið sé markvisst til allra þessara
þátta í opinberri stefnumörkun, laga-
og reglusetningu. Þá leggja samtökin
áherslu á reglulegt, staðbundið eftirlit
með greininni og að tekjustofnar
sveitarfélaga af atvinnustarfsemi í sjó,
allt að einni sjómílu út frá grunnlínu
landhelginnar, verði skilgreindir í samráði
við sjávarútvegssveitarfélög.
Grunnhugsunin er sú, að gera þeim
sveitarfélögum, þar sem fiskeldi hefur
haslað sér völl, auðveldara fyrir að laga
samfélagslega uppbyggingu að örum
vexti atvinnugreinarinnar. Til að ná
þessum markmiðum telja samtökin m.a.
að tryggja þurfi sveitarfélögum tekjur af
reitanýtingu í sjó og jafnframt að þeim
verði tryggð nauðsynleg áhrif á haf- og
strandsvæðaskipulag. Auka þarf forræði
þeirra og tryggja um leið nauðsynlega
tekjustofna.
Stofnun sérstaks fiskeldissjóðs
Bæði þessi frumvörp voru afgreidd
sem lög skömmu fyrir þinglok, en
markmið fyrra frumvarpsins er, svo
að því sé haldið til haga, að styrkja
lagaumgjörð stjórnsýslu fiskeldis þannig
að atvinnugreinin verði öflug og sjálfbær
með þróun og vernd lífríkis að leiðarljósi.
Tilgangur síðara frumvarpsins er á hinn
Grunnhugsunin er sú, að
gera þeim sveitarfélögum,
þar sem fiskeldi hefur
haslað sér völl, auðveldara
fyrir að laga samfélagslega
uppbyggingu að örum vexti
atvinnugreinarinnar.
Gauti Jóhannesson
sveitarstjóri í Djúpavogshreppi og formaður
Samtaka sjávarútvegssveitarfélaga.
Frá fiskeldi Laxa í Reyðarfirði. (Ljósm.: Af vef Landssambands fiskeldisstöðva, www.lf.is).